Ομιλία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο
Επιτρέψετέ μου, κατ’ αρχάς, να καταδικάσω με τον πιο σθεναρό τρόπο την τρομοκρατική επίθεση που έλαβε χώραν χθες, εδώ στο Στρασβούργο. Εκφράζω τη βαθύτατή μου συμπάθεια και τα ειλικρινή συλλυπητήριά μου στις οικογένειες των θυμάτων και στην Κυβέρνηση της Γαλλίας και εύχομαι ταχεία και πλήρη ανάρρωση στους τραυματίες.
Η τρομοκρατία αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές απειλές κατά της ειρήνης και της ασφάλειας της Ένωσής μας. Δεν θα επιτρέψουμε να επικρατήσει ο φόβος και ο τρόμος. Αντίθετα, θα παραμείνουμε ενωμένοι στην ενδυνάμωση των προσπαθειών μας για εξάλειψη αυτού του ειδεχθούς φαινομένου.
Είναι μεγάλη τιμή να προσφωνώ σήμερα την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην παρουσία των Προέδρων των πολιτικών θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώπιον των Ευρωπαίων πολιτών και που έχω την ευκαιρία να παρουσιάσω τις σκέψεις, τις ιδέες και κυρίως το όραμα μου για το μέλλον της Ένωσης.
Το πράττω με πλήρη συνείδηση ότι απευθύνομαι στο θεσμό και σύμβολο ενότητας και δημοκρατίας της Ευρώπης, όπου ενσαρκώνονται οι διαχρονικές αρχές και αξίες που διαποτίζουν το γίγνεσθαι της μεγάλης, κοινής, Ευρωπαϊκής οικογένειας.
Αποτελείτε, ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έναν από τους βασικότερους πυλώνες και συντελεστές διασφάλισης της δημοκρατικής λειτουργίας της Ένωσης για αυτό και ο ρόλος σας είναι και θα παραμείνει καθοριστικός.
Κυρίες και Κύριοι,
Για την Κύπρο και το λαό της η ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004 ήταν επισφράγισμα ενός ευρωπαϊκού προσανατολισμού και μίας ταυτότητας χιλιετηρίδων. Στηρίχθηκε σθεναρά από τους Κυπρίους, όχι μόνο ως πηγή σταθερότητας και προοπτική ευημερίας, αλλά και ως εν δυνάμει καταλύτης στις διαρκείς προσπάθειες για επανένωση και εδραίωση της ασφάλειας και της ειρήνης στη χώρα μου.
Θέλω να τονίσω πως Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, ταύτισαν το 2004 το δικό τους μέλλον με το Μέλλον της Ευρώπης, με την πεποίθηση ότι σύντομα οι ίδιες συνθήκες ομαλότητας, ειρήνης και ασφάλειας που επικρατούν στα υπόλοιπα κράτη μέλη θα επικρατούσαν και στην πατρίδα μας.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι,
Η σημερινή Ευρώπη θεμελιώθηκε πάνω στη φρίκη δύο παγκοσμίων πολέμων ως αποτέλεσμα συλλογικής συνείδησης και ευθύνης τολμηρών ηγετών που πίστεψαν στη συνεργασία και στην ενότητα. Στόχος τους υπήρξε η οικονομική συνεργασία καταρχήν, αλλά στην μετεξέλιξη, η διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του Κράτους Δικαίου, της ευημερίας και της ασφάλειας των πολιτών μέσα από την οικονομική ενοποίηση και την εγκαθίδρυση των τεσσάρων βασικών ελευθεριών.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, με συλλογική, σκληρή εργασία αναδείχθηκε η Ένωση ως το πιο αξιόλογο μοντέλο ειρήνης και ευημερίας της σύγχρονης ιστορίας. Ένα μοντέλο που πρέπει να διαφυλάξουμε αλλά και να ενισχύσουμε.
Και είναι πραγματικά με μεγάλη αγωνία που παρακολουθούμε τις τελευταίες εξελίξεις και τάσεις που τείνουν να κλονίσουν την ενότητα που για χρόνια διέκρινε την Ένωση.
Εξελίξεις και τάσεις, όπως η αποχώρηση ενός κράτους μέλους από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κλείσιμο συνόρων, αναβίωση εθνικιστικών τάσεων, απαξίωση του ρόλου που διαδραματίζει η Ένωση μέσα από την έξαρση του λαϊκισμού και κατά το δοκούν υλοποίηση της αρχής της αλληλεγγύης, όξυνση του φαινομένου της τρομοκρατίας όπως αυτό που δυστυχώς βιώσαμε χθες, πρέπει έντονα να μας προβληματίσουν.
