Ομιλία του Προέδρου της Βουλής κ. Γ. Ομήρου με την ευκαιρία του εορτασμού της Εθνικής Επετείου της 28 ης Οκτωβρίου 1940

Ομιλία του Προέδρου της Βουλής κ. Γ. Ομήρου με την ευκαιρία

του εορτασμού της Εθνικής Επετείου της 28 ^ης Οκτωβρίου 1940

Ο Ελληνισμός στρέφει αυτές τις μέρες την καρδιά και τη σκέψη του σε ένα από τα μεγάλα γεγονότα της μακραίωνης πορείας του Έθνους. Μαζί και ο Ελληνισμός της Κύπρου, ο οποίος διανύει σήμερα την πιο κρίσιμη ίσως φάση της ιστορικής του πορείας. Τιμούμε την επέτειο του ένδοξου ΟΧΙ της 28 ^ης Οκτωβρίου του 1940, την κορυφαία αυτή ανάταση της Ελληνικής φυλής, όχι με διάθεση θριαμβολογίας αλλά προβληματισμού.

Αυτός είναι άλλωστε και ο σκοπός των εθνικών επετείων. Να βαφτιστούμε στα νάματα τους, με διάθεση στοχασμού και περισυλλογής, για να αντλήσουμε το φανερό ή μυστικό τους μήνυμα, να βιώσουμε το ιστορικό τους δίδαγμα και να προσδιορίσουμε υπεύθυνα το δικό μας χρέος, τις δικές μας ευθύνες. Γιατί μόνο με τη σωστή αξιολόγηση της ιστορικής εμπειρίας μπορούμε να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις για την εθνική προκοπή.

Στις 28 του Οκτώβρη του 1940 ο φασισμός, που ταυτίζεται με την έννοια του σκοταδισμού και της καταπίεσης, κτυπούσε την πόρτα της Ελλάδας. Ζητούσε γην και ύδωρ. Ζητούσε να καθυποτάξει την περήφανη Ελληνική ψυχή, να κουρελιάσει την προαιώνια αρετή του Έλληνα. Τότε, όπως και πάντα, δεν υπήρξε κανένα δίλημμα.

Όταν ήλθε η φασιστική επίθεση, ο Ελληνικός λαός ενωμένος και σύσσωμος ξεχύθηκε στους δρόμους με δύναμη, με πάθος, με ενθουσιασμό. Οι Έλληνες πατριώτες πρόταξαν τα στήθια τους στο ξένο φασισμό και όρθωσαν το ΟΧΙ τους δυναμικό και νικηφόρο, γράφοντας το δοξασμένο έπος της Αλβανίας.

Ο Ελληνικός λαός, αψηφώντας τότε αριθμητικές αναλογίες και ρεαλιστικούς υπολογισμούς, καταξίωσε το ένδοξο παρελθόν και μεγαλείο της φυλής. Επιβεβαίωσε για μια ακόμα φορά ότι η μεγαλοσύνη στους λαούς μετριέται με το αγωνιστικό φρόνημα, την απόφαση για θυσία και «της καρδιάς το πύρωμα».

Αλλά με τις υπέροχες νίκες του κατά του φασισμού, ο Ελληνισμός δεν επιβεβαίωνε απλώς το μεγαλειώδες παρελθόν του. Ούτε περιέσωζε μόνο την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Συνέβαλλε σε κάτι πιο συγκεκριμένο. Η απόκρουση της εισβολής του φασισμού του Μουσολίνι από τα Ελληνικά στρατεύματα, η συντριβή της ιταλικής επίλεκτης μεραρχίας «Τζούλια» στην Πίνδο, ήταν η πρώτη ήττα του Άξονα στην Ευρώπη. Για να καταλάβει κανείς τη σημασία της, αρκεί να θυμηθεί πως, ως το καλοκαίρι του 1940, η Αυστρία, η Τσεχοσλοβακία, η Πολωνία, η Νορβηγία, η Δανία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Γαλλία, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης – είχαν υποταχθεί στη σιδερένια βία της ναζιστικής Γερμανίας. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ο νικηφόρος αγώνας του Ελληνικού λαού ορθώθηκε, με μια θαυμαστή ομοψυχία, υπεράσπισε τα σύνορα της χώρας του, έδιωξε τους επιδρομείς και κουρέλιασε το μύθο για το αήττητο του Άξονα.

