Βαριά
η ευθύνη και δυσβάστακτο το χρέος να απευθύνει κάποιος τον λόγο στις
μαύρες επετείους του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής.
Τριάντα εννέα χρόνια από τη μεγάλη προδοσία
και το φοβερό έγκλημα, με νωπές τις μνήμες και ανεπούλωτα τα τραύματα,
καλούμαστε σε αυτό το ετήσιο συναπάντημα χρέους να τιμήσουμε τους
υπέροχους αγωνιστές που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και τη
δημοκρατία και υπερασπίστηκαν τον λαοπρόβλητο ηγέτη, τον Εθνάρχη
Μακάριο, και αντιστάθηκαν στο έγκλημα της τουρκικής εισβολής.
Τι να πούμε όμως και τι να παραλείψουμε σε
αυτές τις αποφράδες, μαύρες και αποκρουστικές επετείους της τραγωδίας
και των τραγικών αντιφάσεων, της δημοκρατικής αντίστασης του λαού μας
στο πραξικόπημα-όνειδος της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας, αλλά και της
για 39 χρόνια τουρκικής σημαίας καρφωμένης στον Πενταδάκτυλο και τις
καρδιές μας;
Πώς να αρθρώσει κάποιος τον λόγο, χωρίς να
κατολισθήσει στον υποκριτικό εκπεσμό, όταν η εθνική ταπείνωση της
κατοχής είναι παρούσα 39 ολόκληρα χρόνια κι όταν το κάλεσμα της ευθύνης
παραμονεύει τους εφιάλτες μας και οριοθετεί την πορεία μας;
Τι να πούμε και τι να παραλείψουμε;
Την εσχάτη προδοσία και τους θλιβερούς συνωμότες;
Την απαίσια συνωμοσία και το μέγα έγκλημα;
Την απόπειρα διαγραφής της μνήμης, της
διαστροφής των γεγονότων, της παραχάραξης της αλήθειας και της ασέλγειας
επί της ιστορίας;
Τι να πούμε και τι να παραλείψουμε 39 χρόνια
από τότε, σε αυτή την ετήσια ρωγμή του χρόνου, άλλοθι στις ενοχές, όπου
κυριαρχούν οι μισές αλήθειες και οι μεγάλες αλήθειες χάνονται;
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν με απέραντο σεβασμό,
τιμή και ευγνωμοσύνη για όσους έφυγαν νωρίς, περιφέροντας με καρτερία
και περηφάνια τα φανερά και αθέατα τραύματα μιας εποχής που
ανακυκλώνεται από τότε τυραννικά, να αναζητήσουμε τη λύτρωση και την
κάθαρση αρχαίας τραγωδίας.
Τριάντα εννέα χρόνια λοιπόν από τότε. Και οι
σκηνές ολοζώντανες να θυμίζουν την υπέροχη θυσία σας για την ελευθερία
και τη δημοκρατία, για την υπεράσπιση του νόμιμου εκλεγμένου ηγέτη του
λαού μας, του Εθνάρχη Μακαρίου. Τριάντα εννέα χρόνια από τότε. Όταν ο
Μακάριος κυνηγημένος από την προδοτική χούντα και την εγκληματική
οργάνωση της ΕΟΚΑ Β΄ απευθύνει το ιστορικό του διάγγελμα: «Γνώριμη είναι
η φωνή που ακούεις. γνωρίζεις ποίος σου ομιλεί. Είμαι εκείνος τον
οποίον συ εξέλεξες για να είναι ηγέτης σου. πρόβαλε παντοιοτρόπως
αντίσταση εις την χούντα. νυν υπέρ πάντων αγών».
Τριάντα εννέα χρόνια από τότε, και η
αναγκαία εθνική λαϊκή ενότητα δεν οικοδομείται με τη διαγραφή των
εθνικών εγκλημάτων όπως το πραξικόπημα, ούτε με την εξίσωση της
αντίστασης με όσους αποπειράθηκαν να καταλύσουν τη δημοκρατία αλλά με τη
συντήρηση αυθεντικής και αληθινής της ιστορικής μνήμης για να φωτίζει
διδακτικά το παρόν και το μέλλον.
