Χαιρετισμός του Υπουργού Εσωτερικών κ. Σ. Χάσικου σε συζήτηση για την ανάπτυξη στη Λεμεσό μετά τη Συμφωνία Κύπρου – Βρετανίας

Να μη μεταδοθεί πριν τις 7.30 μ.μ.

Έχω αποδεχθεί με ευχαρίστηση την πρόσκληση να χαιρετίσω τη σημερινή ανοιχτή συζήτηση, που αφορά τον «Πολεοδομικό Σχεδιασμό και Ανάπτυξη στη δυτική Λεμεσό, μετά τη συμφωνία Κύπρου – Βρετανίας», κυρίως για τρείς βασικούς λόγους

:

Πρώτον, διότι πιστεύω ότι ο διάλογος βοηθά στην εξεύρεση καλύτερων λύσεων.    Δεύτερον,  για να ξεδιαλύνω τυχόν απορίες ή και ερωτηματικά που ως ένα βαθμό είναι φυσιολογικό να υπάρχουν. Τρίτον, για να τονίσω το ενδιαφέρον της Κυβέρνησης για ένα ορθά προγραμματισμένο σχεδιασμό και των δύο περιοχών Ακρωτηρίου και Δεκέλειας.

Όπως είναι γνωστό, η Συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και Ηνωμένου Βασιλείου ήταν αποτέλεσμα μεθοδικών και εκτεταμένων συζητήσεων και διαλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τον καθορισμό πολεοδομικών ζωνών και πολιτικών ανάπτυξης για τις μη στρατιωτικές τοποθεσίες των δύο Βάσεων.

Προτού συνεχίσω την ανάλυση των  τεχνοκρατικών παραμέτρων του θέματος, θέλω να υπογραμμίσω την πολιτική σημασία του όλου ζητήματος, το οποίο απασχολεί την κυπριακή πολιτεία αλλά, πρωτίστως, την κοινωνία μας, και δη τους κατοίκους των επηρεαζόμενων περιοχών, εδώ και δεκαετίες. Και θέλω, ευθύς εξ’ αρχής,  να υπογραμμίσω ιδιαίτερα το γεγονός πως η υπογραφή αυτής της συμφωνίας από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στο Λονδίνο, στις 15 του περασμένου Ιανουαρίου, επιβεβαιώνει τη διαχρονική θέση της πλευράς μας ότι οι Βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο υπάρχουν για να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και μόνο για στρατιωτικούς σκοπούς.

Η συμφωνία αποτελεί μια ιστορική εξέλιξη σε ό,τι αφορά τις Βάσεις, εφόσον ύστερα από 53 και πλέον χρόνια από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας πετυχαίνει μια γενικευμένη ρύθμιση για την ανάπτυξη εντός των ορίων των Βρετανικών Βάσεων.

 Η συμφωνία, μεταξύ άλλων:

1. Επιτρέπει την ένταξη ενός μεγάλου μέρους του εδάφους των Βάσεων σε πολεοδομικές ζώνες με αποτέλεσμα να επιτρέπεται πλέον η ανάπτυξή τους. Πιο συγκεκριμένα, το 78% του εδάφους των Βρετανικών Βάσεων, εκτάσεως περίπου 200 τετραγωνικών χιλιομέτρων που περιλαμβάνει και το σύνολο των ιδιωτικών περιουσιών, εντάσσεται στην πιο πάνω ρύθμιση.

2. Διασφαλίζει ίσα δικαιώματα στους κατοίκους και ιδιοκτήτες περιουσιών στις Βρετανικές Βάσεις σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ανάπτυξη των περιουσίων τους εντός των ορίων των Βρετανικών Βάσεων.

3. Αίρει όλους τους ισχύοντες περιορισμούς αναφορικά με τους δικαιούχους για την απόκτηση και την ανάπτυξη ακινήτων εντός των Βρετανικών Βάσεων.

4. Ευθυγραμμίζει την κατάσταση στις Βρετανικές Βάσεις σε σχέση με το τι ισχύει στην Κυπριακή Δημοκρατία και ομαλοποιεί τη ζωή των κατοίκων των Βρετανικών Βάσεων.

5. Δίνει τη δυνατότητα οικονομικής ανάπτυξης των περιοχών εντός των Βρετανικών Βάσεων, με όλες τις συνεπακόλουθες θετικές συνέπειες για την ευημερία των κατοίκων των κοινοτήτων, και βοηθά στη γενικότερη ώθηση της κυπριακής οικονομίας.

