14/9/12

Μήνυμα του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Γιώργου Δημοσθένους για τη Μέρα Μνήμης και Τιμής για τον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας και τη Μικρασιατική Καταστροφή - 14 Σεπτεμβρίου 14/09/2012

Αγαπητοί εκπαιδευτικοί, φοιτήτριες και φοιτητές, μαθήτριες και μαθητές

Η 14η Σεπτεμβρίου έχει οριστεί ως η Μέρα Μνήμης και Τιμής για τον Ελληνισμό της Μικράς
Ασίας και τη Μικρασιατική Καταστροφή. Μέρα έντονης νοσταλγίας και θύμησης της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης, του Πόντου και της Καππαδοκίας, αφού συμπληρώνονται 90 χρόνια από την εξόντωση του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και τον ξεριζωμό του από τις πατρογονικές εστίες.

Με τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου
, οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφάσισαν να παραχωρήσουν την προσωρινή διοίκηση της περιοχής της Σμύρνης στην Ελλάδα. Έτσι το Μάη του 1919 ελληνικά στρατεύματα αποβιβάζονται στη Σμύρνη και γίνονται δεκτά με εθνική συγκίνηση και ενθουσιασμό. Παράλληλα, όμως, αυτό σήμανε και την αρχή μιας πρωτοφανούς εθνικής τραγωδίας. Κρίσιμη καμπή για την εξέλιξη της Μικρασιατικής εκστρατείας αποτέλεσαν οι εκλογές του 1920 στην Ελλάδα, το αποτέλεσμα των οποίων ήταν καθοριστικό για τις μετέπειτα εξελίξεις. Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 οδήγησαν στην ήττα του Ελευθέριου Βενιζέλου και στην επαναφορά του Κωνσταντίνου, κατόπιν δημοψηφίσματος, στο θρόνο.

Παρά την προεκλογική της υπόσχεση, η νέα κυβέρνηση συνέχισε τη Μικρασιατική εκστρατεία, έχοντας όμως να αντιμετωπίσει την ολοένα και πιο απροκάλυπτη απομόνωση της Ελλάδας από τους συμμάχους της οι οποίοι τώρα, έχοντας το πρόσχημα της επαναφοράς του ανεπιθύμητου σε αυτούς Κωνσταντίνου, θα
επιλέξουν πια άλλους χειρισμούς, ευνοϊκούς στο εξής για την Τουρκία. Η Τουρκία, με ηγέτη τον Κεμάλ Ατατούρκ, καταφέρνει να επιτύχει την προμήθεια του στρατού της με πολεμικό υλικό, έχοντας ως στόχο την εθνική εκκαθάριση της Τουρκίας και την εκδίωξη όλων των μη τουρκικών πληθυσμών. Τόσο η νέα πολιτική της Τουρκίας με την ενίσχυση του τουρκικού στρατού, αλλά και ο τερματισμός της στήριξης των προσπαθειών της Ελλάδας από τις ξένες δυνάμεις είχαν ως αποτέλεσμα την κατάρρευση του ελληνικού μετώπου.

Στις 27 Αυγούστου του 1922 μπαίνουν στη Σμύρνη τα πρώτα τουρκικά στρατιωτικά τμήματα. Η πόλη παραδίδεται στις φλόγες και ο
ελληνικός και αρμενικός πληθυσμός στη σφαγή. Απίστευτες σκηνές βαρβαρότητας εκτυλίσσονται στην προκυμαία της Σμύρνης κάτω από τα απαθή βλέμματα των Αγγλογάλλων και άλλων ευρωπαϊκών δυνάμεων, όπως περιγράφει η Διδώ Σωτηρίου στα «Ματωμένα Χώματα»: «Τι κάνουν λοιπόν οι προστάτες μας; Τι κάνουν οι ναύαρχοι με τα χρυσά σειρίτια, οι διπλωμάτες κι οι πρόξενοι της Αντάντ! Στήσανε κινηματογραφικές μηχανές στα καράβια τους και τραβούσανε ταινίες τη σφαγή και τον ξολοθρεμό μας!»

Οι διωγμοί και οι σφαγές του ελληνικού πληθυσμού επεκτείνονται σ’ όλη τη Μικρά Ασία δίνοντας στην ήττα τις διαστάσεις της πιο τραγικής καταστροφής στην ιστορία του Ελληνισμού. Χιλιάδες οι νεκροί και οι τραυματίες. Σχεδόν 1.5 εκατομμύριο οι πρόσφυγες που ξεριζώθηκαν και έφτασαν στα ελληνικά νησιά και την κυρίως Ελλάδα. Η μακραίωνη ελληνική ιστορία, ο πολιτισμός και οι παραδόσεις της Μικράς Ασίας σβήνουν και χάνονται.


Αγαπητοί εκπαιδευτικοί, φοιτήτριες και φοιτητές, μαθήτριες και μαθητές


Τιμώντας σήμερα τη μνήμη του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας αναλογιζόμαστε την ευθύνη μας έναντι του τόπου και του λαού μας. Τα σφάλματα και οι παραλείψεις των τότε πολιτικών ηγεσιών αλλά και οι παρεμβάσεις των ξένων πρέπει να μας προβληματίζουν αλλά και να μας νουθετούν.


Σήμερα που η πατρίδα μας βρίσκεται αντιμέτωπη με την τουρκική επιθετικότητα και αδιαλλαξία και που βρισκόμαστε ενώπιον σοβαρών οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων χρειαζόμαστε τη συλλογικότητα και την ενότητα όσο ποτέ άλλοτε. Τώρα είναι η ώρα της υπευθυνότητας
και της ομοψυχίας. Όλοι οφείλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας ώστε με ενότητα να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας και να διεκδικήσουμε τα δίκαιά μας.

Έχοντας ως φάρο καθοδήγησης τα παθήματα του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας
, τον οποίο τιμούμε σήμερα, ας εργαστούμε όλοι για μια επανενωμένη και ειρηνική Κύπρο, πατρίδα όλων των νόμιμων κατοίκων της.