Απάντηση
του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως
στην
ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΑΚΕΛ για τις Φυλακές
Παρά
τις σημαντικές αλλαγές και τις βελτιώσεις που έχουν επέλθει στις Κεντρικές
Φυλακές, δυστυχώς, υπάρχουν και εκείνοι που αδυνατούν να αναγνωρίσουν το μέγεθός
τους, έστω και αν τις επικροτεί με σαφήνεια η πλέον αρμόδια εθνική αρχή, η
Επίτροπος Διοικήσεως και Αρχή κατά των Βασανιστηρίων, και έχουμε συμμορφωθεί με
όλες τις Εκθέσεις και Σημειώματα της Επιτροπής Κατά των Βασανιστηρίων του
Συμβουλίου της Ευρώπης.
Βέβαια,
αγνοούν ή σκοπίμως παραβλέπουν την ουσία των αλλαγών και την πραγματική βελτίωση
του τρόπου λειτουργίας του σωφρονιστικού μας ιδρύματος, αγνοούν τις επικριτικές
εκθέσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως και της Επιτροπής Κατά των Βασανιστηρίων, έστω
και αν τηρούνται ενήμεροι για την κατάσταση του σωφρονιστικού μας ιδρύματος,
είτε της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, είτε και
κατά τις επισκέψεις τους στις Κεντρικές Φυλακές. Ενδεικτικά είναι τα όσα δήλωσε
βουλευτής του ΑΚΕΛ μετά το πέρας της πολύ πρόσφατης εκδήλωσης στις Κεντρικές
Φυλακές, με την ευκαιρία της τελετής λήξης των μαθημάτων του Σχολείου των
Φυλακών, όπου εξέφρασε τη συγκίνηση και τον θαυμασμό της για την κατάσταση που
επικρατεί στις Κεντρικές Φυλακές.
Με
αποφασιστικότητα και βασιζόμενοι στις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής
διοίκησης, θέσαμε τέρμα σε μια απαράδεκτη κατάσταση που επικρατούσε στις
Φυλακές, την οποία φαίνεται ότι κάποιοι αναπολούν για τους δικούς τους λόγους.
Όχι μόνο δεν προσπαθήσαμε να κρύψουμε τα οποιαδήποτε προβλήματα ή να
αναζητήσουμε τις οποιεσδήποτε δικαιολογίες, ούτε περιοριστήκαμε σε εξαγγελίες
πολιτικών ή μέτρων. Με αποφασιστικότητα και με συγκεκριμένο πρόγραμμα, δώσαμε
λύσεις σε χρονίζοντα προβλήματα.
Αντί
της ολιγωρίας και της υπόσκαψης, η νέα Διεύθυνση των Φυλακών επιδίωξε τη
συνεργασία με τους δεσμοφύλακες και επιθεωρητές-αξιωματικούς των Φυλακών και
καλλιέργησε τον αλληλοσεβασμό σε όλα τα επίπεδα. Πετύχαμε να αναβαθμίσουμε το
επίπεδο του σωφρονιστικού μας ιδρύματος, βελτιώνοντας τις συνθήκες διαβίωσης και
παραμονής των κρατουμένων και τις συνθήκες εργασίας των δεσμοφυλάκων,
εμπεδώνοντας την απαιτούμενη αξιοπρέπεια και σεβασμό στον χώρο των Φυλακών.