Τριάντα εννέα χρόνια μετά. Και φέτος, όπως
και πέρσι, όπως κάθε χρόνο, θυμόμαστε και τιμούμε τους ηρωικούς μας
νεκρούς. Με φορτισμένες μνήμες. Με οράματα τραυματισμένα. Μέσα στους
επάλληλους και φαύλους κύκλους της ανατροπής αξιών, της διχοτόμησης και
του άγους της κατοχής, της σύλησης των ιερών και των οσίων μας, των
προσφύγων που πεθαίνουν με το νόστο του γυρισμού, των αγνοουμένων που
κηδεύονται με καθυστέρηση 39 χρόνων ή που η τύχη τους παραμένει
ανεξακρίβωτη προς δόξαν της διεθνούς υποκρισίας και των εγκλωβισμένων
που ως ελεύθεροι πολιορκημένοι πολιορκούν τις ενοχές και τις ευθύνες
μας.
Η κοινότητα της Βορόκλινης, όπως και πολλές
άλλες κοινότητες στην ελεύθερη Κύπρο, φιλοξένησε και φιλοξενεί ακόμα
πρόσφυγες που αναγκάστηκαν να αφήσουν τα σπίτια τους λόγω της εισβολής
και της κατοχής. Οι οικογένειες των προσφύγων, πέραν του καημού της
προσφυγιάς, έφεραν μαζί τους και τον καημό του αγνοούμενου παιδιού,
πατέρα, αδελφού.
Ο Στέλιος Σαββίδης σύζυγος της Μαρούλλας
Σαββίδου που μένει στον Συνοικισμό Βορόκλινης, συνελήφθη από τους
Τούρκους στη Γιαλούσα στις 19 Αυγούστου. Ήταν 32 ετών. Αγνοούμενος
μέχρι το 2007 που έγινε ταυτοποίηση των οστών του και ετάφη στη
Βορόκλινη.
Ο Κωνσταντίνος Φωτίου, Έφεδρος
Ανθυπολοχαγός. Ήταν αγνοούμενος από το 1974. Ήταν 25 χρονών. Οι γονείς
και τα αδέλφια του ήταν κάτοικοι του Συνοικισμού Βορόκλινης. Έφυγαν από
τη ζωή με τον καημό του γιου τους. Η ταυτοποίηση των οστών του έγινε το
2010. Υπέστη βάναυση κακοποίηση πριν τη δολοφονία του. Η ταφή του
έγινε στο Κίτι, τόπο κατοικίας της συζύγου του.
Ο Κυριάκος Χρίστου ήταν 28 χρονών. Σύζυγος
της Ρίτας Χρίστου Ζαβράντωνα από τη Βορόκλινη. Αγνοούμενος του 1974.
Υπηρετούσε στο Παλαίκυθρο. Άφησε πίσω του σύζυγο και βρέφος.
Ο Μιχάλης Μιχαήλ τραυματίστηκε σοβαρά στα 18
του, υπηρετώντας στο Γερόλακκο. Ανάπηρος πολέμου 1974. Αγωνιστής μέχρι
τέλους. Ακόμα και με το αναπηρικό καροτσάκι ήταν πρώτος στις εκδηλώσεις
στα οδοφράγματα. Στις 23 Ιουνίου 1997 άφησε τη ζωή ταλαιπωρημένος από
τα πολλαπλά του τραύματα. Η σύζυγος και τα παιδιά του είναι πρόσφυγες
στον Συνοικισμό Βορόκλινης.
Στη Βορόκλινη βρήκε φιλοξενία και διαμένει
μέχρι σήμερα και η Μαρία Ρωτού από το Νέο Χωριό Κυθραίας, της οποίας
σκοτώθηκαν εν ψυχρώ η μητέρα, η γιαγιά, ο 17χρονος θείος, καθώς και
τέσσερα άλλα συγγενικά πρόσωπα τα οποία έτυχε να βρίσκονται στο σπίτι
της όταν εισέβαλαν οι Τούρκοι. Ο παππούς τη Μαρίας Ρωτού ήταν
αγνοούμενος και έγινε πρόσφατα η ταυτοποίηση των οστών του. Η Μαρία
γλύτωσε τα πυρά των δολοφόνων και βρέθηκε ζωντανή πάνω στη μητέρα της
από συγχωριανούς της. Ήταν 13 μηνών.
