Ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Ανδρέας Δημητρίου παρέλαβε σήμερα το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης. Στη συνέχεια ο κ. Υπουργός προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Το Υπουργικό Συμβούλιο στην τελευταία του συνεδρία αποφάσισε να επιτρέψει στο Πανεπιστήμιο να προχωρήσει στην ανοικοδόμηση του Κέντρου Πληροφόρησης και Βιβλιοθήκης. Αυτό είναι ένα μεγάλο έργο της τάξεως των 40 εκ. ευρώ που θα αρχίσει να ανοικοδομείται από το 2011. Τη χρονιά αυτή θα δαπανηθούν τα χρήματα της δωρεάς Στέλιου Ιωάννου και από το 2012 θα ενταχθεί στον Προϋπολογισμό του κράτους. Μαζί με τη Βιβλιοθήκη αυτή, που είναι ένα μεγάλο σύγχρονο έργο, σήμερα ο Διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου κ. Φίλιππος Τσιμπόγλου μάς παραδίδει, και σε κλασική αλλά και σε ηλεκτρονική μορφή, το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης.
Αυτά τα δύο έργα μαζί θα αλλάξουν εντελώς το τοπίο ως προς την πληροφόρηση και τις Βιβλιοθήκες στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Για την ώρα φαίνεται ότι είμαστε ίσως η τελευταία χώρα στην ΕΕ ως προς την κρατική μας Βιβλιοθήκη. Στην Κύπρο αυτή τη στιγμή αντιστοιχεί ενάμισι βιβλίο ανά δέκα κατοίκους και εάν άρχιζε ο κόσμος να δανείζεται από την κρατική Βιβλιοθήκη, θα υπήρχε διαμάχη από δέκα ανθρώπους για ενάμισι βιβλίο. Την ίδια στιγμή σε χώρες που δεν διαφέρουν πολύ από τη δική μας, όπως η Ισλανδία, αντιστοιχούν 31 βιβλία ανά δέκα κατοίκους, ενώ στη Μάλτα και τη Σλοβενία αντιστοιχούν 12 βιβλία ανά δέκα κατοίκους.
Με την ανακοίνωση αυτών των δύο μεγάλων έργων βάζουμε την Κύπρο σε τροχιά ανάπτυξης που σχετίζεται και με την ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης».
Στη συνέχεια, κληθείς να αναφέρει πού οφείλεται αυτή η αναλογία στην Κύπρο, ο κ. Υπουργός είπε ότι η Πολιτεία μέχρι τώρα δεν είχε νοιαστεί για την ανάπτυξη της κρατικής Βιβλιοθήκης και επομένως έμεινε να φυτοζωεί ένα μικρό, παλιό κτήριο, με μια μικρή ομάδα ανθρώπων και πολύ μικρούς προϋπολογισμούς. Πρόσθεσε δε ότι δεν είχε ποτέ μελετηθεί ποιος είναι ο ρόλος της κρατικής Βιβλιοθήκης στην ανάπτυξη πολλών άλλων λειτουργιών μιας σύγχρονης κοινωνίας όπως είναι τα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά ιδρύματα, η εκπαίδευση, ακόμη και οι μηχανισμοί λήψης αποφάσεων της Κυβέρνησης.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου κατά πόσον πιστεύει ότι αυτό το έργο θα κεντρίσει το ενδιαφέρον των πολιτών, ο κ. Δημητρίου ανέφερε ότι μια κρατική Βιβλιοθήκη δεν είναι μια κοινοτική Βιβλιοθήκη, και άρα δεν υπάρχει μόνο για να πηγαίνουν εκεί οι πολίτες να διαβάζουν. Πρόκειται, εξήγησε, για επιτελικό μηχανισμό αρχειοθέτησης, τεκμηρίωσης, πληροφόρησης και ενημέρωσης για τις τρέχουσες αλλαγές στη γνώση και την επιστήμη σε όλο τον κόσμο, αλλά και διατήρησης της ίδιας της ιστορικής της μνήμης και ταυτότητας της χώρας. Σημείωσε ότι όλα αυτά η κρατική Βιβλιοθήκη δεν τα έκανε αποτελεσματικά μέχρι τώρα γιατί δεν της είχε επιτραπεί να τα κάνει.
Ερωτηθείς σχετικά με τον χώρο στέγασης της Βιβλιοθήκης, ο κ. Υπουργός είπε ότι στο Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης υπάρχουν προτάσεις για τη στέγαση της και ότι η μελέτη στρατηγικής στη συνέχεια θα πάει στο Υπουργικό Συμβούλιο για να ληφθούν αποφάσεις.
Ερωτηθείς για τον χρόνο αποπεράτωσης του έργου, ο κ. Δημητρίου ανέφερε ότι είναι ένα έργο που θα ολοκληρωθεί σε μια εξαετία.
Ο κ. Υπουργός ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι οι Βιβλιοθήκες σήμερα λειτουργούν με ένα πολύ διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι στο παρελθόν και ότι θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι κρατικές Βιβλιοθήκες δεν είναι χώροι αποθήκευσης ή έκθεσης βιβλίων, αλλά επιτελικά κέντρα τεκμηρίωσης και συντονισμού των άλλων Βιβλιοθηκών.