Η αντίσταση, της Ελλάδας ενάντια στο φασισμό και αργότερα ενάντια στο ναζισμό, είχε ένα πολύ σπουδαίο αποτέλεσμα, η συμβολή του οποίου στην έκβαση του πολέμου ήταν ουσιαστική. Εξαιτίας της αντίστασης που συνάντησε στην Ελλάδα, ο Χίτλερ αναγκάστηκε να αναβάλει την επίθεση του εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης για τόσες εβδομάδες, όσες αρκούσαν για να μην πέσει η Μόσχα. Επίσης έδωσε το χρόνο στην Αγγλία να σταθεροποιήσει τις θέσεις της στη Μεσόγειο, πράγμα που απέτρεψε τα σχέδια του Άξονα για κατάληψη της Βόρειας Αφρικής. Όλα αυτά συνέβαλαν στο να κερδηθεί αργότερα η μεγάλη νίκη από τους συμμάχους.

Ο Ελληνικός λαός στάθηκε ο Ακρίτας της Ευρώπης και όλων των ελεύθερων λαών. Αγωνίστηκε για να προασπίσει την ελευθερία και τα δίκαια του, κι έγινε ο κυματοθραύστης πάνω στον οποίο έσπασαν τα κύματα της βαρβαρότητας και της βίας. Η μικρή Ελλάδα στάθηκε ο μεγάλος φρουρός των ιδανικών της ελευθερίας και της δικαιοσύνης και εμψύχωσε τους λαούς που είχαν κατατρομάξει από τη λαίλαπα του φασισμού και τις σιδερόφρακτες στρατιές του Χίτλερ και του Μουσολίνι. Με τις θυσίες, τους αγώνες, την τόλμη και την αρετή ο υπέροχος Ελληνικός λαός ανέτρεψε τα πλασματικά ισοζύγια και αναδείχθηκε βασικός συντελεστής της συντριβής του ναζισμού και του φασισμού.

Όταν οι Έλληνες πατριώτες έπαιρναν την ηρωική απόφαση να αντισταθούν στις σιδερόφραχτες στρατιές του Μουσολίνι, γνώριζαν ότι οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης είχαν γονατίσει μπροστά στην υπεροπλία των Δυνάμεων του Άξονα. Στο σταυροδρόμι της Ιστορίας η Ελλάδα είχε να εκλέξει μεταξύ της υποταγής και της ατίμωσης και του αγώνα και της θυσίας. Ο Ελληνισμός είπε ΟΧΙ στην ατίμωση, γνωρίζοντας πόσο δύσκολη και αιματηρή θα ήταν η μάχη. Ο Ελληνικός στρατός ήταν ολιγάριθμος και φτωχά εξοπλισμένος σε σύγκριση με τις 300.000 άνδρες της 9 ^ης και 11^ης Ιταλικής στρατιάς.

Για άλλη μια φορά επαληθεύονταν τα λόγια του θαυμάσιου Μακρυγιάννη της επανάστασης του 1821: «Η τύχη, μας έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θηρία πολεμούνε να μας φάνε και δεν μπορούν. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν. Κι όταν κάνουν αυτή την απόφαση, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδίζουν. Η θέση όπου είμαστε σήμερα είναι τοιαύτη. Και θα δούμε την τύχη μας οι αδύνατοι με τους δυνατούς».

Η αντίσταση στους εισβολείς δεν ήταν εύκολη γιατί οι ειδικές συνθήκες ήταν εξαιρετικά δύσκολες. Δεν υπήρχαν δρόμοι και μεταφορικά μέσα. Οι στρατιώτες ήταν υποχρεωμένοι να βαδίζουν εκατοντάδες χιλιόμετρα μέσα στο χιόνι. Οι κακουχίες ήταν απερίγραπτες, όμως οι Έλληνες στρατιώτες τις ξεπέρασαν με τρόπο αξιοθαύμαστο. Είναι λάθος να φανταζόμαστε τους αγωνιστές της Πίνδου σαν υπεράνθρωπους. Ήταν κοινοί άνθρωποι, που όμως είχαν πάρει συνειδητά την απόφαση τους. Αγαπούσαν με πάθος τη ζωή τους, όμως δεν ήθελαν απλώς και μόνο να ζήσουν. Άσχετα από το ποιο θα ήταν το τίμημα, ήταν αποφασισμένοι να ζήσουν ελεύθεροι. Είχαν κάμει την εκλογή τους και στάθηκαν ακλόνητοι στην απόφαση τους. Να αντισταθούν με κάθε θυσία στη βία.