Τα πιο πάνω αποτελούν φαινόμενα που συλλογικά πρέπει να αντιμετωπίσουμε, για να προστατεύσουμε τη γεωγραφική, πολιτική και οικονομική ενότητα, δηλαδή την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση για την οποία σκληρά εργαστήκαμε.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι,
Ο Πρόεδρος Γιούνκερ είχε παρουσιάσει ένα φιλόδοξο Πρόγραμμα για τη θητεία της παρούσας Επιτροπής, με ορίζοντα τις επόμενες ευρωεκλογές που πλέον πλησιάζουν. Η Κύπρος, ως ένθερμος υποστηρικτής μιας πιο ισχυρής, πιο δημοκρατικής και πιο ενωμένης Ευρώπης, υπήρξε και παραμένει αρωγός στην υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος.
Στο πλαίσιο αυτό, η διαβούλευση που βρίσκεται σε εξέλιξη και αφορά στο μέλλον μας, το Μέλλον της Ευρώπης, αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αφουγκραστούμε την κοινωνία των πολιτών ώστε να είμαστε σε καλύτερη θέση να αξιολογήσουμε την αποτελεσματικότητα και να επαναπροσδιορίσουμε στοχευμένα τις πολιτικές μας για να γίνουν πιο επωφελείς προς τους πολίτες.
Είναι ανάγκη να ακούσουμε τους πολίτες ώστε να αντιληφθούμε τα βαθύτερα αίτια της απαξίωσης που εκφράζεται μέσα από το μεγάλο ποσοστό αποχής στις Ευρωεκλογές και να αντιληφθούμε τους λόγους του χάσματος και της κρίσης εμπιστοσύνης.
Κυρίες και Κύριοι,
Η διαβούλευση για το μέλλον της Ευρώπης, σε κάθε κράτος μέλος, θα πρέπει να εδράζεται, κατά την άποψή μου, στα ακόλουθα ερωτήματα:
- Ποια Ευρώπη θέλουμε και ποια διδάγματα αντλούμε από τη μέχρι τώρα πορεία της Ένωσης;
- Τι είναι αυτό που πρέπει να βελτιώσουμε και με ποιο τρόπο;
- Πόσο κοντά βρισκόμαστε στους πολίτες μας;
- Ποιες είναι οι γενεσιουργές αιτίες του αυξανόμενου ρεύματος εθνικιστικών και λαϊκιστικών κινημάτων και πώς θα μπορούσε το φαινόμενο αυτό να αντιμετωπισθεί;
- Πώς αντιμετωπίζονται οι αυξανόμενες κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες εντός της Ένωσης;
Να νιώσει ξανά ασφαλής, πεπεισμένος ότι όλες οι προκλήσεις αντιμετωπίζονται, να βιώσει στην καθημερινότητα του τον θετικό αντίκτυπο των κοινών πολιτικών σε τομείς όπως η υγεία, το περιβάλλον, οι συνθήκες εργασίας, τομείς που επηρεάζουν τα προβλήματα της καθημερινής ζωής και της ευημερίας των πολιτών.
Κυρίες και Κύριοι,
Αναντίλεκτα, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ένα μωσαϊκό κρατών και λαών, η ομορφιά και η αξία του οποίου προκύπτει από τη σύνθεση και τη διαφορετικότητα. Το κάθε κομμάτι έχει τη δική του αξία, μικρότερη ή μεγαλύτερη, όπως επίσης έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες.
Το μωσαϊκό παραμένει σε κάθε περίπτωση ατελές όταν από αυτό απουσιάζει έστω και το πιο μικρό κομμάτι. Επομένως, η ισχύς και η αξία του κρύβονται στη σύνθεση και στην ενότητα. Σε αυτό ακριβώς στηρίζεται και η συνεργασία μας. Στην ενότητα και στην αλληλεγγύη.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι,
Το 2013, με την ανάληψη της Προεδρίας του κράτους, βρέθηκα ενώπιον οδυνηρών διλλημάτων. Η Κύπρος αντιμετώπισε μια ισχυρή οικονομική κρίση που, δεδομένου του μεγέθους και της φύσης της οικονομίας της, επηρέασε αρνητικά την πλειοψηφία των πολιτών της.
