Δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών κ. Χάρη Γεωργιάδη στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ
Ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χάρης Γεωργιάδης προέβη σήμερα, Πέμπτη, 19 Σεπτεμβρίου 2019, σε δηλώσεις στη ραδιοφωνική εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ για τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2020.
Το κείμενο των ερωταπαντήσεων έχει ως ακολούθως:
«Ερώτηση: Φέτος ήταν πιο εύκολη η διαδικασία υποβολής του προϋπολογισμού;
Απάντηση: Για να είμαι ειλικρινής, όχι. Όσο βελτιώνονται τα δεδομένα της οικονομίας η διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού γίνεται πιο δύσκολη. Αυξάνονται οι απαιτήσεις και οι πιέσεις. Δεν μπορούμε έτσι απλά επικαλούμενοι την κρίση ή την τρόικα να χειριστούμε κάποια πράγματα. Συνεπώς χρειάζεται μια προσπάθεια σε πολιτικό επίπεδο για να παραμείνουμε εντός των πλαισίων που έχουμε καθορίσει και τηρούμε τα τελευταία χρόνια με αυστηρότητα, δηλαδή ενός προϋπολογισμού που να μην έχει έλλειμα. Αυτό είναι το σημαντικό. Να λειτουργούμε στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, να μην δημιουργούμε ελλείμματα και αυτό είναι το βασικό χαρακτηριστικό και του επόμενου κρατικού προϋπολογισμού.
Ερώτηση: Ο περιορισμός των προσλήψεων στο δημόσιο (μορατόριουμ) μέχρι πότε θα διαρκέσει;
Απάντηση: Το μορατόριουμ είναι σχετικό. Η ακριβής διατύπωση στο πλαίσιο πολιτικής το ξεκαθαρίζει. Δεν υπάρχει πλήρης απαγόρευση. Για παράδειγμα στην παιδεία και στην υγεία δεν ισχύει. Στον υπόλοιπο δημόσιο τομέα, με νόμο που θεσπίσαμε, με δική μας πρωτοβουλία την οποία δέχτηκε η Βουλή, μετά που έφυγε η τρόικα έχει επεκταθεί επ’ αόριστο η παγοποίηση αλλά έχει καθιερωθεί και διαδικασία εξαίρεσης και γίνονται προσλήψεις. Θα ήταν λάθος να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι δεν γίνονται προσλήψεις. Ειδικά φέτος ήταν ίσως η πρώτη χρονιά των τελευταίων ετών που έχουν ανοίξει αρκετές θέσεις και στη δημόσια υπηρεσία, πέραν της υγείας και της παιδείας, και στο κτηματολόγιο έχουν ανοίξει κάποιες θέσεις. Απλώς πρέπει αυτό να γίνεται προσεκτικά, περίπτωση με περίπτωση. Όχι ν’ ανοίξουν δια μιας όλες οι κενές θέσεις. Πρέπει να ακολουθείται διαδικασία η οποία προϋποθέτει έγκριση από το Υπουργείο Οικονομικών, από το Υπουργικό Συμβούλιο και από τη Βουλή για να υπάρχουν ακριβώς επίπεδα ελέγχου για να τεκμηριώνεται η κάθε περίπτωση.
Ερώτηση: Γιατί παρατηρείται μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις δαπάνες που υπολογίστηκαν και το τελικό ποσό; Ήταν λόγω του ΓεΣΥ; Λόγω του ΟΚΥΠΥ και του γεγονότος ότι δεν λειτούργησε όπως προβλεπόταν η αυτονόμηση στα δημόσια νοσηλευτήρια;
Απάντηση: Αυτό είναι το ζήτημα. Πρέπει ο ΟΚΥΠΥ, ο οποίος διαχειρίζεται τα δημόσια νοσοκομεία, να λειτουργεί σε περιβάλλον ΓεΣΥ.