Η συμφωνία ανοίγει τεράστιες προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης και δραστηριότητας σε μια ιδιαίτερα δύσκολη οικονομικά περίοδο και αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της υλοποίησης της δέσμης των μέτρων επανεκκίνησης της οικονομίας που είχε εξαγγείλει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στις 19 Απριλίου 2013 και περιελάμβανε, μεταξύ άλλων, την επίτευξη συμφωνίας με τους Βρετανούς για τη μη-στρατιωτική ανάπτυξη στις Βρετανικές Βάσεις.

Οι κύριες πρόνοιες της συμφωνίας, σε ό,τι αφορά ειδικότερα τις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εσωτερικών, αφορούν, σε γενικές γραμμές, τα ακόλουθα:

α) Οι δύο πλευρές θα συνεργασθούν για τον καθορισμό των πολεοδομικών ζωνών και της πολιτικής για αναπτύξεις στις πιο πάνω περιοχές που εμπίπτουν στα όρια των Βάσεων. Θα εξαιρεθούν, επαναλαμβάνω, οι χώροι των στρατιωτικών εγκαταστάσεων (εάν κάποιοι χώροι καταργηθούν θα ενταχθούν μετά σε ζώνες ή αν κριθούν αναγκαίοι νέοι χώροι θα εξαιρεθούν από τον σχεδιασμό).

 β) Οι Κυπριακές Αρχές θα μπορούν να χορηγήσουν άδειες για αναπτύξεις με προηγούμενη συγκατάθεση των Βρετανικών Αρχών των Βάσεων.

γ) Τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα όπως και οι συναφείς διαδικασίες του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας θα συνεχίσουν να αναγνωρίζονται, και αίρονται οι προηγούμενοι περιορισμοί για αναπτύξεις (εμπορική, βιομηχανική χρήση) και αγοραπωλησίες (θα είναι δυνατό να γίνεται πώληση σε μη ντόπιους Ε/Κ, Ευρωπαίους ή/και υπηκόους τρίτων χωρών με βάση την κείμενη νομοθεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας).

γ) Για τα έργα υποδομής που θα χρειασθούν θα αναλαμβάνει τη δαπάνη η Κυπριακή Δημοκρατία. Σε περιπτώσεις που θα εξυπηρετούνται από τα έργα και στρατιωτικές εγκαταστάσεις των Βάσεων, θα γίνεται συζήτηση των δύο πλευρών για καταμερισμό του κόστους.

Σήμερα, οι αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας (δηλαδή οι Έπαρχοι) εκδίδουν τις αντίστοιχες άδειες οικοδομής και διαχωρισμών αφού εξασφαλίσουν τη συγκατάθεση των Αρχών των Βάσεων.

Το θέμα του νέου νομικού καθεστώτος για την αδειοδότηση των πολεοδομικών πτυχών των μελλοντικών αναπτύξεων, τυγχάνει επεξεργασίας μεταξύ των Αρχών των Βάσεων και των Αρχών της Δημοκρατίας και θα επιλυθεί σύντομα. Παράλληλα, οι σχεδιασμοί θα προχωρήσουν σύμφωνα με τη διαδικασία που συμφωνήθηκε.

Το Τμήμα Πολεοδομίας έχει ήδη συστήσει τις ομάδες εργασίας για τις δύο περιοχές και άρχισε τη συγκέντρωση των απαραίτητων στοιχείων για τον πολεοδομικό σχεδιασμό.

Έχουν, επίσης, καθοριστεί οι αρχές, στόχοι και κατευθυντήριες γραμμές για την εκπόνηση των «Πολεοδομικών Ζωνών και του Πλαισίου Χωροθετικής Πολιτικής» στη βάση των Σχεδίων Ανάπτυξης, όπως αυτά εκπονούνται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Το κείμενο αυτό θα αποτελέσει το υπόβαθρο των προτάσεων που θα γίνουν.

Αναφορικά με τη διαδικασία, θα ήθελα να σημειώσω ότι αυτή διαλαμβάνει  οκτώ με δέκα στάδια. Θα σταθώ στα δύο πιο σημαντικά κατά τη γνώμη μου. Το πρώτο, αφορά την πρόσκληση προς τις τοπικές Αρχές να υποβάλουν εισηγήσεις οι οποίες αναμένεται να διαμορφωθούν μετά και από ανοικτές παγκοινοτικές συζητήσεις (σύμφωνα και με την πρακτική που εφαρμόζεται στις περιπτώσεις των Σχεδίων Ανάπτυξης).