Θυμόμαστε λοιπόν και τιμούμε. Αναζητώντας
συνειρμούς της θυσίας της αντίστασης με το σημερινό μας καθήκον, που
επιτάσσει να ξεφύγουμε οριστικά από το σύνδρομο της εθνικής προδοσίας
και ήττας του 1974, να επανακαθορίσουμε τα μεγάλα οράματα και να
επανασυνδέσουμε τα κομμένα νήματα των προσπαθειών και των αγώνων του
λαού μας. Να ολοκληρώσουμε λυτρωτικά τον ιστορικό κύκλο που ξεκινά από
την αγχόνη του αποικιοκράτη, φτάνει στη δική τους ηρωική θυσία,
εκτείνεται στην τραγωδία της εισβολής και ολοκληρώνεται, πρέπει να
ολοκληρωθεί, με πράξη μόνο μία. Πράξη απόσεισης της κατοχής. Πράξη
ελευθερίας.
Σήμερα, λοιπόν, δίνουμε αναφορά και μήνυμα
σε τούτο τον ετήσιο απολογισμό πως ποτέ δεν θα συμφιλιωθούμε με τη
στρέβλωση του νοήματος της υπέροχης θυσίας. Με τις απόπειρες της
τυμβωρυχίας, της καπηλείας και της πλαστογράφησης. Και βεβαιώνουμε ότι
με γνώση της ιστορικής αλήθειας και με επίγνωση του χρέους θα
αγωνιστούμε για την άρση των συνεπειών της προδοσίας. Μιας προδοσίας που
οργάνωσαν ξένα συνωμοτικά κέντρα και της οποίας τραγικό θύμα υπήρξε ο
λαός μας. Που δεν είναι δυνατό να εγκαλείται ανιστόρητα ως βαρυνόμενος
με αισθήματα συλλογικής ενοχής για την οποία πρέπει να καταβάλει το
τίμημα με λύση άδικη και ετεροβαρή.
Βεβαιώνουμε πως δεν θα αφήσουμε τα όνειρα
τους να λεηλατηθούν και τις προσδοκίες ενός ολόκληρου λαού να
αναιρεθούν. Γιατί το χρέος μας είναι να συνεχίσουμε και σήμερα την
αντίσταση, να συνεχίσουμε τον αγώνα. Για λύση που δεν θα νομιμοποιεί τα
κατοχικά δεδομένα αλλά θα τα καταργεί. Που δεν θα στηρίζεται σε
καταστρατήγηση, αλλά σε διασφάλιση των δικαιωμάτων και των βασικών
ελευθεριών. Που θα διασφαλίζει την ενότητα του κράτους, του λαού, του
χώρου, των θεσμών και της οικονομίας. Που θα στηρίζεται στην αρχή της
δημοκρατίας ότι η πλειοψηφία κυβερνά και η μειοψηφία κατοχυρώνεται. Μια
αρχή που είναι απολύτως συμβατή και πουθενά δεν αντιμάχεται τη
λειτουργία της Ομοσπονδίας. Λύση χωρίς συρματοπλέγματα, διαχωριστικά
τείχη, ξένους στρατούς, εποίκους και φυλετικούς διαχωρισμούς. Γιατί δεν
μας πάει η μισή πατρίδα. Θέλουμε και θα αγωνιστούμε για λεύτερη
πατρίδα για όλους. Όλους τους νόμιμους κατοίκους της Κύπρου
Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους.