Eρώτηση: Ποιος όμως θα τους πιέσει να λειτουργούν έτσι; Για να είμαστε ακριβείς, θα έπρεπε αυτά που τους δίνει το κράτος (τα περισσότερα τουλάχιστον) να τα εισπράττουν από το ταμείο του ΟΑΥ, εκεί που πληρώνουμε όλοι. Αυτό είναι όφελος για τον ΟΑΥ, σημαίνει ότι τους μένουνε λεφτά στο ταμείο. Και τα πληρώνει το κράτος. Ποιος θα πιέσει τον ΟΚΥΠΥ για να κάνει σωστά τις διαδικασίες και να τα τρέξει αν δεν έχει κίνητρο;
Απάντηση: Θεωρώ πως το μήνυμα έχει πάει. Ο Υπουργός Υγείας είναι εδώ και καιρό πλήρως ενήμερος και κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή ασκεί πίεση στον ΟΚΥΠΥ για να ξεκινήσει να κινείται και να λειτουργεί ακριβώς όπως έχετε περιγράψει. Αυτές είναι οι διαβεβαιώσεις που έχουμε λάβει ως Κυβέρνηση και ως Υπουργικό Συμβούλιο. Αν είναι ένα ζήτημα προσωρινό, δεν υπάρχει πρόβλημα. Έχει προκύψει μια αύξηση για το 2020 γύρω στα 300 εκατομμύρια αλλά τονίζω, αν από το 2019, ξεκινήσει ο ΟΚΥΠΥ να λειτουργεί κανονικά, να τιμολογεί τις υπηρεσίες που προσφέρει, να χρεώνει τον ΟΑΥ όπως πράττουν όλοι οι πάροχοι υπηρεσιών υγείας σε περιβάλλον ΓεΣΥ, δεν θα προκύψει αυτή η επιπρόσθετη δαπάνη. Οπωσδήποτε έτσι πρέπει να γίνει. Η λειτουργία του ΓεΣΥ και η οικονομική αυτονόμηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Δεν μπορούμε να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα του ΓεΣΥ χωρίς την ίδια ώρα τα δημόσια νοσοκομεία να λειτουργούν σε αυτό το πλαίσιο της λεγόμενης οικονομικής αυτονόμησης. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι, όπως εξάλλου προβλέπει και ο νόμος, αν στο τέλος μιας χρονιάς ο ΟΚΥΠΥ έχει κάποιο έλλειμμα, δεν θα καλυφθεί. Πρέπει όμως να είναι αιτιολογημένο. Αυτό προβλεπόταν και από τη νομοθεσία.
Ερώτηση: Τι λέει η τρόικα γι’ αυτό το θέμα;
Απάντηση: Αυτές τις μέρες το κλιμάκιο είναι στην Κύπρο. Από τη Δευτέρα ξεκίνησαν κάποιες επαφές. Είναι μια μεγάλη μεταρρύθμιση με σημαντικές πτυχές που σχετίζονται με τα δημόσια οικονομικά, είναι από τα μεγάλα ζητήματα που χρειάζονται παρακολούθηση.
Ερώτηση: Τι θα γίνει αν το Ανώτατο Δικαστήριο αποφασίσει ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι δικαιούνται επιστροφές;
Απάντηση: Έχουμε κάνει κάποιο πλάνο γι’ αυτό το θέμα όμως εκκρεμεί η εκδίκαση της υπόθεσης. Δεν θα ήταν σωστό να πούμε περισσότερα δημοσίως. Βεβαίως καταγράφεται αυτό το ενδεχόμενο. Η θέση της Δημοκρατίας όπως θα εκφραστεί από τον Γενικό Εισαγγελέα στο Δικαστήριο είναι ότι εκείνες οι αποκοπές ήταν συνταγματικά κατοχυρωμένες και ότι δεν δημιουργούν ένα υπέρμετρο βάρος. Ήδη σταδιακά αίρονται και μέχρι το τέλος του 2022 θα καταργηθούν. Από τη στιγμή που αυτή είναι η θέση της Δημοκρατίας δεν θα ήθελα να πω περισσότερα. Βεβαίως αποτελεί τον σοβαρότερο δημοσιονομικό κίνδυνο. Δεν είναι ένα γεγονός που μπορεί απλώς να είναι μια μικρή ανατροπή στον δημοσιονομικό σχεδιασμό. Αυτό ανατρέπει πλήρως τη δημοσιονομική πορεία. Έχουμε πλάνο αντίδρασης αλλά δεν θα ήθελα να κάνω δημόσιες αναφορές και να υπονομεύσω την προσπάθεια υπεράσπισης της θέσης της Δημοκρατίας.
Ερώτηση: Σε περίπτωση που χρειαστεί να στηριχθούν τα δημόσια οικονομικά θα πληρώσουν οι υπόλοιποι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα;
Απάντηση: Δεν είναι σ’ αυτή την κατεύθυνση που κατευθυνόμαστε. Σ’ αυτή την περίπτωση θα θιγόταν το περί δικαίου αίσθημα του λαού.
