Συγχαίρω
το Επαρχιακό Συντονιστικό Συμβούλιο Εθελοντισμού Λάρνακας για τη
διοργάνωση του σημερινού Συνεδρίου και για την επιλογή του θέματος.
Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ο
μεγάλος φιλόσοφος και ηγέτης, Μαχάτμα Γκάντι, είχε πει πως «η φτώχεια
είναι η χειρότερη μορφή βίας». Έκτοτε, ο άνθρωπος έχει καταφέρει να
πατήσει στο φεγγάρι. Μέσω της τεχνολογικής ανάπτυξης, έχει επιτύχει να
σμικρύνει τις γεωγραφικές αποστάσεις που μας χωρίζουν. Μέσα σε κλάσματα
δευτερολέπτου, έχουμε τη δυνατότητα επικοινωνίας με αγαπημένα μας
πρόσωπα σε κάθε γωνιά του πλανήτη - μάρτυρες μιας περιόδου ραγδαίας και
εντυπωσιακής τεχνολογικής ανάπτυξης.
Κι όμως, παρόλη την ανάπτυξη που ως
ανθρώπινο είδος έχουμε επιτύχει, δεν έχουμε ακόμη καταφέρει σε παγκόσμιο
επίπεδο να κάνουμε ούτε τα πιο ουσιώδη βήματα προς εξάλειψη του
φαινομένου της φτώχειας. Δυστυχώς, τα στοιχεία και τα στατιστικά
επιβεβαιώνουν την αδυναμία μας αυτή και
μόνο θλίψη μπορούν να προκαλέσουν. Σταχυολογώντας:
·
Υπολογίζεται πως σήμερα ένα δισεκατομμύριο παιδιά ζουν υπό συνθήκες φτώχειας.
·
Στον
αναπτυσσόμενο κόσμο σήμερα 640 εκατομμύρια παιδιά ζουν κάτω από ανεπαρκή
στέγη, 400 εκατομμύρια δεν έχουν άμεση πρόσβαση σε καθαρό νερό και 270
εκατομμύρια παιδιά δεν έχουν πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες.
·
Σύμφωνα με την UNICEF 22.000 παιδιά πεθαίνουν καθημερινώς εξαιτίας της φτώχειας.
·
Υπολογίζεται πως σήμερα, ποσοστό 80% του ανθρώπινου πληθυσμού ζει με λιγότερα από €8 την ημέρα.
·
Το ¼ της ανθρωπότητας, που αριθμεί περίπου 1,6 δισεκατομμύρια ανθρώπους, σήμερα ζει χωρίς ηλεκτρισμό.
Αυτά δεν είναι παρά μόνο μερικά από τα
πάμπολλα στατιστικά στοιχεία που φανερώνουν πως η φτώχεια είναι η
μεγαλύτερη μάστιγα που αντιμετωπίζει η σύγχρονη κοινωνία. Το πιο θλιβερό
ίσως στοιχείο από όλα, είναι το γεγονός πως το χάσμα μεταξύ των
εισοδηματικών τάξεων και ιδιαιτέρως μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών
χωρών ολοένα και μεγαλώνει. Ο πλούτος συγκεντρώνεται σε ένα πολύ μικρό
ποσοστό ανθρώπων, ενώ ποσοστιαία, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν κάτω
από το όριο φτώχειας συνεχώς αυξάνεται. Είναι λοιπόν η φτώχεια μια
κραυγαλέα αντίθεση σε σχέση με τα όσα καυχιόμαστε πως έχουμε επιτύχει ως
κοινωνία
.
