Ομιλία της Διευθύντριας του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών δρος Ελεονώρας Γαβριηλίδη στα εγκαίνια της έκθεσης/παρουσίασης του ΓΤΠ «50 χρόνια ΓΤΠ – Διαχρονική Ενημέρωση και Δημιουργία», στην Πύλη Αμμοχώστου
10/09/2010
Το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών έχει στη διάρκεια της πενηντάχρονης πορείας του από της ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας αναδιοργανωθεί και προσαρμοστεί σε νέα δεδομένα αρκετές φορές.
Η μια, φυσιολογικά, ήταν αμέσως μετά την τουρκική εισβολή το 1974 που το Γραφείο κλήθηκε να αναλάβει σημαντικό μέρος της διαφωτιστικής προσπάθειας στο εξωτερικό δημιουργώντας τα πρώτα Γραφεία Τύπου και τον τομέα Ξένου Τύπου και Διαφώτισης και προσαρμόζοντας τις παραδοσιακές παραγωγές του όπως εκδόσεις, φωτογραφικές εκθέσεις και άλλο υλικό στα νέα δεδομένα και στις νέες ανάγκες.
Η δεύτερη, επίσης αναπόδραστα, ήταν με την κατακλυσμιαία αλλαγή που επήλθε στο επικοινωνιακό τοπίο με τη λειτουργία των ιδιωτικών ΜΜΕ και τη ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας από τις αρχές της δεκαετίας του '90 και μετά. Το ΓΤΠ, τότε, έπρεπε να ακολουθήσει τα νέα τεχνολογικά δεδομένα, συχνά μάλιστα και να πρωτοπορήσει όπως όταν δημιούργησε την πρώτη κυβερνητική ιστοσελίδα το 1996 με στόχο την αξιοποίηση του διαδικτύου για την προώθηση του εθνικού μας θέματος διεθνώς. Η φύση της δουλειάς του ΓΤΠ είναι τέτοια που το υποχρεώνει να αξιοποιεί τις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των δραστηριοτήτων του και να λειτουργεί με ταχύτητα και, κατά το δυνατόν, χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Γι' αυτό καταβάλλεται συνεχής προσπάθεια το Γραφείο να κινείται με όσο πιο γοργούς ρυθμούς γίνεται και να προσαρμόζεται στο εκάστοτε επικοινωνιακό τοπίο στην Κύπρο αλλά και διεθνώς.
Παρόλα αυτά, οι φορές που επαναπροσδιορίστηκε η αποστολή του ΓΤΠ και το Γραφείο ξανασχεδιάστηκε για να μπορέσει να την επιτελέσει σωστά δεν ήταν πολλές. Τη στιγμή αυτή, ιδιαίτερα και μετά την ένταξη μας στη ΕΕ, βρισκόμαστε μπροστά σε μια τέτοια πρόκληση.
Έχοντας αναλύσει σε βάθος τις επικοινωνιακές ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας και καταλήξει στη μορφή και τη δραστηριότητα που ένας οργανισμός σαν τον δικό μας πρέπει να έχει στις μέρες μας αν θα είναι αποτελεσματικός αλλά και πραγματικά χρήσιμος στο κοινωνικό σύνολο, προχωρούμε, με όσο πιο γρήγορα βήματα επιτρέπουν οι συνθήκες, στην υλοποίηση του σχετικού οράματος και τρόπου οργάνωσης της εργασίας του Γραφείου.
Το ΓΤΠ μπορεί να ξεκίνησε ως ένα γραφείο διοχέτευσης ανακοινώσεων στον τύπο κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας, όμως σήμερα είναι ένα κρίσιμης σημασίας εργαλείο της κρατικής μηχανής, με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της άμεσης σύνδεσης με όλες τις κρατικές και κυβερνητικές υπηρεσίες, αλλά και με τον πολίτη και την ενημέρωσή του, όπως επίσης της σύνδεσης της Κύπρου στον τομέα της επικοινωνίας με το ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον.
