Χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κας Σωτηρούλας Χαραλάμπους στην Ημερίδα του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου ΙΝΕΚ-ΠΕΟ “Μονογονεϊκές Οικογένειες”
28/04/2010
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που αποδέχθηκα την πρόσκληση να απευθύνω χαιρετισμό στη σημερινή ημερίδα με επίκεντρο τις μονογονεϊκές οικογένειες, που διοργανώνει το Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου ΙΝΕΚ-ΠΕΟ στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού έτους για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Όπως είναι σε όλους γνωστό, οι μονογονιοί στην πλειοψηφία τους είναι γυναίκες οι οποίες λόγω των πολλαπλών κοινωνικο-οικονομικών διακρίσεων, ανισοτήτων και προκαταλήψεων που αντιμετωπίζουν ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Στην Κύπρο, με βάση πρόσφατα δεδομένα που δόθηκαν στα Ηνωμένα Έθνη, ο κίνδυνος της φτώχειας που διατρέχουν οι γυναίκες μονογονιοί ανεξαρτήτως ηλικίας είναι 18%, ενώ οι γυναίκες μονογονιοί με ένα τουλάχιστον παιδί διατρέχουν τον διπλάσιο κίνδυνο να ζήσουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Το ποσοστό των διαζυγίων από 160 περιπτώσεις ανά 1000 γάμους το 1998, αυξήθηκε σε 257 το 2008, γεγονός που συνέτεινε και στην αύξηση των μονογονεϊκών οικογενειών σε ποσοστό 3,2 του συνόλου του πληθυσμού το 2008.
Μιλώντας για τη μονογονεική οικογένεια, θα πρέπει να τονίσουμε ότι είναι δεδομένο πλέον πως όλο και περισσότερα παιδιά αναμένεται να διανύσουν τουλάχιστον μέρος της παιδικής τους ηλικίας ζώντας μόνο με ένα από τους δυο γονείς τους ή με ένα πατριό/μητριά. Το κλασσικό μοντέλο οικογένειας με τους γονείς, τα παιδιά, ακόμα και τους παππούδες στο σπίτι, σήμερα έπαψε να υπάρχει. Το συγγενικό υποστηρικτικό δίκτυο αποδυναμώνεται και η ζωή και το έργο των γονιών, και ειδικά των μονογονιών, γίνεται ακόμα πιο περίπλοκο και δύσκολο.
Τα νέα οικογενειακά μοντέλα της σύγχρονης κυπριακής κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης και της μονογονεϊκής οικογένειας, με βάση σχετικές έρευνες, έχουν τις δικές τους ιδιαιτερότητες και δυσκολίες που εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα με στοχευμένα προγράμματα θα αυξήσουν την πιθανότητα εκδήλωσης αλυσιδωτών κοινωνικών προβλημάτων.
Για να μπορέσει η μονογονεϊκή οικογένεια να συνεχίσει να λειτουργεί απρόσκοπτα χρειάζεται την άμεση αρωγή του κράτους, χρειάζεται μια σύγχρονη πολιτική για την οικογένεια που να αντέχει στις προκλήσεις της εποχής. Οι πολιτικές και τα προγράμματα στήριξης των οικογενειών αυτών θα πρέπει να στοχεύουν πρωτίστως στη δημιουργία προϋποθέσεων και ευκαιριών απασχόλησης, την οικονομική τους ενδυνάμωση και στον αποτελεσματικό συνδυασμό οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. Εξίσου αναγκαίο και σημαντικό είναι να προσφέρεται η αναγκαία κοινωνική, συμβουλευτική/συναισθηματική, ψυχολογική και νομική στήριξη στις μονογονεϊκές οικογένειες.
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, μέσω των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, έχει στους πρωταρχικούς στόχους του πολιτικές και προγράμματα τα οποία με βάση σχετικές νομοθεσίες στοχεύουν στη στήριξη και την ενδυνάμωση ευάλωτων ομάδων πληθυσμού.
Σήμερα 18% των ληπτών δημοσίου βοηθήματος είναι μονογονεϊκές οικογένειες στις οποίες, πέρα από το δημόσιο βοήθημα για βασικές ανάγκες, δίνεται και πρόσθετο επίδομα στα πλαίσια των μέτρων κοινωνικής συνοχής. Παρά την πρόοδο που έχει γίνει εντούτοις σημειώνουμε την ανάγκη για περαιτέρω βήματα. ΄Ενας από τους κεντρικούς μας στόχους στα πλαίσια της διαδικασίας που έχει ήδη ξεκινήσει για εκσυγχρονισμό του Νόμου για το Δημόσιο Βοήθημα είναι η δημιουργία του αναγκαίου πλαισίου που θα αντιμετωπίζει τους μονογονιούς ως ξεχωριστή ομάδα παρέχοντας τους στήριξη με βάση τις ιδιαίτερες τους ανάγκες. Πρόσθετα δίνουμε έμφαση στην ένταξη των μονογονιών στην απασχόληση. Προς το σκοπό αυτό έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή από το Τμήμα Εργασίας σχέδιο κινήτρων για ένταξη στην απασχόληση των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι μονογονιοί.
Πρόσθετα, με την δημιουργία από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας των εξειδικευμένων γραφείων για την οικογένεια και το παιδί θα έχουμε καλύτερες δυνατότητες προληπτικής στήριξης προς την μονογονεϊκή οικογένεια. ΄Ολες οι παρεμβάσεις που αναλάβαμε αναφορικά με τους μονογονιούς έχουν ως κεντρικό στόχο την άρση των παραγόντων που κάνουν πιο επιρρεπείς τους μονογονιούς στη φτώχεια.
Στο σημείο αυτό θέλω να υπογραμμίσω τον πολύ σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισαν ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Μονογονεϊκών Οικογενειών και Φίλων, οι κοινωνικοί εταίροι, αλλά και πολλές άλλες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που στήριξαν και ενίσχυσαν τη φωνή των μονογονιών.
Η σημερινή ημερίδα για τη μονογονεική οικογένεια είναι πολύ σημαντική γιατί συμβάλλει καθοριστικά στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών για τις πολιτικές που χρειάζεται να αναπτυχθούν σε ό,τι αφορά τις ανάγκες των μονογονεϊκών οικογενειών και των παιδιών τους που απειλούνται από τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Θέλω να τονίσω πως το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει τη διάθεση, συντονισμένα, όλοι μαζί, να εργαστούμε για να δώσουμε μια καλύτερη ποιότητα ζωής με αξιοπρέπεια για τις μονογονεϊκές οικογένειες, για τα παιδιά και την κοινωνία μας.
Με αυτές τις σκέψεις συγχαίρω θερμά τους διοργανωτές και όλους εσάς που συμμετέχετε στην ημερίδα για τις μονογονεϊκές οικογένειες και εύχομαι κάθε επιτυχία στο έργο σας.