Ομιλία της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κας Σωτηρούλας Χαραλάμπους σε συνέντευξη Τύπου με την ευκαιρία της κήρυξης από την Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού του 2011 ως Έτους Πρασίνων Δεξιοτήτων
21/12/2010
Ο πλανήτης μας σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπος με σημαντικές κλιματικές αλλαγές και με μια διαρκώς εντεινόμενη επιδείνωση του περιβάλλοντος. Η ανάγκη για λήψη ουσιαστικών μέτρων που να διασφαλίζουν και να βελτιώνουν την ποιότητα ζωής αλλά και να εξασφαλίζουν ένα καλύτερο περιβάλλον για τις επόμενες γενιές προβάλλει σήμερα περισσότερο άμεση και επιτακτική παρά ποτέ.
Η Κυβέρνηση, έχοντας συνείδηση των υποχρεώσεών της απέναντι στην κοινωνία και τον τόπο και αντιλαμβανόμενη απόλυτα το ρόλο που η οικονομία διαδραματίζει στην προστασία του περιβάλλοντος και στην αειφορία, έχει θέσει ως στόχο τον προσανατολισμό της οικονομικής ανάπτυξης προς μια πιο «πράσινη», όπως επικράτησε να λέγεται, προοπτική. Ο προσανατολισμός μας αυτός συγχρονίζεται απόλυτα και με τις υποχρεώσεις μας ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία, στο έγγραφο στρατηγικής «Ευρώπη 2020», έχει καθορίσει ως έναν από τους τρεις κύριους τομείς προτεραιότητας τη διατηρήσιμη ανάπτυξη μέσα από την οικοδόμηση μιας πιο αποδοτικής στη χρήση πόρων, πιο πράσινης και πιο ανταγωνιστικής οικονομίας.
Η πράσινη οικονομία απαιτεί αλλαγές στις επιχειρήσεις, αλλαγές στην απασχόληση, αλλαγές στην κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού. Αρκετά από τα υφιστάμενα επαγγέλματα θα διαφοροποιηθούν μέσα στο χρόνο ποσοτικά και ποιοτικά. Ορισμένες θέσεις εργασίας θα αντικατασταθούν ή θα εκλείψουν, αλλά παράλληλα θα δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας σε τομείς της πράσινης οικονομίας. Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στοχεύοντας στην έγκαιρη και με στόχο ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και στην αξιοποίηση του μηχανισμού κατάρτισης για κάλυψη των πραγματικών αναγκών της οικονομίας σε θέσεις εργασίας, έκρινε ότι ο τομέας της πράσινης οικονομίας και των πράσινων θέσεων εργασίας έπρεπε να μελετηθεί σε βάθος. Η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού ήρθε να καλύψει αυτή την ανάγκη με την μελέτη που εκπόνησε με τίτλο «Εντοπισμός αναγκών σε πράσινες δεξιότητες στην κυπριακή οικονομία 2010-2013».
Στη μελέτη γίνεται για πρώτη φορά προσδιορισμός και ανάλυση της πράσινης οικονομίας της Κύπρου, στη βάση υφιστάμενων τομέων οικονομικής δραστηριότητας και επαγγελμάτων, αφού λήφθηκαν υπόψη η εκτεταμένη διεθνής βιβλιογραφία και οι διεθνείς ορισμοί. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το συμπέρασμα της μελέτης ότι η πράσινη οικονομία της Κύπρου αποτελείται από τομείς οικονομικής δραστηριότητας και επαγγέλματα από όλο το φάσμα δραστηριοτήτων της κυπριακής οικονομίας και ότι κατά το 2009 σε αυτήν απασχολούνταν το 21,6% των απασχολουμένων. Δηλαδή ένας στους πέντε απασχολούμενους της Κύπρου εντάσσεται στην πράσινη οικονομία.