Η παγκόσμια οικονομική κρίση που μαστίζει
σχεδόν ολόκληρο τον πλανήτη από το 2008, δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερους
κινδύνους φτώχειας. Νέες ομάδες ευάλωτων ατόμων δημιουργούνται
,
όπως είναι οι ομάδες των μακροχρόνια ανέργων, οι νέοι, οι εργαζόμενοι
με χαμηλά εισοδήματα, άτομα από τις μικρομεσαίες τάξεις που βρέθηκαν στη
δίνη της χρεοκοπίας. Ιδιαίτερα έντονα είναι αυτά τα φαινόμενα στην
Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι ξεκάθαρο ότι στο επίπεδο της ΕΕ χρειαζόμαστε νέες
πολιτικές που θα βοηθήσουν άμεσα στην καταπολέμηση της φτώχειας και του
κοινωνικού αποκλεισμού. Χρειάζεται να διοχετευθούν επαρκείς
χρηματοδοτικοί πόροι από τα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτει η Ένωση
προς την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή. Ταυτοχρόνως, χρειάζεται να
υπάρξει καλύτερη ισορροπία μεταξύ δημοσιονομικής πειθαρχίας,
ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. Η πρόσφατη απόφαση της ΕΕ για
υιοθέτηση ενός προγράμματος για τα άτομα που δεν έχουν πρόσβαση σε
βασικά είδη διαβίωσης είναι θετική και ως Κυπριακή Προεδρία τη
στηρίζουμε.
Μέσα σε αυτό το δύσκολο σκηνικό για την Ευρώπη, η
κοινωνία της Κύπρου βρίσκεται αντιμέτωπη με πρωτοφανείς προκλήσεις. Η γήρανση του πληθυσμού, οι μεταβαλλόμενες οικογενειακές δομές,
η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού μεταναστών από ευρωπαϊκές και άλλες χώρες
και η αύξηση της ανεργίας λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, επιβαρύνουν την κοινωνική συνοχή. Η
κατάσταση αυτή καθιστά το θέμα της καταπολέμησης της φτώχειας και του
κοινωνικού αποκλεισμού ως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχουμε
να αντιμετωπίσουμε και ως κυρίαρχη προτεραιότητα στις πολιτικές και τα
μέτρα παρέμβασης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και
της Κυβέρνησης.
Σύμφωνα με τα τελευταία
διαθέσιμα στοιχεία, το ποσοστό της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στην Κύπρο παρουσιάζει οριακή αύξηση της τάξης του 0,7% (από 22,9% το 2009 ανήλθε στο 23,6% το 2010). Οριακή αύξηση 0,5% παρατηρείται και στο ποσοστό της φτώχειας που το 2010 ανήλθε στο 15,8% σε σύγκριση με 16,4% που ήταν ο μέσος όρος της Ε.Ε.
Στους επιμέρους δείκτες παρουσιάζεται μείωση του ποσοστού φτώχειας ανάμεσα στους συνταξιούχους
, ενώ το ποσοστό των ατόμων που ζουν σε νοικοκυριά με χαμηλή ένταση εργασίας αυξήθηκε από 4,1% το 2009 σε 5% το 2010.
Η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός
, ως πολυδιάστατα φαινόμενα,
επηρεάζουν την ευημερία και τη δυνατότητα των ατόμων να λαμβάνουν
ενεργά μέρος στην κοινωνικο-οικονομική ζωή, καθώς επίσης και την
οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του τόπου.
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών
Ασφαλίσεων προωθεί μια εξισορροπημένη προσέγγιση του φαινομένου της
φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Η προσέγγιση αυτή συνίσταται
στην εξασφάλιση ενός επαρκούς βιοτικού επιπέδου, καθώς και στην αύξηση
των δυνατοτήτων εργοδότησης. Παρά τα σοβαρότατα προβλήματα που
αντιμετωπίζουν τα δημόσια οικονομικά
, εισαγάγαμε μια σειρά από πολιτικές για στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Για τους συνταξιούχους, εισαγάγαμε στοχευμένα σχέδια στήριξης των εισοδημάτων όσων συνταξιούχων ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.
