Μήνυμα της Υπουργού Υγείας δρος Ανδρούλας Αγρότου με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας AIDS 29/11/2012

Στις 5 Ιουνίου 1981 έκαναν την εμφάνιση τους τα πέντε πρώτα περιστατικά μιας ασθένειας που στην πορεία έμελλε να γίνει γνωστή με το όνομα AIDS.

Τα περιστατικά αυτά αφορούσαν πέντε ομοφυλόφιλους άνδρες από το Los Angeles, κάθε ένας από τους οποίους παρουσίαζε μια σπάνια μορφή πνευμονοπάθειας η οποία προανήγγειλε την αρχή μιας επιδημίας. Στην πραγματικότητα αυτή η επιδημία ήταν ήδη σε εξέλιξη σε μεγάλες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών και όπως φάνηκε αργότερα και σε όλο τον κόσμο.

Μέσα από την έρευνα και την ανάλυση οι επιστήμονες επισήμαναν την καταστροφική δράση αυτής της ασθένειας στο ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.

Στα τριάντα τόσα χρόνια που πέρασαν, 25 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους και 34 εκατομμύρια ζουν με τον ιό HIV.

Ωστόσο, μέσα σε αυτά τα τριάντα χρόνια και παρά την αργή εκκίνηση, η επιστήμη έχει κάνει μια τεράστια πρόοδο στην καταπολέμηση του AIDS και έχει διαγράψει την πιο πετυχημένη πορεία στη βιοιατρική έρευνα.

Η 1η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα AIDS και η Διεθνής Κοινότητα έχει συστρατευθεί σε ένα οικουμενικό αγώνα ενάντια στη νόσο.

Στη συνάντηση ψηλού επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για το AIDS που έγινε το 2011 αποφασίστηκε ότι ο κύριος στόχος των προσπαθειών μας για τα επόμενα χρόνια μέχρι το 2015 θα είναι το τριπλό μηδέν:

Μηδέν νέες μολύνσεις – Μηδέν Θάνατοι

Μηδέν διακρίσεις

Η απόφαση αυτή υιοθετήθηκε από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και από το 2011-2015 το σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας AIDS θα είναι το ίδιο με ένα πολύ φιλόδοξο στόχο, το τριπλό μηδέν

Μηδέν νέες μολύνσεις – Μηδέν Θάνατοι

Μηδέν διακρίσεις

Στόχος ψηλός και ιδανικός σε μια συστράτευση όλων των χωρών και με σημεία αναφοράς

• Την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προστασία των ευπαθών ομάδων

• Την εξάλειψη του στίγματος και των διακρίσεων

• Την ενδυνάμωση της θέσης της γυναίκας

• Τη μεγαλύτερη οικονομική στήριξη από τις αναπτυγμένες χώρες προς τις αναπτυσσόμενες και τις φτωχότερες για εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και προσφοράς ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης

• Τη δυνατότητα πρόσβασης στα φάρμακα

Παράλληλα με τις πολιτικές δεσμεύσεις , χάρη στην ερευνητική προσπάθεια, σήμερα μετράμε πάνω από 30 διαφορετικά αντιρετροϊκά φάρμακα , τα οποία προσφέρουν ποιότητα ζωής στα οροθετικά άτομα και έχουν κατατάξει το AIDS στα χρόνια νοσήματα.

Η σημασία της φαρμακευτικής αγωγής λαμβάνει μεγαλύτερες διαστάσεις διότι τώρα πια χρησιμοποιείται και σαν μέθοδος πρόληψης. Η εμπειρία και η μελέτη έδειξαν ότι τα άτομα που παίρνουν θεραπεία έχουν πολύ χαμηλό ιικό φορτίο με αποτέλεσμα να ελαττώνεται η μεταδοτικότητα τους και να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα μετάδοση του ιού σε άλλα άτομα.

Διαχρονικά οι έρευνες για την πρόληψη έχουν παραδώσει μια σειρά από χρήσιμες παρεμβάσεις. Οι πρώτες μελέτες έδειξαν ότι η χρήση προφυλακτικού ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική ως εμπόδιο για τη μόλυνση από τον ιό HIV.

Η παρέμβαση στην μετάδοση του ιού από τη μητέρα στο παιδί με συγκεκριμένο φαρμακευτικό πρωτόκολλο έχει ουσιαστικά σχεδόν εκλείψει αυτό τον τρόπο μετάδοσης στον αναπτυγμένο κόσμο.

Οι επιστήμονες εργάζονται σκληρά για να επαναλάβουν αυτή την επιτυχία και σε άλλους τομείς παρέμβασης. Η ανδρική περιτομή έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό στους ομοφυλόφιλους άνδρες.