Στο διεθνές πεδίο ο στρατηγικός στόχος μας είναι η ολοένα αρτιότερη και πληρέστερη προβολή της Κύπρου στο εξωτερικό, η προώθηση των κυπριακών συμφερόντων και η δημιουργία της βέλτιστης δυνατής εικόνας για την Κύπρο και τις θέσεις της.
Στο εσωτερικό, στόχος του Γραφείου είναι η πλήρης ενημέρωση των Κυπρίων πολιτών για τα πάρα πολλά θέματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του με όλα τα μέσα που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία. Παράλληλα, στόχος είναι η μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του εθνικού πλούτου που το Γραφείο κατέχει υπό τη μορφή των αρχείων εφημερίδων, φωτογραφιών και κινηματογράφου, προς όφελος ερευνητικών οργανισμών αλλά και του κοινωνικού συνόλου, η αποτελεσματική προβολή και επεξήγηση των θέσεων της Κυβέρνησης, αλλά και γενικότερα της κυπριακής πολιτείας, και η ολοκληρωμένη, έγκαιρη και συνεχής ενημέρωση των πολιτών για θέματα που αφορούν τον κύκλο εργασιών των διαφόρων Υπουργείων και που ενδιαφέρουν και επηρεάζουν τον Κύπριο πολίτη. Τέλος, σημαντικός στόχος είναι και η ενημέρωση του Κύπριου πολίτη για διάφορα θέματα που σχετίζονται με την ΕΕ και που όλο και περισσότερο επηρεάζουν αισθητά τη ζωή του.
Αυτό το τελευταίο μου δίνει την αφορμή να αναφερθώ ειδικά και στον καίριο ρόλο που έχει να διαδραματίσει το Γραφείο μας σε σχέση με τη διεξαγωγή της Κυπριακής Προεδρίας της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2012 και που σχετίζεται κατά κύριο λόγο με ό,τι αφορά τα διεθνή ΜΜΕ και την ενημέρωσή τους για τα θέματα της Προεδρίας.
Tο Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, για να μπορέσει να επιτελέσει το έργο του που μεταβάλλεται συνεχώς και καθίσταται πιο πολυσχιδές και απαιτητικό καθώς παρουσιάζονται ολοένα νέες βελτιώσεις και εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας και της επικοινωνίας, είναι υποχρεωμένο να εξελίσσεται και να επανασχεδιάζεται μέσα στα σύγχρονα επικοινωνιακά πλαίσια.
Η προσπάθεια μας είναι το ΓΤΠ να μετεξελίσσεται πάνω σε συνεχή βάση σε αυτό που ανά πάσα στιγμή είναι αναγνωρίσιμο ως ένας ευέλικτος, σύγχρονος φορέας δημοσίων σχέσεων της κυπριακής πολιτείας στο εσωτερικό και το εξωτερικό και να αναβαθμίζει διαρκώς τις υπηρεσίες που προσφέρει στην Κυβέρνηση, την κρατική μηχανή, τα ΜΜΕ και τους πολίτες διατηρώντας τις κεντρικές και φυσιολογικές αρμοδιότητες ενός επικοινωνιακού οργανισμού και απομακρύνοντας αυτές που δεν έχουν πραγματική σχέση με το αντικείμενό του.
Σχετικά με αυτό το τελευταίο, την απομάκρυνση δηλαδή αρμοδιοτήτων που δεν συνάδουν με τον πραγματικό ρόλο του Γραφείου ως επικοινωνιακού οργανισμού, θα ήθελα να αναφέρω ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια συντονισμένη προσπάθεια από το ΓΤΠ- με τη σύμφωνη γνώμη και τη συνδρομή του Υπουργείου Εσωτερικών, όπου διοικητικά υπαγόμαστε- να δημιουργηθεί και στην Κύπρο ο θεσμός του ορκωτού μεταφραστή που λειτουργεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, πράγμα που θα αποκεντρώσει, θα απλοποιήσει αλλά, πιστεύω, και θα αναβαθμίσει την υπηρεσία πιστοποιημένων μεταφράσεων για το κοινό προς όφελος του Κύπριου πολίτη.