Ερώτηση: Έχει τεθεί και ένα ζήτημα για τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα των δημόσιων υπαλλήλων και κάποιοι έχουν αφυπηρετήσει και δεν πήραν ταμείο πρόνοιας. Τι θα γίνει;
Απάντηση: Θα πάρουν ταμείο πρόνοιας και θα λειτουργήσει αναδρομικά. Υπήρξαν περιπτώσεις που κάποιοι πρόλαβαν, επειδή έτσι λειτουργεί το σύστημα των εκπαιδευτικών καθώς κάποιοι διορίζονται σε μεγάλη ηλικία, ακόμη και αυτές τις περιπτώσεις θα τις καλύψει το ταμείο προνοίας του οποίου επίκειται η έναρξη. Είμαστε σχεδόν έτοιμοι. Έχει προβλεφθεί στον προϋπολογισμό του 2020. Υπάρχει σχετικό κονδύλι και στον φετινό προϋπολογισμό σε περίπτωση που οι διαβουλεύσεις ολοκληρώνονταν από φέτος. Άρα, το ταμείο προνοίας θα καλύψει όλους όσοι έχουν προσληφθεί μετά το 2011 με αναδρομική μάλιστα εφαρμογή και θα είναι μια κίνηση που θα ευθυγραμμίσει την Κύπρο με το τι ισχύει σε όλες τις σύγχρονες οικονομίες. Η κατάργηση του κυβερνητικού σχεδίου συντάξεων που έγινε το 2011 ήταν ίσως η πιο σημαντική μεταρρύθμιση που προώθησε η Κυβέρνηση Χριστόφια. Η δε παρούσα Κυβέρνηση δεν έχει καμιά πρόθεση να αναιρέσει και να ακυρώσει μια τόσο σημαντική διαρθρωτική μεταρρύθμιση που είχε προωθηθεί τότε, πριν καν έρθει η τρόικα. Δεν ήταν καν μνημονιακό μέτρο. Ήταν μια σωστή μεταρρύθμιση, προωθήθηκε από την τότε Κυβέρνηση, εγκρίθηκε από τη Βουλή εκείνη την περίοδο. Για να το πω πιο απλά και να το συνδέσω μ’ αυτά που συζητούμε, αν έχουμε από τη μια μέσω του Δικαστηρίου ή άλλως πως πλήρη αποκατάσταση των μισθών εδώ και τώρα, αν έχουμε την ίδια ώρα επαναφορά του κυβερνητικού σχεδίου συντάξεων – προσθέτω εδώ και εκείνες τις άστοχες πρωτοβουλίες για το ξεδόντιασμα των νομοθεσιών για τα τραπεζικά-, τέτοιες κινήσεις αν επιβεβαιώνονταν και προωθούνταν τότε όχι μόνο θα μας οδηγούσαν σε εκτροχιασμό, αλλά θα προέκυπτε πρόβλημα μεγαλύτερο απ’ αυτό που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια. Ό,τι χτίσαμε τα τελευταία χρόνια θα γκρεμιστεί και οι επιπτώσεις θα είναι άμεσες και δραματικές. Εκεί που είναι στο χέρι της Κυβέρνησης και το σχέδιο συντάξεων είναι στο χέρι της κυβέρνησης, δεν πρόκειται να γίνει κάτι τέτοιο. Το ότι υπήρξε καθυστέρηση δεν οφείλεται μόνο στην Κυβέρνηση, διάλογο κάνουμε. Αν ο διάλογος ολοκληρωνόταν νωρίτερα, μπορεί το θέμα για το ταμείο προνοίας εδώ και ένα χρόνο να ήταν ήδη έτοιμο. Η πρόθεσή μας όμως να πάμε πίσω και αναδρομικά να καλύψουμε όλους δεν δημιουργεί πρόβλημα. Με το που θα λειτουργήσει το ταμείο προνοίας όλοι θα έχουν ταμείο προνοίας από την πρώτη μέρα που έπιασαν δουλειά, όπως συμβαίνει και όπως πρέπει να συμβαίνει για όλους. Έτσι συμβαίνει και σε όλες τις σύγχρονες οικονομίες.
Ερώτηση: Η εισφορά εργοδότη/εργαζομένου έχει αποφασιστεί;
Απάντηση: Θα το ανακοινώσουμε όταν είναι έτοιμο.
Ερώτηση: Το θέμα για το 63ο έτος της ηλικίας των εκπαιδευτικών και των δημόσιων υπαλλήλων γενικότερα;
Απάντηση: Θα δώσουμε μια ευκαιρία για να μπορέσουν κάποιοι να φύγουν πρόωρα. Θεωρούμε ότι αυτό έχει και άλλα οφέλη εκπαιδευτικά. Έχουμε ήδη πάρει την απόφαση και στείλαμε το σχετικό νομοσχέδιο στη Νομική Υπηρεσία. Μόλις ολοκληρωθεί ο νομοτεχνικός έλεγχος θα περάσει από το Υπουργείο και θα πάει στη Βουλή. Το θέμα πρέπει να ρυθμιστεί με νόμο, αλλά η πολιτική απόφαση εκ μέρους της Κυβέρνησης έχει ληφθεί».