Λαμβάνοντας δύσκολες αλλά αναγκαίες αποφάσεις, με συγκεκριμένα και συγκροτημένα μέτρα και την στήριξη της κυπριακής κοινωνίας, που βίωνε οικονομικές συνέπειες συγκρίσιμες με αυτές που επακολούθησαν της εισβολής του 1974, προβήκαμε στην υλοποίηση ουσιαστικών τομών και μεταρρυθμίσεων που επέτρεψαν την οικονομική μας ανασυγκρότηση συντομότερα από ότι και ο πιο αισιόδοξος θα ανέμενε.
Μια επιγραμματική αναφορά στα θετικά αποτελέσματα που σημείωσε η κυπριακή οικονομία τα τελευταία χρόνια, δικαιώνει τη σειρά αποφάσεων ευθύνης που λάβαμε σαν Κυβέρνηση και που μεταξύ άλλων θα μπορούσα συνοπτικά να αναφέρω. Πετύχαμε:
- Έξοδο από το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής και μάλιστα σε συντομότερο διάστημα από όσο η διεθνής κοινότητα ανέμενε,
- Συνεχείς αναβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης και επανένταξη της Κύπρου στην επενδυτική βαθμίδα,
- Έξοδο της Κύπρου στις διεθνείς αγορές,
- Για τέταρτη συνεχή χρονιά καταγράφεται θετικός ρυθμός ανάπτυξης που προσεγγίζει το 4%,
- Συνεχή πτωτική τάση της ανεργίας, καταγράφοντας την υψηλότερη ετήσια μείωση μεταξύ των κρατών μελών,
- Για πέμπτη συνεχή χρονιά προβλέπεται να έχουμε πλεονασματικό προϋπολογισμό.
Είμαστε προσηλωμένοι και αποφασισμένοι να διατηρήσουμε την μακροοικονομική σταθερότητα, να διευρύνουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες σημειώθηκε το πλεόνασμα και οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης και να δώσουμε περαιτέρω ώθηση στις εξαίρετες προοπτικές που δημιουργήθηκαν αναφορικά με τους κύριους παραγωγικούς τομείς.
Στο ίδιο ακριβώς πνεύμα πορευόμαστε και ως προς τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για την περίοδο 2021 – 2027 που οφείλει να αντανακλά την τροχιά ανάπτυξης στην οποία έχει εισέλθει η Ευρώπη μετά από μία δύσκολη δεκαετία εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Επιθυμούμε έναν φιλόδοξο προϋπολογισμό που θα περιλαμβάνει τις αναγκαίες εκείνες δαπάνες για αντιμετώπιση των σύγχρονων κοινών προκλήσεων.
Προκλήσεις που αφορούν ένα ευρύ φάσμα πρωταρχικής σημασίας τομέων όπως είναι η μετάβαση στην ψηφιακή ολοκλήρωση, η προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης, η κλιματική αλλαγή, η καινοτομία, η μετανάστευση, η άνοδος του ακραίου εθνικισμού, οι ασύμμετρες απειλές και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Την ίδια στιγμή, το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο πρέπει να έχει επίκεντρο τον άνθρωπο, τον Ευρωπαίο πολίτη και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του.
Μέσα από τον εξορθολογισμό δαπανών και τον ορθό προγραμματισμό να βεβαιωθούμε πως τα χρήματα του Ευρωπαίου φορολογούμενου δαπανώνται σε στοχευμένες πολιτικές και σε καμία περίπτωση δεν σπαταλούνται, δεν διασπαθίζονται, σε μη αποδοτικά προγράμματα.
Ο νέος προϋπολογισμός, δεδομένου πλέον ότι θα είμαστε μια Ευρώπη των 27, πρέπει να είναι κατάλληλα προσαρμοσμένος και ευέλικτος και να εξισορροπεί μεταξύ των παραδοσιακών πολιτικών μας και των σύγχρονων αναγκών.
Στο πλαίσιο αυτό, εξάλλου, της στενότερης οικονομικής συνεννόησης, πρέπει να επιδιώξουμε ολοκλήρωση του εγχειρήματος της Τραπεζικής Ένωσης, υπό το πρίσμα μιας ανανεωμένης Νομισματικής και Οικονομικής Ένωσης, αλλά και την προώθηση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, που θα κινητοποιήσει κεφάλαια για επενδύσεις στα κράτη μέλη.