Για το ελληνικό ολοκαύτωμα στα βουνά της Πίνδου και την ηρωική αντίσταση της Ελλάδας γράφτηκαν πολλά από τους ξένους. Οι μεγάλοι της εποχής Τσιώρτσιλ, Αϊζενχάουερ και ο ραδιοφωνικός σταθμός της Μόσχας, με λόγια και σχόλια τους εξύμνησαν το μεγαλείο της Ελληνικής ψυχής και αρετής, της αντρειοσύνης και της λεβεντιάς αλλά και τη μεγάλη σημασία της Ελληνικής αντίστασης.

Ο Τσιώρτσιλ, ο αρχιτέκτονας της νίκης των Συμμάχων διακήρυττε ότι «μαχόμενοι με την Ελλάδα εναντίον του κοινού εχθρού θα μοιραστούμε την κοινή νίκη». Ο Βρετανός Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας Νόελ Μπαίκερ έλεγε τότε: «Σήμερα στο Λονδίνο και σε ολόκληρο τον κόσμο όλοι οι ελεύθεροι άνθρωποι θυμούνται την Ελλάδα. Όλοι αναπολούν τον υπέροχο τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα αντιμετώπισε την άνανδρη επίθεση, τη στιγμή που τα άλλα έθνη υπόκυπταν το ένα μετά το άλλο στη βία του Άξονα…. Τα αποτελέσματα της ελληνικής αντίστασης γίνονταν αισθητά ακόμα και σήμερα. Ο κόσμος πραγματικά δεν δικαιούται να λησμονήσει τα ελληνικά κατορθώματα κατά την ιστορική εκείνη στιγμή».

Από τον πανεθνικό αυτό συναγερμό δεν ήταν δυνατό να απουσιάσουν οι Κύπριοι. Στις 28 του Οκτώβρη, 35 Κύπριοι φοιτητές κατατάγηκαν σαν εθελοντές στον Ελληνικό στρατό και πολέμησαν με μεγάλη γενναιότητα στο Αλβανικό Μέτωπο. Πήραν μέρος στις μάχες στα βουνά Δόντι και Γκόλικο. Στο Τεπελένι, δύο Κύπριοι φοιτητές ιατρικής, οι Λουκής Λιασίδης και Βαρνάβας Σιερίφης έπεσαν ηρωικά. Πρέπει να αναφέρουμε ότι μετά την Ιταλική επίθεση εναντίον της Ελλάδας 30 χιλιάδες Κύπριοι κατατάγηκαν στο Βρετανικό Στρατό και πολέμησαν στην Ελλάδα, την Αίγυπτο και τη Λιβύη και πήραν μέρος στη μάχη της Κρήτης. Στη Βρετανική Δύναμη που στάληκε από τη Μέση Ανατολή να πολεμήσει στην Ελλάδα, περιλαμβάνονταν και 5.000 Κύπριοι, οι μισοί από τους οποίους σκοτώθηκαν, τραυματίστηκαν ή συνελήφθηκαν αιχμάλωτοι.

Ακατάλυτοι δεσμοί αίματος, λοιπόν, συνδέουν το μαρτυρικό νησί μας με τη Μητρόπολη του Έθνους καταμαρτυρώντας έτσι την κοινή και αδιαίρετη μοίρα του Ελληνισμού.

Σήμερα που ο λαός μας περνά τις πιο κρίσιμες ώρες της ιστορικής ζωής του, σε ένα αγώνα για φυσική και εθνική επιβίωση, δέχεται τα ρωμαλέα μηνύματα πατριωτισμού, έφεσης θυσίας, πίστης και αγωνιστικότητας που αναβλύζουν από τη μνήμη της 28 ^ης Οκτωβρίου του 1940 ως πηγές ανανέωσης των αγωνιστικών του δυνάμεων. Επιβεβαιώνει τη σταθερή και αταλάντευτη θέση και απόφαση του να διεκδικήσει τα καταπατημένα δίκαια του με αυξημένη αποφασιστικότητα μέχρι τη δικαίωση.