Προς
αποφυγή λανθασμένων και παραπλανητικών εντυπώσεων αναφορικά με τα ερωτήματα που
τίθενται στην ανακοίνωση του ΑΚΕΛ, είμαστε υποχρεωμένοι να διευκρινίσουμε τα
ακόλουθα:
Αναφορικά
με τον ισχυρισμό για πέντε απόπειρες αυτοκτονίες –αν και αποτελούν σύνηθες
φαινόμενο για τις φυλακές όλου του κόσμου-, εντούτοις, διευκρινίζεται ότι, πλην
της απόπειρας αυτοκτονίας που είναι γνωστή, κατά το υπό αναφορά χρονικό
διάστημα, όχι μόνο δεν υπήρξε οποιαδήποτε προσπάθεια συγκάλυψης, αλλά και ούτε
υπήρξε οποιαδήποτε άλλη απόπειρα. Η μοναδική απόπειρα με πρόθεση αυτοκτονίας,
ήταν αυτή που έγινε πριν λίγες μέρες λόγω ερωτικής απογοήτευσης. Η συγκεκριμένη
περίπτωση εξετάστηκε από την πρώτη στιγμή, αμέσως μετά την καταδίκη του, από την
ψυχίατρο των Φυλακών, τον Νοέμβρη 2014, καθώς και σε δύο άλλες περιπτώσεις από
τους Ψυχιάτρους των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, χωρίς να διαγνωσθεί ψυχοπαθολογία
και χωρίς να τεθεί ποτέ σε φαρμακευτική αγωγή, και δεν ήταν προβλέψιμη γιατί δεν
παρουσίαζε ψυχοπαθολογία, ώστε οι ψυχίατροι να λάβουν οποιαδήποτε μέτρα. Δεν
πρέπει να παραγνωρίζεται ότι ο συγκεκριμένος κρατούμενος διασώθηκε λόγω της
άμεσης ανταπόκρισης και παρέμβασης του προσωπικού των Φυλακών και του ιατρικού
προσωπικού, όπως ενδεικτικά επισημαίνουν και οι
γιατροί του Γενικού Νοσοκομείου
Λευκωσίας.
Η
απόπειρα με πρόθεση την αυτοκτονία διακρίνεται από τη χειριστική απόπειρα που
δεν υπάρχει επιθυμία ή πρόθεση θανάτου και η οποία επιχειρείται με σκοπό τη
διεκδίκηση διάφορων αιτημάτων τους, ακόμα και για κάτι πολύ απλό, όπως ακριβώς
δηλώνουν με την απεργία πείνας, για να απολυθούν ή να μην απελαθούν ή να τύχουν
αναστολής της ποινής τους κ.ά. Κάθε περίπτωση κρατουμένου που είναι
αυτοκτονικός, εξετάζεται από τους ψυχίατρους και μεταφέρεται στο Ψυχιατρείο.
Γι’
αυτό, αντί της επιλεκτικής μνήμης, η Διεύθυνση των Φυλακών παραμένει στη διάθεσή
τους να ακούσει τα περιστατικά απόπειρας αυτοκτονιών που αναφέρονται και να
επεξηγήσει πλήρως τα μέτρα και τις διαδικασίες που ανέτρεψαν τον αριθμό των 12
έως 13 αποπειρών αυτοκτονίας ετησίως και των 3 έως 4 αυτοτραυματισμών ημερησίως,
των προηγουμένων ετών.
Όσον
αφορά στις κακόβουλες ενέργειες κατά του προσωπικού (την τοποθέτηση βόμβας, το
κάψιμο οχήματος και τους πυροβολισμούς), δεν είναι νέο φαινόμενο για τις
Φυλακές. Διευκρινίζεται ότι αυτές διερευνώνται από την Αστυνομία και μέχρι
στιγμής, η νέα Διεύθυνση δεν έχει γίνει δέκτης οποιασδήποτε απειλής κατά της
ζωής ή κατά της περιουσίας μέλους του προσωπικού που να προέρχεται από πρόσωπα
που κρατούνται στις Κεντρικές Φυλακές ή από συγγενείς τους. Η προσπάθεια
διασύνδεσης των υπό διερεύνηση περιστατικών με ισχυριζόμενη «εκρηκτική
κατάσταση» στον χώρο των Φυλακών όχι μόνο είναι ατυχής, αλλά και επικίνδυνη,
αφού στις Φυλακές δεν υπάρχουν νονοί και ευνοούμενοι που να στρέφονται κατά των
δεσμοφυλάκων.