Κυρίες και Κύριοι,
Αναμφισβήτητα, η Κοινή Αγορά που πρόσφατα συμπλήρωσε τα 25 της χρόνια, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο διαχρονικός στόχος της υπεράσπισης των κεκτημένων της Κοινής Αγοράς, απαιτεί τη λήψη όλων εκείνων των απαραίτητων μέτρων έτσι ώστε να επιτευχθεί η προσαρμογή της στα νέα δεδομένα όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί.
Για να ανταποκρίνεται πλήρως στις σύγχρονες ανάγκες της ψηφιακής εποχής, στις προκλήσεις της χαμηλού ενεργειακού αποτυπώματος κυκλικής οικονομίας και πρωτίστως, για να έχει θετικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών της.
Προσβλέπω στην αυριανή συζήτηση επί των συγκεκριμένων θεμάτων κατά τη διάρκεια των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, από το οποίο και αναμένω μια ισχυρή δέσμευση για μια ενδυναμωμένη Κοινή Αγορά του μέλλοντος.
Κυρίες και Κύριοι,
Προχωρώντας από την ήπια ισχύ στην κοινή αμυντική θωράκισή της Ένωσης, είναι γεγονός πως πολλά έχουν επιτευχθεί με την υιοθέτηση της Συνθήκης της Λισαβόνας.
Σαφώς, υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω βελτιώσεις, πάντοτε σε κλίμα συναίνεσης και σεβασμού των ιδιαίτερων ευαισθησιών του κάθε κράτους μέλους.
Η τυχόν διαφοροποίηση του τρόπου λήψης των αποφάσεων στον τομέα της Άμυνας, φρονώ πως θα λειτουργούσε αντιπαραγωγικά ως προς τις απαραίτητες συγκλίσεις που πρέπει να υπάρχουν.
Η Κύπρος αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί ένθερμο υποστηρικτή της ολοένα αυξανόμενης αμυντικής και στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών.
Συγκαταλέγεται στις χώρες εκείνες που εξέφρασαν από την πρώτη στιγμή την επιθυμία για ένταξη στη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO).
Παρόλο που αναγνωρίζουμε την PESCO ως ένα αποφασιστικό βήμα, όραμα μας παραμένει η στρατιωτική αυτονόμηση της Ευρώπης, η δημιουργία Ευρω-στρατού, ενός φορέα σκληρής ισχύος που θα θωρακίζει τα σύνορα της Ένωσης και θα λειτουργεί, πάντα αμυντικά και αποτρεπτικά, προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων της Ένωσης.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι,
Θα ήθελα στη συνέχεια να αναφερθώ σε κάποιους εξωγενείς παράγοντες που όμως κλωνίζουν τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παράγοντες που πρέπει με αποφασιστικότητα να αντιμετωπισθούν. Μέσα σε κλίμα ενότητας και αλληλεγγύης.
Η πρωτόγνωρη ανθρωπιστική κρίση με την οποία τα τελευταία χρόνια είμαστε αντιμέτωποι, επιβάλλει πρωτίστως την ανάγκη να αφήσουμε κατά μέρος διαφορετικές προσεγγίσεις και στενές εθνικές προτεραιότητες.
Η νότια γειτονιά της Ευρώπης αντιμετωπίζει μαζικές μεταναστευτικές ροές και το βάρος είναι δυσανάλογο για τα κράτη μέλη πρώτης γραμμής.
Μεταξύ αυτών και η χώρα μου που δέχεται διαρκώς αυξανόμενες, υπέρμετρες μεταναστευτικές πιέσεις, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σήμερα στην κορυφή των χωρών υποδοχής αιτητών ασύλου, σε αναλογία πληθυσμού.
Πρόσθετοι λόγοι που επιτείνουν το πρόβλημα είναι από τη μία η διαχωριστική γραμμή ελευθέρων και κατεχομένων περιοχών και από την άλλη η συνεχιζόμενη άρνηση της Τουρκίας όχι μόνο να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία αλλά ακόμη και να συνεργαστεί με τις αρχές της για θέματα φύλαξης συνόρων, λαθρομετανάστευσης, επανεισδοχής.