Σήμερα που η ψυχή μας αναπτερώνεται από την Επέτειο της 28 ^ης Οκτωβρίου, οφείλουμε να αντλήσουμε τα κατάλληλα διδάγματα και να ενεργοποιήσουμε την ιστορική μας μνήμη. Πρέπει να δούμε και να αξιολογήσουμε σωστά και τις αρετές του Έθνους αλλά και τις αδυναμίες μας και να στρατεύσουμε τις δυνάμεις μας στην υπηρεσία της εθνικής και φυσικής μας επιβίωσης.

Το φως της 28^ης Οκτωβρίου οριοθετεί το δρόμο της σωτηρίας μας. Σήμερα που η Κύπρος σηκώνει το σταυρό του μαρτυρίου της και που τα όνειρα αιώνων αντιμετωπίζουν κίνδυνο διάλυσης κάτω από την ωμή βία της Τουρκικής κατοχής οφείλουμε να εμπνευστούμε από το έπος του 1940.

Φίλες και φίλοι,

Η ιστορία και οι σημαντικές στιγμές της δεν αποτελούν αντικείμενο μελέτης για να γνωρίσουμε τι κατόρθωσαν άλλοι στο παρελθόν αλλά για να μάθουμε τι είναι σωστό να πράξουμε και εμείς στο παρόν και στο μέλλον. Γιατί το παρελθόν είναι το μαντείο απ’ όπου πρέπει να αντλούμε χρησμούς για το μέλλον.

Γι’ αυτό η αναδρομή στις μεγάλες στιγμές της ελληνικής ιστορίας , η μελέτη των έργων και των ημερών του έπους του ‘40 είναι η προσφορότερη μέθοδος αυτογνωσίας για κάθε στοχαζόμενο Κύπριο Έλληνα. Μας προσφέρει τα φωτεινότερα παραδείγματα των αρετών, την απίστευτη αντοχή της ιστορικής συνείδησης, την πίστη στην Ιδέα της ελευθερίας, την ευψυχία, την τόλμη, την πρωτοβουλία, τη δύναμη της προσωπικότητας των Ελλήνων της Κύπρου.

Και σήμερα; 74 χρόνια μετά το ΟΧΙ και 59 χρόνια μετά τον υπέροχο αγώνα του 55 -59 πιστό πρότυπο της εθνεγερσίας του ‘ 21 και της αντίστασης του ‘40 αντιμετωπίζουμε δραματικές συνθήκες. Μια μοιρασμένη πατρίδα και μια διαρκή απειλή για την ανακοπή της ιστορικής συνέχειας του Ελληνισμού στην Κύπρο. Ποιο είναι το χρέος μας μέσα σε αυτές τις συνθήκες; Θα εξαντλούμαστε σε πανηγυρικούς που εξατμίζονται με την παρέλευση των επετείων;

Η βαριά κληρονομιά που τιμούμε σήμερα μας υπαγορεύει άλλα καθήκοντα. Να αγωνιστούμε αταλάντευτα και ανυποχώρητα για τον τερματισμό της κατοχής, την ενότητα του κράτους, τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών του συνόλου του Κυπριακού λαού. Να δώσουμε το μήνυμα ότι ο Κυπριακός Ελληνισμός δεν θα γονατίσει. Ναι, με σωφροσύνη. Ασφαλώς με υπευθυνότητα. Αλλά και με απόρριψη της λογικής της αποδοχής της υπέρτερης δύναμης του κατακτητή. Και με άρνηση συνεχών υποχωρήσεων στις πιέσεις ξένων που αντί να στρέφονται προς την πλευρά του κατακτητή και παραβάτη του διεθνούς δικαίου εξακολουθούν, υιοθετώντας κυνικά πολιτική δύο μέτρων και δύο σταθμών, να ανατρέπουν καθημερινά κάθε έννοια ηθικής και δικαιοσύνης.

Το καθήκον μας σήμερα απέναντι στην ιστορία και τον πολιτισμό μας είναι η με κάθε κόπο και κάθε θυσία αποτροπή των κινδύνων που απεργάζονται στην πατρίδα μας οι εχθροί της ελευθερίας.

Θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι δεν είμαστε διατεθειμένοι να ξεγράψουμε δικαιώματα και να ξεχάσουμε δίκαια. Κανένας εκβιασμός, καμιά απειλή, καμιά δυσκολία και καμιά πίεση δεν πρέπει να μας οδηγήσει στην ταπεινωτική συνθηκολόγηση.