Χρέος μας η αδιαπραγμάτευτη διεκδίκηση των
στοιχειωδών δικαιωμάτων του λαού μας. Η ανάδειξη της πραγματικής φύσης
της κυπριακής κρίσης. Η απαίτηση για εφαρμογή των αρχών του διεθνούς και
του ευρωπαϊκού δικαίου. Η απλή διακήρυξη και εμμονή, χωρίς
ταλαντεύσεις, ότι το Κυπριακό είναι θέμα εισβολής και κατοχής ενός
ανεξάρτητου κράτους από την Τουρκία. Και η σαφής υπόδειξη πως όσοι
ενδιαφέρονται πραγματικά για λύση δίκαιη και βιώσιμη θα πρέπει να
στρέψουν το ενδιαφέρον, την επιρροή και τις πιέσεις τους προς την
κατοχική δύναμη.
Με τους σεμνούς μας ήρωες καθοδηγητές να μας
δίνουν το σινιάλο να μπούμε πρέπει μπροστά σε τροχιά ανάτασης,
αντίστασης, δημιουργίας, ελπίδας και ελευθερίας. Γιατί έτσι κι αλλιώς η
προσφορά και η θυσία όπως μας την έχουν διδάξει πρέπει να κατατίθενται
άσχετα ακόμη και από την αναγνώριση τους. Και όπως λέει και ο μεγάλος
ποιητής του Ελληνισμού Γιώργος Σεφέρης:
«Ένα παρθένο δάσος σκοτωμένων το μυαλό μας.
Κι αν σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές
είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα και η φρίκη
δεν κουβεντιάζεται γιατί είναι ζωντανή
γιατί είναι αμίλητη και προχωράει
στάζει τη μέρα, στάζει στον ύπνο
μνησιπήμων πόνος.
Να μιλήσω για ήρωες, να μιλήσω για ήρωες: Ο Μιχάλης
που έφυγε με ανοικτές πληγές απ’ το Νοσοκομείο
ίσως μιλούσε για ήρωες όταν, τη νύκτα εκείνη
που έσερνε το ποδάρι του μες στη συσκοτισμένη πολιτεία
ούρλιαζε ψηλαφώντας τον πόνο μας. «Στα σκοτεινά πηγαίνουμε,
στα σκοτεινά προχωρούμε»
Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά.
Ο Ελληνισμός ξεχώριζε γιατί έβρισκε πάντα
τον ένα, τον αναντικατάστατο ρόλο που δίνει νόημα και περιεχόμενο στη
ζωή: Τον αγώνα για ελευθερία, για πρόοδο της κοινωνίας για την προκοπή
του λαού και του έθνους. Από τα πανάρχαια βάθη της ιστορίας του
Ελληνισμού ακούεται στους αιώνες το παράγγελμα που απορρίπτει την
υποταγή, την αδράνεια και την παραίτηση, μπροστά στα τείχη που υψώνουν
μπροστά μας οι κάθε λογής κήρυκες και προπέτες της ενσωμάτωσης και της
ήττας. «Εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πάτρης». Όμοια και εμείς, ο
Ελληνισμός της Κύπρου. Διαβάζουμε τους οιωνούς της νέας εποχής και
ανταποκρινόμαστε στο πολύβουο κάλεσμα της ιστορίας. Όχι για να
σταματήσουμε περιδεείς και παράλυτοι μπροστά στα τείχη, μπροστά στις
δυσκολίες που συναντούμε, αλλά για να τραβήξουμε καταπάνω τους, να τα
γκρεμίσουμε, να τα ξεπεράσουμε. Έτσι μας δίδαξαν οι ήρωες μας. Έτσι
παραγγέλλει σε όλους τους δυνατούς τόνους το εθνικό μας χρέος, η
πολιτιστική μας κληρονομιά, η ιστορική μας ρίζα, οι παραδόσεις και
υποθήκες των αθανάτων αγωνιστών της κυπριακής ελευθερίας.
Και εμείς δίνουμε όρκο πως μέρα και νύκτα θα παλεύουμε ωσότου από τα σκοτάδια αναβλύσει φως, φως άπλετο ελευθερίας.
Τιμή και δόξα στους ήρωες της αντίστασης του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής του 1974.