Η άμεση αναθεώρηση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου και των Κανονισμών του Δουβλίνου για δικαιότερη κατανομή του μεταναστευτικού και προσφυγικού βάρους ανάμεσα στα κράτη μέλη καθίσταται απολύτως αναγκαία.
Μία άλλη πρόκληση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι αυτή των κλιματικών αλλαγών.
Η προσήλωσή μας στην Συμφωνία των Παρισίων καθώς και στη συστηματική και συντονισμένη δράση για μια πιο φιλόδοξη πολιτική στο πλαίσιο της εν εξελίξει Συνόδου στο Κατοβίτσε της Πολωνίας είναι επιβεβλημένη.
Αν υποτιμήσουμε τους ορατούς κινδύνους θα είναι δυστυχώς δραματικές οι επιπτώσεις όχι μόνο στο οικοσύστημα, αλλά και στην οικονομία, και όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε, και στην καθημερινή ζωή των συμπολιτών μας.
Στο πλαίσιο του ευρύτερου περιφερειακού ρόλου που αναπτύσσουμε και των τριμερών συνεργασιών με χώρες της περιοχής, πρόθεση μας είναι να αναλάβουμε συντονιστικό ρόλο σε περιφερειακό επίπεδο, για αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και σχετικές συνέργειες με χώρες της περιοχής. όπως καλά γνωρίζετε, η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι μια από τις περιοχές που ήδη τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής έχουν επηρεάσει δυσμενέστατα.
Κύριε Πρόεδρε,
Η πλέον ουσιαστική πρόκληση στη μακρόχρονη ιστορία της Ένωσης είναι η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει με αποτέλεσμα για πρώτη φορά οι 27 να καλούνται να διαχειριστούν ένα τέτοιο εγχείρημα.
Ο σεβασμός της απόφασης του Βρετανικού λαού ήταν βεβαίως η μοναδική επιλογή. Ως Ευρωπαϊκή Ένωση διαπραγματευτήκαμε με σοβαρότητα και ενότητα στηρίζοντας την ομάδα του Michel Barnier, η οποία και προετοίμασε το πλέγμα εκείνο των αρχών που θα επιτρέψουν την όσο το δυνατό πιο ομαλή έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση.
Είμαστε ικανοποιημένοι από το συνολικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων. Υποστηρίζουμε μία ευρεία και πολυεπίπεδη σχέση μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ευρωπαϊκής Ένωσης, και προς αυτή την κατεύθυνση θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε. Η νέα σχέση πρέπει να είναι αμοιβαία επωφελής, σε πλήρη αρμονία με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη δομή της και την αυτονομία της.
Ως προς τις Βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο, εκφράζουμε επίσης ικανοποίηση, εφόσον διασφαλίσαμε αυτό που εξαρχής είχαμε θέσει ως στόχο, την απρόσκοπτη δηλαδή συνέχιση της εφαρμογής του ευρωπαϊκού κεκτημένου προκειμένου όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες που κατοικούν στις Βρετανικές Βάσεις να τυγχάνουν των προνομίων του ευρωπαϊκού κεκτημένου και να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα δικαιώματα και οφέλη της Ένωσης.
Κυρίες και Κύριοι,
Ως Κύπρος επιθυμούμε διά των δράσεων μας να συμβάλλουμε σε μια ισχυρή και ενωμένη Ευρωπαϊκή Ένωση που προάγει την ειρήνη, τη σταθερότητα, την ασφάλεια, την αλληλεγγύη και την ευημερία των λαών που συνθέτουν το μοναδικής αξίας μωσαϊκό της.
Στο πλαίσιο αυτό, αξιοποιώντας τη γεωγραφική μας θέση και τις άριστες σχέσεις μας με τους γειτονικούς λαούς, έχουμε αναπτύξει τα τελευταία χρόνια δράσεις και συνέργειες στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου.
Σε μια ασταθή περιοχή, εγκαθιδρύσαμε μεθοδικά, μαζί με την Ελλάδα, Τριμερείς Μηχανισμούς Συνεργασίας με χώρες της περιοχής όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Ιορδανία, ο Λίβανος και η Παλαιστίνη, στη βάση του διεθνούς δικαίου και στις αξίες τους αλληλοσεβασμού και της αλληλεγγύης.
