Μέσα σε ατμόσφαιρα θρησκευτικής κατάνυξης
αλλά και εθνικής υπερηφάνειας μαζευτήκαμε σήμερα στον ιερό ετούτο ναό
του Αγίου Παντελεήμονος, για να αποτίσουμε τον προσήκοντα φόρο τιμής
στους ήρωες των Χολετριών που προσέφεραν τη ζωή τους σπονδή στον αγώνα
για την ελευθερία, τη δημοκρατία, την εδαφική ακεραιότητα και την
αξιοπρέπεια της πατρίδας μας.
Με αφορμή το μνημόσυνο των ηρώων, η μνήμη μας γυρίζει πίσω στο χρόνο σε στιγμές δόξας και τιμής αλλά δυστυχώς και σε στιγμές οδύνης και καταισχύνης που αμετάκλητα σφράγισαν τη νεώτερη ιστορία του τόπου μας. Στιγμές από τις οποίες αδιάκοπα οφείλουμε να αντλούμε διδάγματα και μηνύματα σύνεσης και φρόνησης αν θέλουμε στο μέλλον να αποφύγουμε την επανάληψη των μοιραίων και τραγικών εκείνων λαθών του παρελθόντος που μας οδήγησαν στον αδελφοκτόνο διχασμό και να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο αύριο ελπίδας για τον τόπο και τα παιδιά μας. Φυλλομετρώντας διδακτικά το βιβλίο της ιστορίας μας, με ανυπόκριτη ευλάβεια και σεβασμό κοντοστεκόμαστε στις χρυσές σελίδες του ηρωισμού και της ανδρείας και με αίσθημα ευθύνης αφουγκραζόμαστε τη φωνή της ψυχής του λαού μας. Ανανεώνουμε τη δέσμευσή μας για συνέχιση του αγώνα τιμής και αξιοπρέπειας, για θεσμική θωράκιση του δημοκρατικού μας πολιτεύματος και για δικαίωση και αποκατάσταση της ακεραιότητας της πατρίδας μας.
Μνημονεύουμε και τιμούμε σήμερα τους ήρωες της κοινότητας των Χολετριών, που «ποτέ από το χρέος μη κινούντες» αυτοβούλως προσέφεραν τη ζωή και το αίμα τους για να ποτίσουν το δέντρο της ελευθερίας και της δημοκρατίας του τόπου μας.
Ο Θεόδωρος Ζήνωνος Χριστοφίδης, άνθρωπος με πολλά ψυχικά και πνευματικά χαρίσματα και γεμάτος άδολο πατριωτισμό, μυήθηκε στο μεγάλο αγώνα της ΕΟΚΑ σε ηλικία μόλις 19 χρόνων. Συμμετείχε σε ενέδρες, έκρυβε οπλισμό και βοηθούσε με αυτοθυσία καταζητούμενους από τους Άγγλους στρατιώτες. Τα ξημερώματα της 30ης Ιουλίου 1957, φάλαγγα στρατιωτικών οχημάτων των Άγγλων έφτασαν στο χωριό και μετά από σύνθημα της πολιτοφυλακής του χωριού, ο Θεόδωρος μαζί με άλλους αγωνιστές βρέθηκαν στην έξοδο της κοινότητας. Ο Θεόδωρος βρήκε ακαριαίο θάνατο από χειροβομβίδα που εξερράγη στα χέρια του.
Ο Δημοσθένης Περικλέους, γεωργός στο επάγγελμα, πυροβολήθηκε άνανδρα σε ηλικία 35 χρόνων από ομάδα Τούρκων το Φεβρουάριο του 1964, ενώ επέστρεφε με τα δύο του γαϊδουράκια στο χωριό και αφήνοντας πίσω του τρία παιδιά ορφανά.
Η Γαλάτεια Ζήνωνος στην τρυφερή ηλικία των μόλις 16 χρόνων, σκοτώθηκε από βόμβα Τούρκων στασιαστών κατά τη μεγάλη μάχη του Κτήματος στην Πάφο το 1964.
Ο Αριστόδημος Χαραλάμπους Παζίλιος τραυματίστηκε σοβαρά στις 9 Μαρτίου 1964, κατά τη διάρκεια των διακοινοτικών ταραχών. Ο σοβαρός τραυματισμός του τον ταλαιπώρησε για τρία ολόκληρα χρόνια για να αποβιώσει τελικά στις 30 Μαρτίου 1966, σε ηλικία 66 ετών.
