Επικήδειος λόγος του Υπουργού Εσωτερικών κ. Νεοκλή Συλικιώτη στην κηδεία των λειψάνων του πεσόντος κατά την τουρκική εισβολή του 1974 Μάριου Φυσεντζίδη στον Ιερό Ναό Παναγίας Τράχωνα, στο Στρόβολο
10/10/2010
Αναρωτιέμαι αν υπάρχουν λόγια που να μπορούν να δώσουν μια πειστική εξήγηση στην οικογένεια του Μάριου Φυσεντζίδη γιατί ένας ικανότατος νέος, λαμπρός επιστήμονας, γεμάτος όνειρα και με άριστες προοπτικές έχασε τη ζωή του σε έναν παραλογισμό. Γιατί ο πόλεμος είναι πάντα παραλογισμός. Πολύ περισσότερο που αυτός ο πόλεμος ήταν ένας άδικος και παράνομος πόλεμος που κήρυξε η Τουρκία σε βάρος της Κύπρου. Αναρωτιέμαι αν θα μπορέσουμε ποτέ να κατανοήσουμε γιατί η Χούντα και η ΕΟΚΑ Β', μέσα από τον εγκληματικό σχεδιασμό και εκτέλεση του πραξικοπήματος, καταδίκασαν αυτόν τον τόπο και αυτόν το λαό να θρηνεί το χαμό τόσων παιδιών του που έγιναν θυσία σε έναν προδομένο πόλεμο. Αναρωτιέμαι, επίσης, αν μπορούμε ακόμη και σήμερα να αποδεχθούμε το γεγονός ότι υπάρχουν αγνοούμενοι.
Για 36 χρόνια η τύχη του Μάριου Φυσεντζίδη αγνοείτο. Πρόσφατα τα οστά του αναγνωρίστηκαν και σήμερα, με καθυστέρηση 36 χρόνων, τον κηδεύουμε έτσι όπως αρμόζει στους ήρωές μας που πρόσφεραν τη ζωή τους θυσία στο βωμό για την υπεράσπιση της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας της πατρίδας τους στον πόλεμο ενάντια στη βάρβαρη τουρκική εισβολή το μακρύ εκείνο καλοκαίρι του 1974.
Για την οικογένεια του Μάριου Φυσεντζίδη η βασανιστική αναμονή για τη διακρίβωση της τύχης του δικού τους ανθρώπου έληξε. Με τραγικό, όμως, τρόπο και με δυσάρεστα αποτελέσματα. Η απώλεια του Μάριου είναι οριστική και μη αναστρέψιμη και ο πόνος γι' αυτήν την απώλεια μόνιμος, απόλυτος και ανεξίτηλος.
Ο Μάριος Φυσεντζίδης, γεννημένος στις 16 Φεβρουαρίου 1950 στην κατεχόμενη σήμερα Νεάπολη Λευκωσίας, αποφοίτησε με άριστα από το Παγκύπριο Γυμνάσιο και ολοκλήρωσε με περγαμηνές τις σπουδές του αποκτώντας τον τίτλο του ηλεκτρολόγου μηχανικού από το Πανεπιστήμιο McGill στο Μοντρεάλ του Καναδά. Γι αυτό, άλλωστε, και κατ’ εξαίρεση της πρακτικής που τότε ακολουθείτο στον Καναδά, το Πανεπιστήμιο του παραχώρησε υποτροφία για συνέχιση των σπουδών του και απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου. Η έναρξη της τουρκικής εισβολής βρήκε τον Μάριο στην Κύπρο όπου περνούσε τις διακοπές του πριν επιστρέψει τον Αύγουστο στον Καναδά για συνέχιση των μεταπτυχιακών του σπουδών.
Στις 20 Ιουλίου του 1974, ο φοιτητής Μάριος κλείνει τα βιβλία. Τώρα πια είναι αντιμέτωπος με το υπέρτατο χρέος. Το χρέος της υπεράσπισης της ελευθερίας της πατρίδας του. Την ίδια ημέρα ο Μάριος κατατάσσεται έφεδρος με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού στο 70 Τάγμα Μηχανικού, η έδρα του οποίου βρισκόταν στο B.M.H. στη Λευκωσία.
Ο Μάριος μαζί με άλλους άνδρες του 70 Τ.Μ. έλαβαν μέρος σε διάφορες στρατιωτικές αποστολές. Στις 5 Αυγούστου 1974, μαζί με ακόμη 47 αξιωματικούς και στρατιώτες της μονάδας του, μετά από οδηγίες, μετέβηκαν σε περιοχή της Λαπήθου για ναρκοθέτηση των υψωμάτων Λαπήθου - Καραβά.
