O Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Δημήτρης Χριστόφιας συμμετείχε στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 28 -29 Οκτωβρίου. Στις συζητήσεις κυριάρχησε το θέμα της αλλαγής της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Διακυβέρνησης ως αποτέλεσμα της πρόσφατης χρηματοοικονομικής κρίσης.
Μετά το πέρας των εργασιών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προέβη στην ακόλουθη δήλωση προς τους δημοσιογράφους:
«Το Συμβούλιο αυτό ήταν σοβαρό από πολλές απόψεις. Συζητήθηκαν σοβαρότατα θέματα που έχουν σχέση με την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης αλλά και πιθανών επερχόμενων κρίσεων στο σύνολο της ζώνης του ευρώ και σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ ξεχωριστά. Συζητήθηκε και εγκρίθηκε η έκθεση της Ειδικής Ομάδας για την Οικονομική Διακυβέρνηση και λήφθηκαν συγκεκριμένες αποφάσεις που σχετίζονται με αυτήν την έκθεση.
Αποφασίστηκε να δημιουργηθεί μόνιμος μηχανισμός αντιμετώπισης κρίσεων. Για τους όρους εντολής του, τον τρόπο λειτουργίας του και, βεβαίως, τις αρμοδιότητές του έχει εξουσιοδοτηθεί ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να εργαστεί μαζί με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να φέρουν συγκεκριμένη εισήγηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου.
Όπως γνωρίζετε, έχει τεθεί και το θέμα της 'τιμωρίας' κράτους μέλους ή κρατών μελών που θα είναι υπαίτια κρίσεων. Για να υιοθετηθεί κάτι τέτοιο, θα χρειαστεί να γίνει αλλαγή στη Συνθήκη της Λισαβόνας. Επ’ αυτού διεξήχθη σοβαρή συζήτηση. Έγινε δική μας παρέμβαση και παρεμβάσεις άλλων αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων και καταλήξαμε σε μια λογική απόφαση. Φαίνεται να είναι αναγκαία μια αλλαγή στη Συνθήκη της Λισαβόνας. Αποφασίστηκε, όμως, ότι αυτή η αλλαγή πρέπει να είναι όσο γίνεται πιο περιορισμένη.
Παράλληλα, η πιθανή αφαίρεση δικαιώματος ψήφου από κράτος μέλος θα συζητηθεί από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ξεχωριστά με τα κράτη μέλη – δεν έχει αποφασιστεί οτιδήποτε – και θα επανέλθουμε στο εν λόγω θέμα στη Σύνοδο του Δεκεμβρίου. Η όποια αλλαγή στη Συνθήκη θα πρέπει να γίνει μέχρι το 2013. Μέχρι το καλοκαίρι του 2011 πρέπει να έχουμε μια κατάληξη κατά πόσον, και εάν, θα αλλάξει τελικά η Συνθήκη της Λισαβόνας. Αυτή η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί σύντομα γιατί, όπως ξέρετε, υπάρχουν διεργασίες και διαδικασίες που πρέπει να γίνουν στα διάφορα κράτη μέλη σχετικά με τις αλλαγές στη Συνθήκη.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της πιθανής αφαίρεσης δικαιώματος ψήφου διευκρινίστηκε ότι δεν μιλάμε γενικά για αφαίρεση δικαιώματος ψήφου από κράτος μέλος, αλλά για θέματα που αφορούν την ΟΝΕ και μόνο σε περίπτωση που ένα κράτος μέλος, κατά τρόπο παρατεταμένο, διέρχεται κρίση, δεν εφαρμόζει τους όρους που είναι αναγκαίοι για να βγει από την κρίση και συμβάλλει στο να δημιουργηθεί κρίση σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ και στο ίδιο το ευρώ.
Η Κύπρος δεν διατρέχει τέτοιο κίνδυνο γιατί, και κρίση να έχουμε, δεν μπορούμε να απειλήσουμε τη ζώνη του ευρώ ή το ίδιο το νόμισμα. Πρέπει, όμως, κι εμείς να λάβουμε τα μέτρα μας. Προσπαθούμε να το πράξουμε - αν μας ευλογήσουν τα πολιτικά κόμματα. Ελπίζω σύντομα να έχουμε κι εμείς ένα πακέτο μέτρων το οποίο θα θέσουμε ενώπιον της Βουλής για έγκριση.
Πραγματοποιήθηκε συζήτηση και καταλήξαμε σε αυτήν την απόφαση ομόφωνα διότι αντιλαμβάνεστε ότι πολλά κράτη μέλη δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι θα αφαιρεθεί η ψήφος, γενικότερα, στο Συμβούλιο πάνω σε πολιτικά και θεσμικά θέματα. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εξουσιοδοτήθηκε να προβεί σε διαβουλεύσεις. Δεν έχει, όμως, ληφθεί απόφαση ότι θα γίνει κάτι τέτοιο.
Πρέπει να σας πω ότι μου δόθηκε η ευκαιρία να εγείρω ένα θέμα που σχετίζεται με την προσήλωση της ΕΕ στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δημοκρατικές διαδικασίες. Στο πλαίσιο συζήτησης για τις Συνόδους της ΕΕ με τρίτες χώρες - για παράδειγμα με την Ινδία, την Κίνα, τη Ρωσία, την Ουκρανία και άλλες χώρες - έγινε λόγος για την ανάγκη εφαρμογής από τις χώρες αυτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών ελευθεριών. Σε αυτό το πλαίσιο αντιπαρέβαλα την κατάσταση στην Κύπρο. Πρώτα απ’ όλα, η ΕΕ δεν πρέπει να κάνει σε κανέναν τον από καθέδρας δάσκαλο γιατί έχει και εντός της Ένωσης προβλήματα που σχετίζονται με τα ζητήματα αυτά. Τόνισα ότι, εφόσον με τρίτες χώρες θέλουμε να εγείρουμε τέτοια ζητήματα, θα πρέπει να είμαστε πολύ πιο ευαίσθητοι απέναντι σε χώρες που χτυπούν την πόρτα της Ένωσης για να γίνουν μέλη της. Όπως η Τουρκία, για παράδειγμα, που εδώ και 36 χρόνια καταπατεί τα ανθρώπινα δικαιώματα ολόκληρου του κυπριακού λαού και παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, τις αξίες της ΕΕ καθώς και την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Έκανα αυτήν την παρέμβαση και νομίζω ότι πολλοί την άκουσαν με ικανοποίηση».