Ο Κυριάκος Παπαλαζάρου το τρίτο από τα εννιά παιδιά της οικογένειας του ιερέα Παπαλάζαρου, τελειώνοντας το δημοτικό σχολείο του χωριού συνέχισε τις γυμνασιακές του σπουδές στην Πάφο ως οικότροφος της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου. Την 1η Ιουλίου 1973 δολοφονήθηκε άνανδρα από αδελφικό δυστυχώς χέρι, υπερασπιζόμενος την συνταγματική και δημοκρατική νομιμότητα στην Κύπρο. Υπήρξε και ο Κυριάκος θύμα ενός αδελφοκτόνου και αδιέξοδου σπαραγμού που είχε θανάσιμα τυλίξει την Κύπρο κι ενός διχαστικού μίσους που είχε τόσο καταστροφικά τυφλώσει τους συμπατριώτες μας.
Ο πόνος όμως της οικογένειας Παπαλαζάρου δεν έμελλε να σταματήσει εκεί. Ο Σωτήρης Παπαλαζάρου, μεγαλύτερος αδελφός του Κυριάκου, διακόπτοντας τις σπουδές του το πικρό καλοκαίρι του 1974, ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της πατρίδας κατά τη διάρκεια της τούρκικης εισβολής. Έπεσε πολεμώντας στη μάχη της Επισκοπής κατά του Τ/κ θύλακα, στις 20 Ιουλίου του 1974. Είχε προηγουμένως συνταχθεί με τις δυνάμεις της συνταγματικής τάξης σε μια προσπάθεια αποτροπής του παραλογισμού του πραξικοπήματος και της παρανομίας.
Ο Φειδίας Στόκκου γεννήθηκε στα Χολέτρια το 1952. Παρά την άριστη επίδοσή του στο δημοτικό σχολείο, λόγω οικονομικών δυσκολιών δεν συνέχισε τις σπουδές του και κατετάγη στο Αστυνομικό Σώμα. Μετά την αποφοίτηση του από την σχολή της Αστυνομίας, έγινε λοχίας και υπηρετούσε στην Προεδρική φρουρά, όταν Πρόεδρος ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Στις 15 Ιουλίου του 1974 έχασε τη ζωή του στο Προεδρικό Μέγαρο στη διάρκεια της επίθεσης που είχαν οργανώσει οι ανεγκέφαλοι «εγκέφαλοι» του πραξικοπήματος.
Οι μνήμες μας από τα τραγικά γεγονότα που σημάδεψαν ανεξίτηλα την ιστορία της πατρίδας μας, παραμένουν ολοζώντανες αναμένοντας σαν άλλες ερινύες καρτερικά τη δικαίωση. Οι θυσίες των παλικαριών μας, που έθεσαν την ελευθερία της πατρίδας μας ως υπέρτατο στόχο και αντιστάθηκαν με κάθε τίμημα ενάντια σε όσους επιβουλεύθηκαν τη δημοκρατία και την εδαφική της ακεραιότητα, έχει ήδη σηματοδοτήσει την πορεία που οφείλουμε να διαβούμε κι εμείς, ως εμπνευσμένοι Προμηθείς και όχι ως τραγικοί και μοιραίοι Επιμηθείς, με τελικό και αμετακίνητο στόχο μας τη λύτρωση της πολύπαθης πατρίδας. Μια πορεία που δεν είναι εύκολη. Είναι όμως η μόνη πορεία που οδηγεί στην αποκατάσταση της εθνικής μας αξιοπρέπεια.
Η ελάχιστη οφειλή απέναντι στους νεκρούς των Χολετριών αλλά και σε όλους όσους έδωσαν τη ζωή τους στον αγώνα για την προάσπιση της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της πατρίδας μας, επιτάσσει τη συνέχιση του αγώνα για την επανένωση του νησιού μας. Έχουμε χρέος τιμής να μη λησμονήσουμε ποτέ ότι η πατρίδα μας παραμένει ακόμα διαιρεμένη και ημικατεχόμενη και οι θυσίες του λαού μας αδικαίωτες.