Πριν χαράξει όμως το φως της 6ης Αυγούστου, τα τουρκικά στρατεύματα εξαπέλυσαν σφοδρή επίθεση κατά των ανδρών της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή Καραβά – Λαπήθου χρησιμοποιώντας βαρύ οπλισμό, άρματα μάχης και μεγάλο αριθμό στρατιωτών. Ως αποτέλεσμα, οι αμυντικές γραμμές της Εθνικής Φρουράς έσπασαν και μεγάλος αριθμός τουρκικών αρμάτων απέκοψε την περιοχή Λαπήθου – Καραβά ενώ πεζοπόρα τμήματα των εισβολέων έστησαν ενέδρες σε διάφορα σημεία.
Οι άνδρες του 70 Τ.Μ. χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες με ομαδάρχες τρείς ανθυπολοχαγούς και πήραν διαφορετικές κατευθύνσεις με σκοπό να διαφύγουν από τον τουρκικό κλοιό και να ανασυνταχθούν στη Βασίλεια. Η ομάδα του Ανθυπολοχαγού Φυσεντζίδη ακολούθησε πορεία διαφυγής από την πλευρά της θάλασσας. Ο Μάριος προχωρεί μπροστά δίνοντας κάλυψη στους άνδρες του. Όταν πλησιάζουν σε καλαμιώνα στα δυτικά της Λαπήθου, ο Μάριος αντιλαμβάνεται ότι πλησίασαν σε τουρκική ενέδρα και τότε φωνάζει στους άνδρες της ομάδας του να καλυφθούν και να αμυνθούν. Ακολούθησε ανταλλαγή πυρών και αριθμός ανδρών κατόρθωσε να διαφύγει. Όχι όμως ο Μάριος. Από εκείνη τη στιγμή η τύχη του αγνοείτο.
Η εκταφή των λειψάνων του Μάριου πραγματοποιήθηκε την περίοδο 2005-2006 από ομαδικό τάφο που εντοπίστηκε σε περιοχή της Λαπήθου και τα οστά του ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του DNA, στο πλαίσιο του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους στην Κύπρο που λειτουργεί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Τα αποτελέσματα της ταυτοποίησης γνωστοποιήθηκαν στη μητέρα του Μάριου, Σμαράγδα και στα αδέλφια του μόλις πριν λίγες ημέρες, στις 21 Σεπτεμβρίου. Ο πατέρας του Μάριου, ο κ. Ανδρέας, ένα από τα πλέον δραστήρια μέλη της Παγκύπριας Επιτροπής Γονέων και Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων που έδωσε μάχες και κτύπησε πόρτες σε χώρες της Ευρώπης και της Βορείου Αμερικής για να μάθει τι απέγινε ο γιος του και όλοι οι αγνοούμενοι, δεν βρισκόταν εκεί για να ακούσει αυτά τα νέα. Το 1995 έφυγε από τη ζωή με τον καημό του αγνοούμενου λεβέντη του.
Είναι αλήθεια πως για πάρα πολλά χρόνια οι όποιες προσπάθειές μας για πλήρη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων μας παρέμεναν στάσιμες, ως αποτέλεσμα της αρνητικής στάσης της τουρκικής πλευράς η οποία είχε ως στόχο τη συγκάλυψη του προβλήματος και όχι την επίλυσή του. Το τελευταίο, όμως, χρονικό διάστημα έχουμε εισέλθει σε νέα φάση την οποία προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε πλήρως προκειμένου να μην παραμείνει αδιακρίβωτη η τύχη ούτε ενός από τους αγνοούμενούς μας.
Σας διαβεβαιώνω πως η Κυβέρνηση στηρίζει και θα συνεχίσει να στηρίζει το έργο της Διερευνητικής Επιτροπής και θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να επιταχυνθεί ο ρυθμός της όλης διαδικασίας έτσι που να αποκατασταθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των συγγενών των αγνοουμένων στην Κύπρο, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,
Αν θα μπορούσαμε ποτέ να μιλήσουμε για δικαίωση της θυσίας του Μάριου και όλων όσοι χάθηκαν υπερασπιζόμενοι την ελευθερία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας, μόνο μια οδός υπάρχει: Η ματαίωση των προσδοκιών και των σχεδιασμών όσων απεργάζονταν τη διχοτόμηση της πατρίδας μας. Μόνη οδός δικαίωσης είναι η επίλυση του Κυπριακού και η επανένωση της πατρίδας μας.
Καθοδηγούμενος από αυτό το όραμα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας εντείνει τον αγώνα του για την ανατροπή των όσων δεινών επέφερε η προδοσία της Χούντας και της ΕΟΚΑ Β' και η τουρκική εισβολή. Για απαλλαγή της χώρας μας από την τουρκική κατοχή, για τερματισμό του εποικισμού και για επανένωση της πατρίδας και του λαού μας.