Καμιά όμως από τις παρεμβάσεις που αναφέρθηκαν πιο πάνω από μόνη της δεν πρόκειται να σταματήσει την επιδημία.

Πρέπει όλοι μαζί να συστρατευθούμε και να εφαρμόσουμε αυτές τις παρεμβάσεις ιδιαίτερα μεταξύ των ευάλωτων ομάδων πληθυσμών ώστε να μπορέσουμε να οδηγηθούμε σε γρήγορη ανταπόκριση και παγκόσμια μείωση της συχνότητας εμφάνιση της λοίμωξης.

Παρά τα όσα έχουν διαχρονικά επιτευχθεί, το AIDS εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα δημόσιας υγείας.

Η επιδείνωση των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο και η δομική αστάθεια δημιουργούν ευνοϊκό υπόστρωμα για την αύξηση της διασποράς και επέκτασης της επιδημίας σε νέες πληθυσμιακές ομάδες.

Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, πρέπει οι προσπάθειες μας να εντατικοποιηθούν για να μην αφήσουμε την οικονομική κατρακύλα να παρασύρει στο πέρασμα της όλα όσα με τόσο κόπο και προσπάθεια έχουν επιτευχθεί στον αγώνα για την αναχαίτιση του ιού.

Στην Κύπρο κατά την περίοδο 1986 μέχρι τέλος του 2011, διαγνώστηκαν 735 ΗΙV οροθετικά περιστατικά. Από το σύνολο των 735 οροθετικών ατόμων, 386 είναι Κύπριοι και 349 αλλοδαποί.

Η Επιδημιολογική εικόνα του HIV/AIDS στην Κύπρο θα αναλυθεί στη συνέχεια της δημοσιογραφικής διάσκεψης από την Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης των Λοιμωδών Νοσημάτων του Υπουργείου.

Οι στόχοι του Εθνικού Προγράμματος AIDS όπως περιγράφονται στο Στρατηγικό Σχέδιο καταπολέμησης του AIDS 2011-2015 συμβαδίζουν πλήρως με τους ευρωπαϊκούς στόχους.

• Εφαρμογή εξειδικευμένων προγραμμάτων Αγωγής Υγείας με βιωματικές μεθόδους για τους νέους

• Προσέγγιση και ενημέρωση περιθωριοποιημένων ομάδων ατόμων, όπως άνδρες που έχουν σεξουαλικές σχέσεις με άνδρες, ναρκομανείς, φυλακισμένοι, σε συνεργασία με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτούς τους τομείς

• Παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης με εξειδικευμένη αντιρετροϊκή αγωγή, όχι μόνο ως μέσω θεραπευτικής παρέμβασης, αλλά και ως πρόληψη

• Ελάττωση της κάθετης μετάδοσης από την έγκυο θετική μητέρα στο νεογνό, εφαρμόζοντας τα διεθνή πρωτόκολλα

• Σωστή διαχείριση του αίματος μέσω του Εθνικού Προγράμματος αιμοεπαγρύπνισης και ενδυνάμωση της εθελοντικής αιμοδοσίας με βάση τον χρόνιο συνειδητοποιημένο αιμοδότη

• Εφαρμογή προγραμμάτων παρέμβασης και μείωσης της βλάβης στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών

• Προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία είναι ουσιώδης στον αγώνα για την καταπολέμηση της επιδημίας

Με βάση το πιο πάνω σχέδιο έχει ήδη συσταθεί η Εθνική Επιτροπή για το AIDS και σύντομα τα μέλη της θα προσκληθούν σε συνάντηση ώστε όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά μέσα από τη δική του υπηρεσία και θέση να προωθήσει τους στόχους και να διευκολύνει την εφαρμογή του προγράμματος για την καταπολέμηση του AIDS.

Στη σημερινή μας δημοσιογραφική διάσκεψη θα παρουσιασθεί περιληπτικά το πρόγραμμα του Υπουργείου Υγείας που εφαρμόζεται. Τριάντα χρόνια εμπειρίας από την επιδημία του AIDS είναι αρκετά για να καταλήξουν οι επιστήμονες ότι για τη συγκεκριμένη επιδημία μία είναι η επιλογή. Η πρόληψη είναι εκείνη που θα μας βοηθήσει να φτάσουμε στον ιδανικό στόχο:

Μηδέν νέες μολύνσεις-Μηδέν θάνατοι-Μηδέν διακρίσεις

Το 2015 φαίνεται να είναι ακόμη μακριά, όμως στην πραγματικότητα είναι τόσο κοντά, ώστε η συνειδητοποίηση της προσπάθειας που αναλαμβάνουμε, τρομάζει.

Συστράτευση λοιπόν όλων μας με κοινό στόχο την πρόληψη.