Κατόπιν εισήγησης της Κυπριακής Κυβέρνησης, έχει εγκριθεί η πρόταση μας για σύσταση Μόνιμης Τριμερούς Γραμματείας με έδρα την Κύπρο έτσι ώστε να καταστεί πιο αποτελεσματικός ο μεταξύ μας συντονισμός, ως επίσης και η συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση της πορείας των εν λόγω συνεργασιών.
Η θεσμοθέτηση των τριμερών συνεργασιών αποδεικνύεται ιδιαίτερα επωφελής για την Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως στον τομέα της ενέργειας, συμβάλλοντας στην επιδιωκόμενη ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και διαδρόμων προμήθειας της Ένωσης.
Είναι εξάλλου πολύ σημαντικό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει με σαφήνεια αλληλέγγυα στην Κυπριακή Δημοκρατία ως προς την ενάσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων για έρευνα και εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων εντός της ΑΟΖ της ενώ σταθερά και με συνέπεια επισημαίνει την ανάγκη αποφυγής οποιωνδήποτε απειλών ή αποσταθεροποιητικών ενεργειών μη συμβατών με όσα το διεθνές δίκαιο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο υπαγορεύουν.
Κυρίες και Κύριοι,
Κατά το εισαγωγικό μέρος της προσφώνησης μου επεσήμανα πως οι Κύπριοι ταύτισαν, τη στιγμή της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το δικό τους μέλλον με το μέλλον της Ένωσης και των υπολοίπων Ευρωπαίων πολιτών.
Προσδοκούσαν πως η ένταξη θα είχε καταλυτικό ρόλο και θα απέδιδε σε αυτούς, τα ίδια δικαιώματα και το ίδιο επίπεδο σεβασμού των θεμελιωδών τους ελευθεριών, όπως αυτό που απολάμβαναν και απολαμβάνουν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι πολίτες στις χώρες τους. Χωρίς διαχωριστικές γραμμές, χωρίς εγγυητικά και επεμβατικά δικαιώματα τρίτων, παρουσία στρατού κατοχής, και περιορισμού στις βασικές ελευθερίες.
Συχνά αναφέρομαι στο όραμα μου για μια Κύπρο, φάρο σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ρεαλιστικά ομιλούντες γνωρίζουμε πως το φως αυτού του «φάρου» θα υπολείπεται της εν δυνάμει μέγιστης ισχύος του όσο η Κύπρος παραμένει διαιρεμένη.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι,
Κάποιες φορές οι τρέχουσες προκλήσεις μας κάνουν να λησμονούμε μεγάλες ιστορικές αλήθειες: όμως το πρόβλημα της Κύπρου παραμένει κατά βάση πρόβλημα ξένης εισβολής και κατοχής και παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών, αφού το 1974 πέραν του 1/3 του πληθυσμού της Κύπρου αναγκάστηκε να προσφυγοποιηθεί στην ίδια του την πατρίδα.
Την ώρα που η Ένωση πραγματεύεται τη διαχείριση νέων τραγικών πολέμων που έχουν ως συνέπεια εκατομμύρια άνθρωποι να προσφυγοποιούνται, οι πρόσφυγες της Κύπρου συνεχίζουν να αποστερούνται των βασικών τους ελευθεριών μη μπορώντας να απολαύσουν ειρηνικά τις περιουσίες τους και να ζήσουν στα σπίτια τους όπως έχουν κάθε δικαίωμα.
Την ώρα που συζητάμε το μέλλον μας, για τους Κύπριους πολίτες είναι ακόμη και αυτές οι τέσσερις βασικές ελευθερίες, αυτονόητες για όλους τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, ένας δύσκολα επιτεύξιμος στόχος.
Η Πρόεδρος και τα μέλη της Επιτροπής Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν πλήρη επίγνωση των πραγματικοτήτων και επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να εκφράσω εκ μέρους όλων των Κυπρίων ευχαριστίες και ικανοποίηση για την ανταπόκριση της Επιτροπής και τη δράση της ειδικά ως προς την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου.
Δεν θα μπορούσα, παρά να συμφωνήσω με τα συμπεράσματα της Έκθεσης ειδικότερα με την αναφορά πως η επιστροφή των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους τους, θα αποτελούσε το ιδανικότερο μοντέλο Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Ένα μοντέλο συνύπαρξης και συνεργασίας Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, έναν άριστο προπομπό της συνολικής λύσης.
