Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,
Πριν από δεκαπέντε μέρες μου αναθέσατε την
ηγεσία της χώρας. Αναλαμβάνοντας τα καθήκοντα μου σας υποσχέθηκα ότι θα
πράξω τα πάντα προκειμένου να αντιμετωπίσω τη βαθιά οικονομική κρίση
στην οποία η πατρίδα μας οδηγήθηκε. Ταυτόχρονα είχα δεσμευτεί πως με
συνέπεια και με τη γλώσσα της αλήθειας, όπως έμαθα και με ξέρετε, θα
απευθύνομαι σε σας χωρίς τη δειλία του πολιτικού κόστους.
Την ίδια ώρα το σύνολο των πολιτών και ο καθένας χωριστά γνωρίζουν πως η Κύπρος βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ζούμε τις πιο τραγικές στιγμές από το 1974. Γνωρίζετε ότι έχουμε παραλάβει ένα κράτος υπό χρεοκοπία. Το πώς και ποιοι οδήγησαν την πατρίδα μας σε αυτή τη δεινή θέση δεν είναι του παρόντος. Δεν είναι στις προθέσεις μου, αντί της επικέντρωσης της προσοχής στο πώς αντιμετωπίζουμε την κρίση, να μπούμε αυτή τη στιγμή σε μια αχρείαστη αντιπαράθεση για το ποιος και πόση ευθύνη φέρει για τη σημερινή κατάσταση. Με αίσθημα απόλυτης ευθύνης θεωρώ υποχρέωση μου να σας ενημερώσω για την τελευταία συνεδρία του Eurogroup και με απόλυτη ειλικρίνεια να παραθέσω τις πραγματικές επιλογές που εκβιαστικά τέθηκαν ενώπιον μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η πρώτη επιλογή ήταν αυτή που θα οδηγούσε σε άτακτη χρεοκοπία ως αποτέλεσμα της απόφασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να διακόψει αμέσως την παροχή της έκτακτης βοήθειας που θα διατηρούσε τη ρευστότητα των δύο μεγάλων τραπεζών. Η δεύτερη, είναι η επιλογή μιας πολύ δύσκολης αλλά ελεγχόμενης και διαχειρίσιμης κατάστασης που θα οδηγήσει τελικά στη σταθεροποίηση της οικονομίας και στην ανάκαμψη.
Πρέπει εδώ να θυμίσω ότι τον Δεκέμβριο, στο διάγγελμα του για την αποδοχή του μνημονίου, ο τέως πρόεδρος κ. Χριστόφιας είπε ότι «θα ήταν ανεύθυνο και εγκληματικό για τον τόπο και τον λαό» να αφεθούν οι τράπεζες να καταρρεύσουν, διότι «θα συμπαρέσυρε στην καταστροφή ολόκληρη την οικονομία και θα έφερνε απερίγραπτη δυστυχία σε χιλιάδες οικογένειες απλών ανθρώπων». Δεν είναι πρόθεση μου να ωραιοποιήσω τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί γιατί δεν παραγνωρίζω τις δυσκολίες και τους ενδεχόμενους κινδύνους που θα αντιμετωπίσουμε. Είναι όμως με αίσθημα ιστορικής ευθύνης που έλαβα μιαν απόφαση. Έστω και αν είχα κάθετες διαφωνίες με συγκεκριμένες πρόνοιες. Έπρεπε να αποφασίσω ποια εκ των δύο θα προκαλούσε τις ολιγότερο οδυνηρές επιπτώσεις και θα διασφάλιζε τις προοπτικές της διάσωσης της κυπριακής οικονομίας. Η επιλογή της άτακτης χρεοκοπίας θα είχε τις ακόλουθες συνέπειες: 1. Θα τερματιζόταν αμέσως η λειτουργία μιας τράπεζας. Στη συνέχεια θα ανέστελλε τη λειτουργία της η άλλη των μεγάλων τραπεζών και τελικά θα οδηγούμασταν στην κατάρρευση του τραπεζικού τομέα. 2. Ως επακόλουθο, οι καταθέτες θα έχαναν την άμεση πρόσβαση τους στις καταθέσεις τους, ενώ μεγάλος αριθμός καταθετών θα υποβαλλόταν σε σημαντικές ζημιές.