Αναφορικά με το Κέντρο Πληροφόρησης και Βιβλιοθήκης, ο κ. Υπουργός επανέλαβε ότι πρόκειται για τη σύγχρονη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου και τόνισε ότι ο όρος «κέντρο πληροφόρησης» μεταφέρει την έμφαση από τον χώρο όπου βρίσκονται βιβλία στη σύγχρονη έννοια της διαχείρισης της πληροφορίας. Οι ίδιοι οι χρήστες των περιοδικών και των βιβλίων που τώρα διατίθενται στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου θα έχουν εξ αποστάσεως πρόσβαση σε αυτά, είπε, και επισήμανε ότι ένα σύγχρονο Κέντρο είναι Κέντρο Πληροφόρησης και όχι μια αποθήκη βιβλίων. Για να έχει κάποιος πρόσβαση στα βιβλία και στα περιοδικά της Βιβλιοθήκης δεν χρειάζεται να πάει στο χώρο όπου βρίσκονται, σημείωσε.
Ο Υπουργός Παιδείας πρόσθεσε ότι με τη μελέτη για τη στρατηγική ανάπτυξη της Κυπριακής Βιβλιοθήκης και το Κέντρο Πληροφόρησης και Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου έχουμε τους δύο βασικούς πυλώνες πάνω στους οποίους μπορεί να στηριχθεί το σύστημα βιβλιοθηκών, τεκμηρίωσης και πληροφόρησης στην Κύπρο. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας τις Βιβλιοθήκες των πανεπιστημίων άλλων χωρών που είναι σημαντικοί κόμβοι αυτού του συστήματος, αλλά και τις Βιβλιοθήκες άλλων ιδρυμάτων όπως είναι τα νοσοκομεία και τα ερευνητικά κέντρα, πρόσθεσε.
Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης
1. Το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης αποτελεί το πλαίσιο αμοιβαίας δέσμευσης μεταξύ Πολιτείας και Κυπριακής Βιβλιοθήκης για άμεση αναβάθμιση του ρόλου της Κυπριακής Βιβλιοθήκης.
2. Παράλληλα συνιστά οδηγό και κείμενο βάσης για την εξασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων για την έναρξη συγκεκριμένων δράσεων και λειτουργιών με άμεσα, ορατά και μετρήσιμα αποτελέσματα
3. Σταδιακά, από το πρώτο έτος εφαρμογής του σχεδίου και μέχρι το τέλος της πενταετίας, η Κυπριακή Βιβλιοθήκη προβλέπεται να έχει εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις σε πόρους, θεσμικό πλαίσιο αρμοδιοτήτων και δραστηριότητες ώστε να καταστεί αντάξια της Κύπρου και ισάξια των ομολόγων Ευρωπαϊκών Εθνικών Βιβλιοθηκών.
4. Εντός της πενταετίας 2010-2014 η Κυπριακή Βιβλιοθήκη θα καταστεί «κλασική εθνική βιβλιοθήκη» με πρώτιστη αποστολή τη συγκέντρωση και διατήρηση της πνευματικής κληρονομιάς της γραμματειακής παραγωγής της χώρας και της διεθνούς παραγωγής που αναφέρεται ή αφορά στην Κύπρο.
5. Η Κυπριακή Βιβλιοθήκη θα αναλάβει δραστηριότητες σε συνεργασία με άλλες κατηγορίες βιβλιοθηκών της Κύπρου και του εξωτερικού, ώστε να αναδειχθεί στην επόμενη πενταετία 2015-2019 σε «σύγχρονη εθνική βιβλιοθήκη» ανάπτυξης υποδομών για βιβλιοθήκες, όπου η έμφαση δίνεται στο συντονισμό, τη διευκόλυνση, την καθοδήγηση και την προσφορά υπηρεσιών προς βιβλιοθήκες. Στο Σχέδιο τεκμηριώνεται η ανάγκη ενίσχυσης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης σε: στελέχωση, εξοπλισμό, υποδομές, προσβάσεις, προϋπολογισμό, νομικό καθεστώς, κτήρια, τεχνογνωσία, συνεργασίες.
6. Προτείνονται συγκεκριμένες μετρήσεις μεγεθών, συγκριτικές αποτιμήσεις και Βασικοί Δείκτες Απόδοσης που θα διευκολύνουν την αυτοαξιολόγηση και την ανάληψη βελτιωτικών δράσεων αλλά και τη δικαιολόγηση της χρηματοδότησης από το Υπουργείο Παιδείας.
7. Περιλαμβάνεται αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης με βάση τις λειτουργίες και τις δραστηριότητες που θα αναλαμβάνει κάθε χρόνο η Κυπριακή Βιβλιοθήκη.
8. Προτείνεται σταδιακή αύξηση των διατιθέμενων πόρων ώστε αφενός να απορροφηθούν χωρίς προβλήματα οι αυξανόμενοι πόροι και αφετέρου να μειωθεί το χάσμα μεταξύ Κυπριακής Βιβλιοθήκης και Ευρωπαϊκών Εθνικών Βιβλιοθηκών.
9. Το κόστος για την εξαετία 2010-2015 εκτιμάται σε €6.5 εκατ. Προβλέπεται πρόσληψη είκοσι περίπου επιστημόνων πληροφόρησης και άλλων ειδικοτήτων.
10. Το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σύστημα και έναν ενιαίο χώρο βιβλιοθηκών στον οποίο η αναβαθμισμένη Κυπριακή Βιβλιοθήκη θα αποτελεί σημαντική συνιστώσα.
11. Για την επιτυχή υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης είναι απαραίτητη η υποστήριξη όλων των εμπλεκομένων και συνεργαζόμενων βιβλιοθηκών και φορέων.