Παράλληλα γίνεται- και πάλι με την συνδρομή του Υπουργού και της διοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών- προσπάθεια για μερική αυτονόμηση του ΓΤΠ. Κάτι τέτοιο, όταν ευοδωθεί θα απλοποιήσει διαδικασίες και θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα για την ταχύτητα και ευελιξία του Γραφείου μας πράγμα που, όπως σίγουρα αντιλαμβάνεστε, είναι καίριας σημασίας για έναν επικοινωνιακό οργανισμό.
Θέλω να σας δώσω μια ιδέα του πώς προσαρμόζονται οι καθημερινές ασχολίες του ΓΤΠ ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν διεθνώς. Για παράδειγμα η παλαιά τακτική του ΓΤΠ να ασχολείται κυρίως και ευθέως με την προώθηση του εθνικού θέματος και πολύ λιγότερο με την προβολή του πολιτισμού της χώρας μας θα ήταν στις σημερινές συνθήκες αντιπαραγωγική και αυτό γιατί η διεθνής κοινή γνώμη- όλο και περισσότερο- αντιδρά αρνητικά σε αυτό που θεωρεί πολιτική προπαγάνδα ενώ αντιδρά θετικά στην πολιτιστική και τη δημόσια διπλωματία.
Συνεπώς, ένας από τους κύριους στόχους του ΓΤΠ τώρα είναι, και πρέπει να είναι, η προβολή του πολιτισμού της Κύπρου στο εξωτερικό. Αυτός ο στόχος, ασφαλώς, συμβάλλει και στην επίτευξη των πολιτικών επιδιώξεων της Κύπρου, πράγμα που φυσιολογικά παραμένει κύριος στόχος για το ΓΤΠ. Είναι με αυτό το σκεπτικό που δίνουμε μεγάλη έμφαση στην παραγωγή πολιτιστικού προϊόντος υψηλού επιπέδου όπως εκδόσεις, ψηφιακοί δίσκοι και ταινίες, και επιδιώκουμε την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση της διαδικτυακής τηλεόρασης.
Αξίζει να λεχθεί ότι το ΓΤΠ έχει μια αξιόλογη και φιλική προς τους χρήστες διαδικτυακή σελίδα με ντοκιμαντέρ για την Κύπρο και σχετικά άρθρα που ονομάζεται cyprusonfilm και μια συνεχώς αναβαθμιζόμενη ηλεκτρονική έκδοση, μια ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια στην ουσία, την Aspects of Cyprus, την οποία, μεταξύ άλλων, προσφέρουμε σε σχολεία και βιβλιοθήκες τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό.
Παράλληλα ετοιμάζονται επί σταθερής βάσης αλλά και για συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως καλή ώρα τα 50χρονα, ντοκιμαντέρ για την πολιτιστική κληρονομιά της πατρίδας μας για ποικίλες διαφωτιστικές χρήσεις αλλά και για τους σκοπούς του Κινηματογραφικού Αρχείου Κύπρου το οποίο ψηφιοποιούμε με στόχο την ένταξή του, μαζί με τα άλλα αρχεία του ΓΤΠ, σε ερευνητικά κέντρα που σταδιακά υλοποιούμε. Σε πρώτη φάση αυτό γίνεται με τη συμμετοχή του Δήμου Λεμεσού αλλά μελλοντικά σκοπεύουμε στη διεύρυνση των συνεργασιών για να μπορέσουμε, σταδιακά, να επεκταθούμε σε όλες τις πόλεις.
Το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών διαθέτει τέσσερα σημαντικά αρχεία: αρχείο εφημερίδων από το 1878, αρχείο ανακοινωθέντων από το 1960, φωτογραφικό αρχείο και αρχείο κινηματογραφικών ταινιών. Τα αρχεία αυτά, τα οποία αποτελούν σημαντική πηγή αναφοράς και πληροφόρησης, είναι χρήσιμα εργαλεία έρευνας για ερευνητές αλλά και για τον κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη.