Υπενθυμίζω, άλλωστε, ότι τόσο το 1984 όσο και το 1992, η Διεθνής Κοινότητα, μέσω του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και των ψηφισμάτων 550 και 789 κάλεσαν για τη μεταβίβαση της διοίκησης της συγκεκριμένης περιοχής, η οποία βρίσκεται υπό τον έλεγχο του τουρκικού στρατού, υπό την ευθύνη των Ηνωμένων Εθνών.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι,
Η Ευρώπη, που ορθώς ενεργά συμμετέχει ή αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για επίλυση διεθνών προβλημάτων, είμαι της άποψης, πως έχει καθήκον να συμβάλει στην επίλυση ενός προβλήματος κράτους μέλους. Ενός προβλήματος που αποτελεί ανοικτή πληγή στο δικό της σώμα.
Η επούλωση αυτής της πληγής, θα ενισχύσει την Ένωση, όχι μόνο ηθικά αλλά και ουσιαστικά. Αφού τότε μόνον η Κύπρος θα είναι σε θέση να διαδραματίσει, στο μέγιστο των δυνατοτήτων της, τον δικό της ρόλο, σε μια περιοχή ιδιαίτερα σημαντική για τα συμφέροντα της Ένωσης.
Αυτό που θέλω να διαβεβαιώσω τα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου είναι τη βούληση και την αποφασιστικότητα μου να εργασθώ άοκνα προκειμένου να επιτύχω μια λύση που δεν θα δημιουργεί νικητές και δεν θα αφήνει ηττημένους.
Μια λύση που θα σέβεται απόλυτα τις προσδοκίες και ανησυχίες Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, που θα δημιουργεί ένα λειτουργικό και βιώσιμο ομόσπονδο κράτος στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, των κατά καιρούς συμφωνιών μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων, ένα κράτος κυρίαρχο και ανεξάρτητο απαλλαγμένο από τις όποιες εξαρτήσεις τρίτων μέσα από επεμβατικά ή εγγυητικά δικαιώματα ή στρατούς κατοχής.
Ένα Ευρωπαϊκό κράτος του οποίου η δομή, θεσμοί και λειτουργίες θα συνάδουν απόλυτα με τις Ευρωπαϊκές αρχές και αξίες.
Για αυτό και στηρίζουμε με κάθε τρόπο τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και της Ειδικής του Απεσταλμένης με την ελπίδα πως πολύ σύντομα θα δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες που θα μας επιτρέψουν να επανέλθουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, στη βάση ενός συμφωνημένου πλαισίου και των υπό διαμόρφωση όρων αναφοράς με στόχο τη συνολική λύση και την επανένωση.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι,
Θα ήταν ασύγγνωστη παράλειψη αν με την ευκαιρία που σήμερα μου δίνεται δεν εξέφραζα τις ευγνώμονες ευχαριστίες του κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την αμέριστη στήριξη στις προσπάθειες που καταβάλλουμε για εξεύρεση ειρηνικής λύσης σε ένα ευρωπαϊκό κράτος.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι,
Καταλήγοντας, θα ήθελα για άλλη μια φορά να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δώσατε να αναπτύξω το όραμα μου για το μέλλον της Ευρώπης. Πως εμείς οι Κύπριοι βλέπουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είναι πολλές οι προκλήσεις. Και δικαιολογημένα υψηλές οι από εμάς προσδοκίες.
Υπάρχουν όμως όλα τα απαραίτητα συστατικά και εχέγγυα αρκεί να παραμείνουμε αλληλέγγυοι και με σεβασμό στις βασικές αξίες που διαχρονικά η Ένωση πρεσβεύει.
Εμείς, είμαστε οι συνεχιστές του αρχικού οράματος για μια Ευρώπη δυνατή και ευημερούσα. Όχι μόνο για να συντηρήσουμε το πολύτιμο μωσαϊκό μας, αλλά για να το αναδείξουμε περαιτέρω.
Για αυτή την ευημερούσα Ευρώπη είναι που πρέπει να ενώσουμε δυνάμεις, αφήνοντας κατά μέρους διαφορετικές προσεγγίσεις και στενά εθνικά συμφέροντα προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις κοινές προκλήσεις.
Μόνο έτσι μπορεί να επιτύχουμε ένα λαμπρό μέλλον για την Ένωση και τους πολίτες της.
Σας ευχαριστώ θερμά.
