25/6/12

Νέα αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον οίκο «Fitch Ratings» 25/06/2012

Ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών

Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Fitch ανακοίνωσε σήμερα την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά μία βαθμίδα (από ΒΒΒ- σε ΒΒ+ για τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση) και από F3 σε Β για τη βραχυπρόθεσμη αξιολόγηση. Ταυτόχρονα, η προοπτική αξιολόγησης της Κυπριακής Δημοκρατίας τίθεται σε αρνητικό ορίζοντα.

Κατά τον Οίκο Fitch η υποβάθμιση αντικατοπτρίζει τη σημαντική αύξηση κεφαλαίων που ο Οίκος εκτιμά ότι θα χρειαστούν οι κυπριακές τράπεζες.

Σύμφωνα με τον εν λόγω Οίκο, η εκτίμηση αυτή οφείλεται κυρίως στην έκθεση των τριών μεγαλύτερων κυπριακών τραπεζών μέσω του δανειακού χαρτοφυλακίου τους στον ιδιωτικό τομέα της Ελλάδας, και επίσης, σε μικρότερο βαθμό, στην επιδείνωση της ποιότητας των εγχώριων στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών (εγχώρια μη εξυπηρετούμενα δάνεια).

Ειδικότερα, ο Οίκος Fitch εκτιμά ότι το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου θα χρειαστεί κεφάλαια ύψους 5,8 δισ. ευρώ περίπου, τα οποία θα πρέπει να διοχετευθούν μέσω του κράτους, με αποτέλεσμα την αύξηση του δημόσιου χρέους σε πέραν του 100% του ΑΕΠ.

Παράλληλα, ο Οίκος Fitch σημειώνει ότι στο 1ο εξάμηνο του 2012 δεν αναμένεται να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι και ότι παρόλο που είναι πιθανό να ληφθούν διορθωτικά μέτρα στο 2ο εξάμηνο, εντούτοις, σε συνδυασμό με την επιδείνωση των μακροοικονομικών προοπτικών, προβλέπεται από τον Οίκο να προκύψει δημοσιονομικό έλλειμμα 3,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2012 που αποκλίνει από τον επίσημο στόχο που τέθηκε.

Εντούτοις, ο εν λόγω Οίκος παρατηρεί ότι η δημοσιονομική προσαρμογή που απαιτείται στην περίπτωση της Κύπρου προκειμένου να σταθεροποιηθεί το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι μικρότερη σε σύγκριση με αντίστοιχες περιπτώσεις άλλων χωρών της ΕΕ.

Παρόλα αυτά, ο πιο πάνω Οίκος εκτιμά ότι είναι αναγκαία η σημαντική δημοσιονομική αναδιάρθρωση προκειμένου να απορροφηθεί το οικονομικό και χρηματοοικονομικό κόστος από τη γήρανση του πληθυσμού ως μέρος μιας ευρύτερης αναδιάρθρωσης που απαιτείται για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας.

Επιπρόσθετα ο Οίκος Fitch εκτιμά ότι ο κίνδυνος ρευστότητας του κράτους βραχυπρόθεσμα είναι χαμηλός. Πλην όμως, η απουσία πρόσβασης του κράτους στην αγορά κεφαλαίου τονίζει την περιορισμένη χρηματοδοτική ευελιξία του να αντιδράσει σε τυχόν αρνητικούς κλυδωνισμούς.

Παρόλο το γεγονός ότι ο Οίκος Fitch διαπιστώνει αρνητικές μακροοικονομικές προοπτικές στον βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ο Οίκος αναγνωρίζει τη δυνατότητα των σημαντικών θεμελιακών παραμέτρων της οικονομίας να συνδράμουν στον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης μεσοπρόθεσμα. Πολύ θετικά, στο ίδιο πλαίσιο, ο Οίκος εκτιμά ότι με τη συγκράτηση του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω του 3% του ΑΕΠ από το 2013 και μετά, η διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους είναι εφικτή.

Ο Οίκος Fitch επισημαίνει ότι τυχόν πρόοδος όσον αφορά τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, και μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των μεσοπρόθεσμων προκλήσεων που προκύπτουν από τη γήρανση του πληθυσμού και τη χαμηλή αύξηση της παραγωγικότητας θα μπορούσαν να σταθεροποιήσουν την πιστοληπτική αξιολόγηση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σε συνδυασμό μάλιστα με την επίλυση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, ο εν λόγω Οίκος παρατηρεί ότι οι θεμελιώδεις παράμετροι της κυπριακής οικονομίας θα επαναβεβαιώνονταν και θα υποστήριζαν την επάνοδό της στην επενδυτική περιοχή.