Όπως σας είπα προ ολίγου, θεωρούμε ότι το ΓΤΠ έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και στον πολιτιστικό τομέα για σκοπούς προώθησης της Κύπρου. Ένας εξίσου σημαντικός παράγων που μας έχει ωθήσει στην απόφαση να αναζητήσουμε τρόπους να καταστήσουμε τα αρχεία αυτά προσβάσιμα στον κόσμο είναι ότι αισθανόμαστε την υποχρέωση να μοιραστούμε τον σημαντικό πλούτο που κατέχουμε υπό τη μορφή μοναδικών αρχείων με το κοινό, στο οποίο στην ουσία ανήκει ο πλούτος αυτός. Παράλληλα, η μελέτη της σύγχρονης ιστορίας της Κύπρου μέσω των πιο πάνω αρχείων συμβάλλει στην περαιτέρω αναβάθμιση του πολιτιστικού προϊόντος.
Για όλους αυτούς τους λόγους πήραμε την απόφαση να ανοίξουμε τα αρχεία του Γραφείου στους πολίτες. Όπως σας έχω πει ήδη, αρχικά προχωρήσαμε στη σύναψη συνεργασίας με τον Δήμο Λεμεσού για τη δημιουργία Ερευνητικού Κέντρου στην παλαιά οικία Επάρχου. Σε πρώτη φάση, το Κέντρο θα στεγάσει ψηφιοποιημένο αρχείο τύπου το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για έρευνα αλλά θα είναι ανοικτό και σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη. Στην πορεία θα ενταχθεί εκεί και το φωτογραφικό και το κινηματογραφικό ψηφιοποιημένο αρχείο. Παράλληλα, θα διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως εκθέσεις φωτογραφιών, προβολή ταινιών, διαλέξεις κ.ο.κ.
Το ΓΤΠ διατηρεί σήμερα τέσσερις ιστοσελίδες. Έχω ήδη αναφέρει τις cyprusonfilm και Aspects of Cyprus. Κατά τα άλλα, εξέχοντα ρόλο στην προσπάθεια ενημέρωσης και διαφώτισης για την Κύπρο και το Κυπριακό, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, αλλά και για την προβολή του Κυβερνητικού έργου διαδραματίζει η ιστοσελίδα του Γραφείου που ενημερώνεται επί καθημερινής βάσεως.
Μέσω αυτής της ιστοσελίδας παρέχονται πληροφορίες για την Κύπρο και το εθνικό μας θέμα και προβάλλονται οι δραστηριότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Προέδρου της Βουλής και των Υπουργών της Κυβέρνησης.
Πρόσφατα έχει επίσης δημιουργηθεί μια ιστοσελίδα με τα ανακοινωθέντα του ΓΤΠ και ήδη έχει πολύ μεγάλη επιτυχία.
Δεν σκοπεύω να αναλύσω τις αρμοδιότητες και τη λειτουργία του κάθε τομέα και κλάδου του ΓΤΠ γιατί πολλά, όπως οι εκδόσεις, οι μεταφράσεις, οι οπτικοακουστικές παραγωγές, είτε είναι σε πολλούς από σας γνωστά, είτε θα δείτε παραδείγματα στην έκθεσή μας. Βέβαια το γεγονός ότι προτίμησα να επικεντρωθώ σε κάποιες συγκεκριμένες εξελίξεις δεν σημαίνει ότι έχουμε πάψει να ασχολούμαστε με όλα όσα παραδοσιακά ήταν και είναι μέρος της δουλειάς του ΓΤΠ. Θεωρώ ότι μια εκδήλωση όπως η αποψινή δεν προσφέρεται για λεπτομερή ανάλυση της κάθε πτυχής της δουλειάς μας, πράγμα που θα έπαιρνε πάρα πολύ χρόνο.
Απόψε είμαστε εδώ για να γιορτάσουμε τα 50χρονα της Δημοκρατίας και να παρουσιάσουμε κάποια χαρακτηριστικά/αντιπροσωπευτικά δείγματα της δουλειάς μας μέσα σε αυτήν την περίοδο.