Η πρόσφατη επιδρομική συμπεριφορά της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας συνιστά κορύφωση της τουρκικής επιθετικότητας που στοχεύει στην ακύρωση του δικαιώματος ενός κυρίαρχου κράτους όπως η Κύπρος να αξιοποιεί τον υποθαλάσσιο της πλούτο. Αποτελεί καθήκον της διεθνούς και της ευρωπαϊκής κοινότητας να αντιδράσουν σε αυτή την πειρατική ενέργεια της Τουρκίας.

Η έωλη προσπάθεια της Τουρκίας να εμφανιστεί ως εκπροσωπούσα τους Τουρκοκυπρίους διεκδικώντας δικαίωμα συγκυριαρχίας με την Κυπριακή Δημοκρατία, συνιστά βάναυση παραβίαση των πάγιων Κανόνων του Διεθνούς Δικαίου. Η δε αξίωση για συνεκμετάλλευση του ενεργειακού πλούτου στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελεί μνημείο θρασύτητας και ευθεία απαίτηση αποδοχής της κατοχής και αναγνώρισης του παράνομου μορφώματος στα κατεχόμενα.

Οι Τουρκοκύπριοι, ως νόμιμοι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας, έχουν ασφαλώς τα ίδια δικαιώματα με τους Ελληνοκύπριους. Όσο όμως συνεχίζεται η τουρκική κατοχή, όσο υπάρχει επιμονή στην ύπαρξη του ψευδοκράτους δεν είναι δυστυχώς εφικτό να απολαμβάνουν ή να είναι μέτοχοι ωφελημάτων οι Τ/Κ συμπατριώτες μας. Αυτό οφείλεται αποκλειστικά στην αναχρονιστική εμμονή της Τουρκίας να κατέχει παράνομα το 37% των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ταυτόχρονα χρειάζεται ένας συλλογικός προβληματισμός για την αναδιαμόρφωση της εθνικής στρατηγικής στο Κυπριακό.

Για να γίνουν όμως όλα αυτά πράξη, θα πρέπει να υπάρξει μια συνολική επανεκτίμηση όλων των δεδομένων στη βάση της αλήθειας, της ανάληψης ευθυνών και των έντιμων και καθαρών εξηγήσεων. Ο λαός απαιτεί συνέπεια λόγων και έργων και αποφυγή στρουθοκαμηλισμών. Ο λαός απαιτεί αποφάσεις και πολιτικές αξιόπιστες που να εμπνεύσουν ξανά τη χαμένη αυτοπεποίθηση και την πίστη στις αστείρευτες δυνατότητες του λαού και του έθνους. Με βάση όμως το αξίωμα όπως το καθορίζει ο εθνικός μας ποιητής πως: «Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ότι είναι αληθές».

Η διαδικασία των απ’ ευθείας διαπραγματεύσεων των τελευταίων τριών χρόνων όχι μόνο δεν έχει οδηγήσει σε πρόοδο αλλά ανέδειξε για μια ακόμα φορά κλιμακούμενη την τουρκική αδιαλλαξία. Η Τουρκία δε, εμφανίζεται ως καλόπιστος τρίτος και ως ουδέτερος παρατηρητής που επείγεται για λύση.

Είναι ανάγκη νέων πολιτικών, με αξιοποίηση των νέων γεωστρατηγικών δεδομένων στην περιοχή μας.

- Με καταγγελία της τουρκικής στάσης ενώπιον της Διεθνούς και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

- Με διαμόρφωση περιγράμματος λύσης του Κυπριακού το οποίο να οριοθετεί τα όρια ασφαλείας για την εθνική και φυσική επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού. Στη βάση του κοινού ανακοινωθέντος του Εθνικού Συμβουλίου του Σεπτεμβρίου του 2009.

- Με αξιοποίηση της ευρωπαϊκής ιδιότητας της χώρας μας αλλά και των ευρωπαϊκών φιλοδοξιών της Τουρκίας για να υποχρεωθεί να τερματίσει την κατοχή και να αποδεχθεί λύση στη βάση των Αρχών του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου.

- Με απαίτηση διεθνούς διάσκεψης για τη συζήτηση της διεθνούς πτυχής του Κυπριακού.