Με
πλήρη διαφάνεια, έγινε ενημέρωση για τον χρόνο και τις συνθήκες δραπέτευσης
κρατουμένου από την ανοικτή φυλακή, καθώς και για την επικινδυνότητά του, ο
οποίος λίγες μέρες προηγουμένως είχε μεταβεί στο σπίτι του με 24ωρη άδεια, χωρίς
τη συνοδεία δεσμοφυλάκων. Να σημειωθεί ότι η σύλληψη του δραπέτη έγινε σχεδόν
αμέσως, εντός τεσσάρων ωρών από τη δραπέτευσή του, και αυτό οφείλεται στην
αποτελεσματική συνεργασία Φυλακών και Αστυνομίας, όπου με συντονισμένες και
αποτελεσματικές ενέργειες και δράσεις, συνελήφθηκε με πλήρη τάξη και ασφάλεια.
Επισημαίνεται
ότι είναι η πρώτη φορά που δραπέτης επανασυλλαμβάνεται σε τόσο σύντομο χρονικό
διάστημα, ενώ αποδράσεις που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια από την ανοικτή ή την
κλειστή φυλακή χρειάστηκαν μέρες ή ακόμη δεν έχουν συλληφθεί.
Αναφορικά
με το κατά πόσο συνεχίζονται ή όχι οι ξυλοδαρμοί μεταξύ των κρατουμένων,
υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για χώρο Φυλακών, όπου κρατούνται έγκλειστα άτομα
που καταδικάστηκαν σε ποινή φυλάκισης, και όχι για οποιοδήποτε σχολείο ή
κολλέγιο ή χώρο εργασίας, όπου καταγράφονται ανάλογα φαινόμενα από ανθρώπους που
απολαμβάνουν την ελευθερία τους. Ωστόσο,
τους τελευταίους εννέα μήνες, στατιστικά, έχουν μειωθεί κατά 99% τα οποιαδήποτε
περιστατικά αυτοτραυματισμών/απόπειρας ή ξυλοδαρμών μεταξύ κρατουμένων, συνεπεία
των διαδικασιών αξιολόγησής τους που εφαρμόζονται με την εισδοχή των
νεοεισερχόμενων υποδίκων και καταδίκων.
Επισημαίνεται
ότι οι διαδικασίες αξιολόγησης των νεοεισερχομένων στις Φυλακές εφαρμόζονται για
πρώτη φορά και η τοποθέτησή τους στις Πτέρυγες γίνεται μετά από προσωπική
συνέντευξη και την αξιολόγηση της ψυχοσυναισθηματικής τους κατάστασης και των
στοιχείων που προκύπτουν από την απόφαση του Δικαστηρίου, την έκθεση των
Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και την ψυχιατρική γνωμάτευση.
Τέλος,
επισημαίνεται, για πολλοστή φορά, ότι η προσπάθεια που καταβάλλεται το τελευταίο
διάστημα από τη Διεύθυνση και το προσωπικό των Φυλακών για εκσυγχρονισμό του
σωφρονιστικού ιδρύματος, επιβάλλει τη συνεργασία όλων και αναμένεται ότι θα
έχουν τη συμπαράσταση και τη συνεργασία ολόκληρης της πολιτικής ηγεσίας και
ιδιαίτερα των ΜΜΕ.
Η
Φυλακή δεν πρέπει να λειτουργεί ως μηχανισμός έκπτωσης της ανθρώπινης αξίας και
εξαθλίωσης, αλλά ούτε και ως μέσον αλόγιστης δημόσιας κριτικής λόγω πολιτικών
σκοπιμοτήτων. Τόσο το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, όσο και η
Διεύθυνση των Φυλακών, στο πλαίσιο της διαφάνειας, είναι έτοιμοι να δώσουν όλες
τις αναγκαίες απαντήσεις και να ακούσουν, με κάθε υπευθυνότητα και σεβασμό, τις
εισηγήσεις οποιουδήποτε πολιτικού κόμματος και ειδικότερα των κομμάτων της
αντιπολίτευσης.
______________