Το δεύτερο, αφορά τη σύσταση ενός πενταμελούς Συμβουλευτικού Κλιμακίου (με εκπροσώπους του Τμήματος Πολεοδομίας, του αντίστοιχου Έπαρχου, της Ένωσης Κοινοτήτων, του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων και του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος), το οποίο θα αξιολογήσει τα διάφορα αιτήματα και τα δεδομένα της περιοχής και θα υποβάλει στο Υπουργείο Εσωτερικών τις προτάσεις του για έγκριση.

Νοείται ότι σε όλα τα στάδια της διαδικασίας θα υπάρχει συνεχής επαφή και επικοινωνία με τις Αρχές των Βρετανικών Βάσεων οι οποίες, τελικά, θα εγκρίνουν και υιοθετήσουν το τελικό Σχέδιο και Πολιτική.

Στην παρούσα φάση γίνονται από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, που θα είναι ο Συντονιστής της εργασίας αυτής, διαβουλεύσεις με άλλες 40 περίπου συναρμόδιες υπηρεσίες, συγκεντρώνονται πληροφορίες και σχετικό υλικό (το οποίο θα καταχωρηθεί σε μορφή GIS και θα τύχει ανάλογης επεξεργασίας) και οργανώνονται ερευνητικές και ενημερωτικές επισκέψεις των υπό μελέτη περιοχών.

Ο βασικός στόχος είναι μέσα από ένα δημοκρατικό διάλογο και διαφανείς διαδικασίες να προσδιορισθούν οι αναγκαίες και αιτιολογημένες ρυθμίσεις που θα πρέπει να γίνουν για τις υπό σχεδιασμό περιοχές, προς όφελος τόσο των κατοίκων που διαμένουν μέσα ή κοντά στις Βρετανικές Βάσεις, όσο και της Κύπρου γενικότερα.

Οι σχεδιασμοί έχουν ως προκαταρκτικό χρονικό ορίζοντα τους έξι μήνες, χωρίς να περιλαμβάνουν την πτυχή της εκτίμησης των τυχόν περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Θεωρώ ότι αμέσως μετά το καλοκαίρι θα έχω στο Υπουργείο Εσωτερικών τις προτάσεις των αρμόδιων Συμβουλευτικών Επιτρόπων.

Η συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ηνωμένου Βασιλείου διανοίγει πράγματι προοπτικές ανάπτυξης. Ταυτόχρονα, όμως, οι περιοχές των δύο Βρετανικών Βάσεων (και ιδιαίτερα θα έλεγα η Βάση του Ακρωτηρίου) διαθέτουν πλούσια αρχαιολογικά, πολιτιστικά και περιβαλλοντικά στοιχεία και αποτελούν χώρο χιλιάδων επισκεπτών τόσο κατά την καλοκαιρινή περίοδο, αλλά και ολόχρονα. Κατά συνέπεια, το ζητούμενο των υπό εξέλιξη σχεδιασμών αφορά τη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης, ώστε από τη μια να ικανοποιηθούν οι πραγματικές αναπτυξιακές ανάγκες, αλλά ταυτόχρονα και οι απαιτήσεις που πηγάζουν από τα αξιόλογα στοιχεία (δηλαδή τον πλούτο) αυτών καθ’ αυτών των περιοχών.

Θεωρώ ότι το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ), με όλη τη τεχνογνωσία και τα στοιχεία που διαθέτει, μπορεί και είναι ευπρόσδεκτο να συνδράμει στο έργο που αναλάβαμε. Για τον σκοπό αυτό επιφυλάσσομαι να ακούσω και τις απόψεις των εκπροσώπων του ΤΕΠΑΚ, ώστε σε συνεννόηση και με το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως να εξευρεθεί ο καταλληλότερος τρόπος αξιοποίησης όλων των απόψεων, εισηγήσεων και στοιχείων που θα τεθούν ενώπιον μας.

Καταλήγοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι η Κυβέρνηση θα πράξει ότι είναι δυνατό για την επίτευξη μιας ισορροπημένης και ορθολογικής  ανάπτυξης για τις δύο περιοχές των Βρετανικών Βάσεων.

Ως Υπουργείο αλλά και ως αρμόδια Πολεοδομική Αρχή για τον Πολεοδομικό Σχεδιασμό σε περιοχές υπαίθρου, σας διαβεβαιώνω ότι θα παρακολουθώ την όλη διαδικασία από κοντά, με απώτερο στόχο την ομαλή ολοκλήρωσή της για το καλό του τόπου και των επηρεαζόμενων Κοινοτήτων.

Σας ευχαριστώ.

________________