Δεύτερο σημαντικό εύρημα της μελέτης είναι η επισήμανση ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου 2010-2013 στην πράσινη οικονομία της Κύπρου προβλέπεται να παρουσιαστούν ανάγκες για απασχόληση περίπου 11.400 ατόμων ως αποτέλεσμα 5.700 νέων θέσεων εργασίας και άλλων τόσων αναγκών λόγω μόνιμων αποχωρήσεων. Αυτό σημαίνει ετήσια αύξηση της τάξης του 1,8% για την περίοδο αυτή, σε σύγκριση με αύξηση 1,4% που θα παρατηρηθεί στην υπόλοιπη οικονομία. Το 2013 η πράσινη οικονομία της Κύπρου αναμένεται να απασχολεί 87.800 άτομα, σε σύγκριση με 83.157 άτομα το 2010.
Το τρίτο σημαντικό εύρημα της μελέτης είναι ότι ο κύριος μοχλός ανάπτυξης της πράσινης οικονομίας της Κύπρου είναι τα επαγγέλματα ανώτερου επιπέδου, δηλαδή επαγγέλματα για τα οποία απαιτείται μεταλυκειακή ή τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Μια από τις σημαντικές διαπιστώσεις της μελέτης είναι και το ότι η μετάβαση προς το μοντέλο της αειφόρου ανάπτυξης και της πράσινης οικονομίας δημιουργεί την ανάγκη για 34 νέα πράσινα επαγγέλματα τα οποία στην πλειονότητα τους είναι ανώτερου επιπέδου. Δημιουργούνται επίσης νέα πράσινα επαγγέλματα που δεν απαιτούν πτυχίο Πανεπιστημίου, ενώ συνολικά 52 υφιστάμενα επαγγέλματα έχουν αυξημένες ανάγκες σε πράσινες δεξιότητες. Από αυτά τα 30 είναι ανώτερου επιπέδου και τα 20 μέσου επιπέδου.
Τα αποτελέσματα της έρευνας, τα οποία θα παρουσιαστούν πολύ εκτεταμένα από την Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, επιβεβαιώνουν ένα βασικό συμπέρασμα: Η μετάβαση προς την πράσινη οικονομία επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την αγορά εργασίας της Κύπρου. Διαφοροποιεί τομείς οικονομικής δραστηριότητας και επαγγέλματα, επηρεάζει γνώσεις και δεξιότητες, απαιτεί μια νέα νοοτροπία του ανθρώπινου δυναμικού αλλά και μια νέα επιχειρηματική νοοτροπία.
Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας η Αρχή, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων προχωρεί σε δράσεις που απευθύνονται σε επιχειρήσεις, σε εργαζόμενους και σε άνεργους σε τρεις πυλώνες δράσεων:
· Προώθηση πράσινων δεξιοτήτων για ανέργους
· Προώθηση πράσινων δεξιοτήτων για επιχειρήσεις και απασχολούμενους
· Ενίσχυση υποδομών και συστημάτων για προώθηση των πράσινων δεξιοτήτων
Θέλω ιδιαίτερα να υπογραμμίσω τις δυνατότητες που δημιουργούμε για κατάρτιση ανέργων σε πράσινες δεξιότητες. Σε μια εποχή αυξημένης ανεργίας λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στηρίζουμε τους άνεργους βοηθώντας τους να αποκτήσουν νέες δεξιότητες που θα τους οδηγήσουν σε εργασία. Αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες με επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο, διανοίγοντας νέες προοπτικές για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις.
Επιτρέψετε μου, κλείνοντας, να εκφράσω τα συγχαρητήρια μου στο Διοικητικό Συμβούλιο της Αρχής για την πρωτοβουλία να προχωρήσει στη διεξαγωγή αυτής της μελέτης. Ιδιαίτερα χαιρετίζω και υποστηρίζω αμέριστα την πρωτοβουλία της να κηρύξει το 2011 ως Έτος Πράσινων Δεξιοτήτων. Οι προσπάθειές της θα εξακολουθήσουν να τυγχάνουν της πλήρους και αμέριστης στήριξης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και εμού προσωπικά γιατί κοινός είναι ο στόχος για μια πιο πράσινη οικονομία με πλήρη αξιοποίηση του ανθρώπινου μας δυναμικού.