Αμετάθετος στόχος μας παραμένει η επίτευξη μιας συμφωνημένης, αμοιβαία αποδεκτής λύσης του Κυπριακού στο πλαίσιο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας που θα διασφαλίζει και θα διαφυλάσσει ένα κράτος με μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια και μία διεθνή προσωπικότητα στη βάση της πολιτικής ισότητας, όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Μιας λύσης, δηλαδή, που θα επανενώνει πραγματικά την Κύπρο και το λαό μας, το έδαφος, τους θεσμούς, την κοινωνία και την οικονομία. Μιας λύσης που θα σέβεται και θα αποκαθιστά τα ανθρώπινα δικαιώματα ολόκληρου του λαού, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Αρμενίων, Μαρωνιτών και Λατίνων. Μιας λύσης δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής. Και σε αυτό μας τον αγώνα για δικαίωση, ως βασικό όπλο έχουμε τις αρχές του διεθνούς δικαίου, τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών αλλά και τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε μια προσπάθεια να δοθεί νέα ώθηση στις διαπραγματεύσεις για να φθάσουμε σε λύση το συντομότερο δυνατόν, ο Πρόεδρος Χριστόφιας ανέλαβε νέα πρωτοβουλία καταθέτοντας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το γνωστό πακέτο προτάσεων. Είναι προτάσεις που επιδιώκουν τη διασύνδεση της συζήτησης του περιουσιακού με το κεφάλαιο των εδαφικών αναπροσαρμογών και το κεφάλαιο της μετανάστευσης, ιθαγένειας, αλλοδαπών και ασύλου (το θέμα, δηλαδή, των εποίκων), το άνοιγμα της Αμμοχώστου και την επιστροφή των νόμιμων κατοίκων της καθώς επίσης και τη σύγκληση διεθνούς διάσκεψης, όταν θα έχουμε φτάσει σε ακτίνα συμφωνίας στις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού, με τη συμμετοχή των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, της ΕΕ, των τριών εγγυητριών δυνάμεων, της Κυπριακής Δημοκρατίας και των δύο κοινοτήτων. Προτάσεις, δηλαδή, που είναι ισορροπημένες και ρεαλιστικές, που στηρίζονται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και που προβλέπουν όφελος και κίνητρα για όλους τους εμπλεκόμενους. Γι' αυτό, άλλωστε, και χαιρετίστηκαν από τη διεθνή κοινότητα. Καλούμε, λοιπόν, τη διεθνή κοινότητα να ασκήσει την επιρροή της στην Τουρκία για να τις αποδεχθεί, έτσι που να επιτρέψει στη διαδικασία του διαλόγου να προχωρήσει και να δημιουργηθεί εκείνη η αναγκαία δυναμική για τη λύση.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Το χρέος μας απέναντι στους ήρωές μας, μας φέρνει μπροστά στις δικές μας ευθύνες για το μέλλον της πατρίδας μας. Μας επιβάλλει να συνεχίσουμε με το ίδιο σθένος να αγωνιζόμαστε μέχρι που η Κύπρος μας να μετατραπεί σε έναν τόπο ειρηνικό, μέσα σε μια ευημερούσα ευρωπαϊκή οικογένεια, στην οποία και ανήκουμε, και έναν τόπο ελεύθερο απ’ άκρη σ’ άκρη για όλους τους κατοίκους του ανεξάρτητα από θρησκεία, γλώσσα και εθνική καταγωγή. Για να οικοδομήσουμε για όλα τα παιδιά της πατρίδας μας ένα ειρηνικό και ελπιδοφόρο μέλλον.
Αποχαιρετώντας σήμερα τον Μάριο Φυσεντζίδη, τον λαμπρό επιστήμονα, τον γενναίο Ανθυπολοχαγό του 70 Τάγματος Μηχανικού, τον λεβέντη της κας Σμαράγδας και του κ. Ανδρέα, δίνουμε την υπόσχεση πως αυτό μας το όραμα δεν θα το εγκαταλείψουμε με τίποτα. Ανανεώνουμε τις ελπίδες και τις προσπάθειές μας και δηλώνουμε έτοιμοι να κάνουμε το μεγάλο βήμα της επανένωσης. Για να ανοίξουμε, όλοι μαζί, μια νέα εποχή ειρηνικής συμβίωσης, προόδου, ευημερίας και ανάπτυξης. Για να δικαιωθούν οι θυσίες και οι αγώνες όλων των παιδιών της Κύπρου. Για να εκπληρώσουμε το χρέος μας έναντι της πατρίδας και της ιστορίας μας.
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει. Ο σεβασμός και η εκτίμησή μας προς τη θυσία του θα τον συνοδεύουν για πάντα.
Αρχή