Το Υπουργείο Οικονομικών θεωρεί την πιο πάνω απόφαση αξιολόγησης ως καθοριστικής σημασίας δεδομένου ότι με την εν λόγω απόφαση του Οίκου Fitch η Κυπριακή Δημοκρατία τίθεται για πρώτη φορά στη μη επενδυτική διαβάθμιση από όλους πλέον τους οίκους αξιολόγησης.

Με αυτό το δεδομένο, το Υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζει τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Κυπριακή Δημοκρατία, παραμένει προσηλωμένο στην επίτευξη των δημοσιονομικών δεσμεύσεων, στη διασφάλιση των αναγκαίων πόρων για κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του κράτους, και σε συνεργασία με την Εποπτική Αρχή, στην αποτελεσματική διαχείριση των προκλήσεων του τραπεζικού συστήματος.

Παρόλες τις τεράστιες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση γενικότερα, το Υπουργείο Οικονομικών τονίζει ότι η κυπριακή οικονομία βασίζεται σε μακροπρόθεσμα υγιή και ισχυρά θεμέλια που θωρακίζουν τις άριστες προοπτικές οι οποίες καταγράφονται σε αριθμό εκθέσεων διεθνών οργανισμών. Χαρακτηριστικά αναφέρονται τα πιο κάτω παραδείγματα: (1) Ανάμεσα σε 142 χώρες διεθνώς η κυπριακή οικονομία κατατάσσεται ως 47η στην έκθεση διεθνούς ανταγωνιστικότητας Global Competitiveness Report (World Economic Forum, Competitiveness Index, 2011-2012), (2) η κυπριακή οικονομία τοποθετείται στην 20ή θέση παγκοσμίως όσον αφορά τον δείκτη ελευθερίας της οικονομικής πρωτοβουλίας (The Heritage Foundation and The Wall Street Journal, 2012 Index of Economic Freedom), (3) ανάμεσα από 183 χώρες διεθνώς, η Κύπρος κατατάσσεται στην 40η θέση στην έκθεση της Διεθνούς Τράπεζας για τις διευκολύνσεις ίδρυσης επιχειρήσεων (Doing Business Report: IFC/ World Bank-2012), (4) η Κύπρος ταξινομείται ανάμεσα στις καλύτερες χώρες παγκοσμίως όσον αφορά τον δείκτη διαφάνειας και καταπολέμησης της διαφθοράς (Transparency International – Corruption Perception Index), (5) από 187 κράτη, η Κύπρος κατέχει την 31η θέση επιπέδου ποιότητας ζωής σύμφωνα με τον οργανισμό UNDP του ΟΗΕ, και (6) πάνω απ’ όλα η κυπριακή οικονομία βασίζεται πάνω σε μια ισχυρότατη κοινωνική συνοχή και ένα φιλοπρόοδο και ποιοτικό εργατικό δυναμικό κατέχοντας μια από τις πρώτες θέσεις παγκοσμίως σε αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Οι πιο πάνω δείκτες της κυπριακής οικονομίας αποτελούν ψήφο εμπιστοσύνης από τους διεθνείς οργανισμούς και από τους ντόπιους και ξένους επενδυτές και προδιαγράφουν τη μελλοντική πορεία της οικονομίας.

Το Υπουργείο Οικονομικών δεν έχει καμία αμφιβολία ότι με προσεκτικούς και έγκαιρους χειρισμούς, οι προκλήσεις που ανέκυψαν στην παρούσα φάση ως αποτέλεσμα της κρίσης στην ευρωζώνη θα αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και θα ξεπεραστούν σύντομα. Αυτό συνάδει και με την επισήμανση του Οίκου Fitch ότι, με λήψη μέτρων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, οι θεμελιώδεις παράμετροι της κυπριακής οικονομίας μπορούν να δικαιολογήσουν την αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην επενδυτική βαθμίδα.

Η Κυπριακή Δημοκρατία, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ, έχει στη διάθεσή της όλα τα αναγκαία εργαλεία για την απόλυτη θωράκιση της υγιούς λειτουργίας του χρηματοοικονομικού συστήματος και για την περαιτέρω αντιμετώπιση των σημερινών οικονομικών προκλήσεων.