Ο αγώνας μας είναι αγώνας ζωής, είναι αγώνας δικαίου. Και σε τέτοιους αγώνες δεν επιτρέπεται η αποτυχία.

Οι πρωτοβουλίες, οι μεσολαβήσεις και οι παρεμβάσεις τρίτων για λύση του Κυπριακού ή για προαγωγή κλίματος που θα οδηγήσει σε λύση είναι όχι μόνο αποδεκτές αλλά και επιθυμητές υπό μία μόνο προϋπόθεση. Ότι θα στηρίζονται στο Διεθνές Δίκαιο, θα επιδιώκουν την εφαρμογή των ψηφισμάτων του ΟΗΕ περί Κύπρου και ταυτόχρονα θα αποφεύγουν την εξίσωση θύματος και θύτη και νομιμότητας και παρανομίας.

Όσοι επιθυμούν να επικρατήσει ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή πρέπει να στραφούν προς την πηγή της ανωμαλίας που είναι η τουρκική επιθετικότητα. Με την ανοχή που επιδεικνύουν προς την Τουρκία ενισχύουν την εγκληματική της συμπεριφορά, την αδιαλλαξία και την άκρατη αρνητικότητα της. Σε τυχόν αποσταθεροποίηση στην περιοχή η ευθύνη τους θα είναι τεράστια ενώ είναι βέβαιο ότι θα πληγούν και τα δικά τους στρατηγικά συμφέροντα. Η συνταγή της ειρήνης είναι απλή. Να πείσουν την Τουρκία να συμφωνήσει σε μια λύση όπως την περιγράφει η πολιτισμένη ανθρωπότητα. Να την πείσουν να αποσύρει τα στρατεύματα της από την Κύπρο και να δεχθεί το Διεθνές Δίκαιο και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Κυρίες και Κύριοι,

Τιμούμε σήμερα την 28^η Οκτωβρίου, όχι ως απλή επέτειο, αλλά ως εθνική υποθήκη. Τη μετατρέπουμε σε βίωμα και αγώνα. Αντλούμε το μεγάλο της μήνυμα που στην πραγματικότητα είναι μήνυμα αισιοδοξίας, ελπίδας, πίστης και εγκαρτέρησης.

Είναι το αιώνιο μήνυμα, πως όταν οι λαοί είναι προικισμένοι με αρετή και εμποτισμένοι με βαθιά ιστορική συνείδηση, δεν υπολογίζουν την υλική ισχύ και τα πολεμικά σίδερα, γιατί γνωρίζουν πως η ζωή τους πραγματώνεται με πράξεις αρετής και με θυσίες. Είναι όμως και δίδαγμα τρανό, πως οι μεγάλες πράξεις των λαών φέρουν το φωτοστέφανο ηθικής νίκης όταν το πνεύμα της ψυχικής ενότητας προς τον επιδιωκόμενο σκοπό καταυγάζει το είναι τους. Και το έθνος ολόκληρο στις 28 του Οκτώβρη του 40, παρουσιάστηκε και έδρασε μονολιθικά, ενωμένο για να προασπίσει την τιμή του και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αυτή η αρετή της φυλής ξανάζησε με τον πατριωτισμό, την αγωνιστικότητα και την αυτοθυσία των ηρωικών παιδιών της Κύπρου, που πότισαν με το αίμα τους τις βουνοκορφές και τα λαγκάδια του μαρτυρικού νησιού μας στην ύστατη προσπάθεια να κρατήσουν τις Θερμοπύλες κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες. Φόρο τιμής αποτίουμε και σε αυτούς σήμερα.

Την αρετή της ενότητας, αγωνιστικότητας και του ηρωισμού όλων αυτών που είναι το ανέσπερο φως του πνεύματος των μεγάλων στιγμών του Έθνους, καλούμαστε σήμερα να συλλάβουμε και να βιώσουμε. Αυτό είναι που αποτελεί για όλους εμάς ιστορική και ηθική προσταγή. Να φυλάξουμε τις Εθνικές Θερμοπύλες. Αναλαμβάνουμε αγόγγυστα αυτή την εθνική τιμή. Δεν θα λιποψυχήσουμε. Θα αγωνιζόμαστε ως την τελική δικαίωση, μέχρι να σας φέρουμε το χαρμόσυνο μήνυμα πως η κατοχή πέθανε, πως η Κύπρος είναι ελεύθερη.