3. Χιλιάδες μικρομεσαίες και άλλες επιχειρήσεις θα κινδύνευαν να οδηγηθούν στη χρεοκοπία. 4. Εξίσου όμως σημαντικό θα ήταν η άμεση απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας του τραπεζικού τομέα. Δεν θα μπορούσα επίσης να παραγνωρίσω τις συνεπακόλουθες απώλειες χιλιάδων άλλων θέσεων εργασίας συνδεδεμένες με τις τραπεζικές δραστηριότητες. 5. Αποκορύφωμα της άτακτης χρεοκοπίας θα ήταν ο ενδεχόμενος εξαναγκασμός μας σε έξοδο από το ευρώ. Ανάλογη εξέλιξη δεν μπορούσε παρά να οδηγήσει σε μια σημαντική υποτίμηση του νομίσματος μας και του εθνικού μας πλούτου, με όλα όσα αυτό συνεπάγεται. Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες Μπροστά στα πιο πάνω είχα να επιλέξω μεταξύ της επιμονής στην ξεκάθαρη δέσμευση μου ότι δεν θα δεχθώ με κανένα τρόπο την απομείωση των καταθέσεων ή μιας πορείας που θα οδηγούσε σε οδυνηρότερες για τους καταθέτες αλλά και για την οικονομία του τόπου συνέπειες.
Θέλω να διαβεβαιώσω ότι η πίστη μου στα όσα διακήρυττα ήταν απόλυτα ειλικρινής και ήταν αυτό που διεκδίκησα και έδωσα μάχη μέχρι τέλους. Ανέλαβα και αναλαμβάνω τις πλήρως τις ευθύνες μου. Η λύση στην οποία καταλήξαμε δεν είναι σίγουρα αυτή που θέλαμε, όμως είναι η λιγότερο επώδυνη υπό τις περιστάσεις διότι πάνω απ’ όλα αφήνει στα δικά μας χέρια τη διαχείριση της οικονομίας μας. Στην απόφαση μου προσμέτρησε, πέραν των αρνητικών συνεπειών που έχω ήδη επισημάνει, και μια σειρά άλλων λόγων, όπως: 1. Η προτεινόμενη συνεισφορά των καταθετών περιορίζεται στο εισόδημα των επιτοκίων που δεν υπερβαίνει τα δύο χρόνια. 2. Πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι η όποια συνεισφορά θα γίνει μία και μόνο φορά, αφού μέσα από την πρόταση αυτή διασφαλίζεται οριστικά και αμετάκλητα η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Πέραν τούτου οι μελλοντικές γενεές απαλλάσσονται από τα δικά μας λάθη. 3. Η όποια συνεισφορά δεν αποτελεί οριστική απώλεια για τους καταθέτες, αφού ως αντάλλαγμα θα τους παραχωρηθούν αμέσως μετοχές των υπό κρίση τραπεζών για το σύνολο των απωλειών τους. 4. Το κράτος, αναγνωρίζοντας τις υποχρεώσεις του θα προσφέρει σε όσους διατηρήσουν τις καταθέσεις τους για περίοδο δύο χρόνων το ήμισυ της αξίας της συνεισφοράς τους με ομόλογα, συνδεδεμένα με τα μελλοντικά κρατικά έσοδα από το φυσικό αέριο. 5. Μέσα από την ίδια απόφαση διασώζονται τα ταμεία πρόνοιας και συντάξεων και αποτρέπεται η λήψη άλλων σκληρών μέτρων όπως οι μειώσεις μισθών και συντάξεων αλλά και ο φόρος στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές που τέθηκαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. 6. Το πιο σημαντικό είναι ότι αποφεύγουμε έναν φαύλο κύκλο ενός δεύτερου μνημονίου. Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες, Συμμερίζομαι απόλυτα τα δυσάρεστα αισθήματα που προκαλεί μια δύσκολη και οδυνηρή απόφαση. Γι’ αυτό και συνεχίζω να δίνω τη μάχη προκειμένου οι αποφάσεις του Eurogroup να διαφοροποιηθούν τις επόμενες ώρες έτσι που να περιοριστούν οι επιπτώσεις στους μικροκαταθέτες. Είναι προφανές πως η πιο ανώδυνη επιλογή για μένα θα ήταν η πιο οδυνηρή για τον τόπο και τον λαό. Επέλεξα την πιο οδυνηρή για τον ίδιο αναλαμβάνοντας το πολιτικό κόστος, για να περιορίσω στον μέγιστο δυνατό βαθμό τις συνέπειες στην οικονομία και στους συμπολίτες μας. Η δική μου βεβαίως απόφαση, για να έχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, απαιτεί την έγκριση της Βουλής. Γι’ αυτό απευθύνω έκκληση στα κοινοβουλευτικά κόμματα την απόφαση των οποίων θα σεβαστώ πλήρως, να αποφασίσουν με γνώμονα το καλώς νοούμενο συμφέρον των πολιτών και της πατρίδας. Ελπίζω ότι όλοι μαζί, με βάση τα δεδομένα όπως διαμορφώθηκαν, θα πάρουμε τις σοφότερες αποφάσεις. Ο δρόμος μας δεν είναι εύκολος. Έχω όμως απόλυτη εμπιστοσύνη στο πείσμα, την εργατικότητα και την αποφασιστικότητα του κυπριακού Ελληνισμού. Με συλλογικές και υπεύθυνες αποφάσεις είμαι βέβαιος πως θα τα καταφέρουμε.