Στο κεφάλαιο της απασχόλησης, μέσα σε
εξαιρετικά δύσκολες και αντίξοες για την αγορά εργασίας συνθήκες,
εφαρμόζουμε σχέδια και μέτρα για
:
·
Την κατάρτιση των ανέργων και την ένταξή τους στην απασχόληση,
·
Τον απεγκλωβισμό από την απομόνωση ανενεργών οικονομικά γυναικών και ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας,
·
Την
κατάρτιση και ένταξη στην απασχόληση των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού,
όπως είναι τα άτομα με αναπηρίες, οι λήπτες δημοσίου βοηθήματος, οι
μακροχρόνια άνεργοι και οι νέοι.
Επιπρόσθετα, δίνουμε σημασία σε μέτρα για
την εξασφάλιση πρόσβασης σε επαρκές εισόδημα, κοινωνική προστασία και
προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες για όλους τους πολίτες. Στο πλαίσιο
αυτό, βρισκόμαστε σε μια διαδικασία αναθεώρησης των δημοσίων βοηθημάτων,
στοχεύοντας στην ορθολογιστική και εξειδικευμένη αντιμετώπιση των
αναγκών των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού και στη θέσπιση πρόσθετων
κινήτρων ενεργοποίησης.
Είναι πεποίθησή μας ότι οι ενεργοί πολίτες
πρέπει να είναι συνεργάτες και σύμμαχοι της Κυβέρνησης για την
αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης και τη διασφάλιση της
κοινωνικής συνοχής. Πολλοί από εσάς γνωρίζετε από πρώτο χέρι το Σχέδιο
Κρατικών Χορηγιών, μέσω του οποίου παρέχονται από τον εθελοντικό τομέα
πολύτιμες υπηρεσίες σε τοπικό επίπεδο για την αντιμετώπιση κοινωνικών
αναγκών. Εφαρμόζουμε
, επίσης, το Σχέδιο Επιδότησης προς τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την ίδρυση και λειτουργία αναγκαίων υπηρεσιών.
Συνάμα, θεωρούμε πολύ σημαντικό τον συμβουλευτικό ρόλο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων
, καθώς
και των ομάδων εξυπηρετουμένων στη διαμόρφωση κοινωνικής πολιτικής.
Αυτό φαίνεται από τα διάφορα Συμβουλευτικά Σώματα που έχουν ιδρυθεί,
είτε με νομοθεσία είτε με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου,
στα οποία εκπροσωπούνται Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και ομάδες. Τέτοια
Σώματα ασχολούνται με πολιτικές για παιδιά, ηλικιωμένα άτομα, άτομα με
νοητική υστέρηση, θύματα βίας.
Ύψιστη σημασία για εμάς είναι η εμπλοκή της
κοινωνίας των πολιτών στην υλοποίηση της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020»,
ειδικότερα σε ό,τι αφορά στους στόχους για την απασχόληση και την
καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Με ικανοποίηση
,
διαπίστωσα ότι τα ευρήματα πρόσφατης αξιολόγησης των Εθνικών
Μεταρρυθμιστικών Προγραμμάτων και των Εθνικών Κοινωνικών Εκθέσεων για το
2012, την οποία διενήργησε το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ενάντια στη Φτώχεια,
δείχνουν ότι η Κύπρος ήταν από τις λίγες χώρες που χρησιμοποίησε σωστά
τον κοινωνικό διάλογο.
Κλείνοντας, θα ήθελα να επαναλάβω ότι ο
εθελοντισμός όλα αυτά τα χρόνια έχει καταξιωθεί στη συνείδηση του
κυπριακού λαού ως πολύτιμος συνεργάτης του κράτους στον αγώνα για
καταπολέμηση της φτώχειας και στήριξη της κοινωνικής συνοχής. Είμαι
βέβαιη ότι μέσα στις σημερινές δύσκολες συνθήκες που βιώνουμε
, αυτός ο ρόλος θα συνεχίσει να επιβεβαιώνεται με δράσεις για το κοινό καλό. |
|