Τιμώντας σήμερα όλους αυτούς που θυσιάστηκαν, καλούμαστε να κάνουμε το δικό μας δημιουργικό απολογισμό, να αναλάβουμε με γενναιότητα και παρρησία τις δικές μας ευθύνες για τα μοιραία λάθη και τις τραγικές παραλείψεις που σημάδεψαν την πατρίδα μας και να αναλογιστούμε το ανεκπλήρωτο χρέος μας προς την ιστορία. Η αδυσώπητη κρισιμότητα των καιρών επιτάσσει να ανασυντάξουμε τις δυνάμεις μας και να ορθώσουμε το ανάστημα και το φρόνημά μας απέναντι στις σημερινές δοκιμασίες που περνά ο τόπος μας.
Η ένταση της οικονομικής κρίσης δεν πρέπει να κάμψει την πίστη και τη θέλησή μας για ένα καλύτερο αύριο. Βρισκόμενοι εδώ δηλώνουμε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας ότι οι πρόσκαιρες δοκιμασίες δεν θα αλλοτριώσουν το φρόνημά μας και δεν θα μας καταστήσουν ευάλωτους σε αθέμιτες πιέσεις και απαράδεκτους εκβιασμούς. Οφείλουμε να ανοίξουμε νέους ορίζοντες δράσης και να θωρακίσουμε την πατρίδα μας απέναντι σε προκλήσεις, κινδύνους και απειλές οικοδομώντας ένα νέο και ισχυρό πλέγμα διεθνών συμμαχιών με άξονα τα νέα δεδομένα που δημιουργεί στην περιοχή μας η γεωγραφία και οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί.
Η συνεχιζόμενη τραγωδία της Κύπρου, μάς υποχρεώνει να κρατούμε διαρκώς ζωντανή την ανάμνηση του φρικτού αυτού εγκλήματος και να υπενθυμίζουμε στον πολιτισμένο κόσμο την ανεξίτηλη ευθύνη της Τουρκίας. Ενωμένοι στις κορυφαίες επιλογές μας, απαλλαγμένοι από αισθήματα μικροψυχίας και φανατισμού, έχουμε χρέος, αδιακρίτως πολιτικών ή ιδεολογικών διαφορών, να συμβάλουμε στην προσπάθεια για την ελευθερία και την επανένωση της πατρίδας.
Οφείλουμε να υπερβούμε τα διχαστικά σύνδρομα και τις τραυματικές εμπειρίες του απώτερου παρελθόντος. Να ψηλαφίσουμε με κριτική διάθεση τα λάθη και τα ελαττώματά μας. Να βαθύνουμε την αυτοσυνειδησία μας και με περίσσευμα γενναιότητας να αναλάβουμε τις ατομικές και συλλογικές μας ευθύνες. Χωρίς ποτέ να λησμονούμε ότι η τραγωδία του 1974 δεν ήταν το αποτέλεσμα της ενότητας, αλλά η αναπόδραστη συνέπεια του εθνικού διχασμού.
Οι συνθήκες για το μέλλον είναι δύσκολες και σκοτεινές. Αλλά «η ώρα η πιο σκοτεινή, η πλέον θαμπή της νυκτός, είναι η ώρα που σιμώνει το φως της ημέρας» καθώς έλεγε και ο Γέρος του Μοριά. Ας μη σκιαζόμαστε λοιπόν στα σκότη. Και τούτο το σκοτείνιασμα ξημέρωμα θα φέρει, αν το κλείσουμε βαθιά μέσα μας κι αν το κάνουμε φάρο ελπίδας. Αν αφήσουμε τα λόγια του ποιητή μας Κωστή Παλαμά να αντηχήσουν:
«Και μη έχοντας πιο κάτω άλλο σκαλί
Να κατρακυλήσεις πιο βαθιά
Στου κακού την σκάλα
Για το ανέβασμα ξανά που σε καλεί,
Θα αισθανθείς να σου φυτρώνουν ω χαρά, τα φτερά
Τα φτερά τα προτινά σου τα μεγάλα».
Ας είναι αιωνία η μνήμη των ηρώων μας και οι σεβάσμιες μορφές τους ας ατσαλώνουν τη θέλησή μας στον αγώνα για τη λευτεριά, την επανένωση, την αξιοπρέπεια και την πνευματική αναγέννηση της πατρίδας μας!
