Είναι με χαρά που αποδέχτηκα την πρόσκληση της Χριστιανικής Ένωσης Κυπρίων Επιστημόνων να χαιρετήσω την έναρξη του 27ου συνεδρίου της οργάνωσης.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Χριστιανική Ένωση Κυπρίων Επιστημόνων και να συγχαρώ το Διοικητικό Συμβούλιο και τα μέλη της για το πολύπλευρο πνευματικό και κοινωνικό έργο που επιτελούν διαχρονικά. Από την ίδρυση της το 1979, η Οργάνωση έχει συνδράμει σημαντικά στην πνευματική και ηθική καλλιέργεια του λαού μας με το έργο της και την έμπρακτη συμπαράσταση προς τους πάσχοντες συνανθρώπους μας.
Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι το φετινό συνέδριο καταπιάνεται με τη ζωή και το έργο του Αείμνηστου Εθνάρχη Μακαρίου του Γ΄. Στην επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του αποτίνουμε φόρο τιμής σε έναν ηγέτη που αφιέρωσε τη ζωή του στην Κύπρο και τον λαό της, καθοδήγησε την πατρίδα μας σε καιρούς πραγματικά δύσκολους και με την προσφορά του σημάδεψε τη νεότερη ιστορία της.
Έναν οραματιστή με ηγετική φυσιογνωμία, ο οποίος αγωνίστηκε για μια Κύπρο ελεύθερη από τον αποικιακό ζυγό. Ηγήθηκε της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας σε πολύ δύσκολες εποχές και υπό τις συνεχείς απειλές και τις επιβουλές των ξένων κέντρων αποφάσεων. Αντιστάθηκε σθεναρά ενάντια στις δυνάμεις εκείνες στο εσωτερικό που υπονόμευαν την υπόσταση και την ακεραιότητά της Κύπρου και υπέθαλψαν τη μισαλλοδοξία καθοδηγούμενοι από ξένα κέντρα εξουσίας.
O Μακάριος υπερασπίστηκε με σθένος τη δημοκρατία και την αξιοπρέπεια του λαού μας και έδωσε μάχες για την επικράτηση της δημοκρατικής τάξης. Ταυτόχρονα έδωσε όλες του τις δυνάμεις για την πρόοδο και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Στο διεθνές πεδίο με το κύρος, την εμβέλεια του και την πολιτική που ακολούθησε, δημιούργησε φίλους και συμμάχους οι οποίοι παραμένουν σύμμαχοι 50 χρόνια μετά. Χωρίς να γονατίζει μπροστά στα ισχυρά, ξένα συμφέροντα που ήθελαν να καθυποτάξουν την Κύπρο.
Ο κυπριακός λαός στη συντριπτική πλειοψηφία του υπερασπίστηκε τον Μακάριο και μαζί τη δημοκρατία κατά την περίοδο της κορύφωσης της παράνομης δράσης των φασιστών της ΕΟΚΑ Β' και της Χούντας των Αθηνών. Τα φονικά πυρά τους είχαν στόχο τον ίδιο και τη δημοκρατία. Πρώτιστα όμως είχαν στόχο την ίδια την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το αποκορύφωμα αυτών των φασιστικών ενεργειών ήταν η βίαιη προσπάθεια κατάλυσης της συνταγματικής τάξης που οδήγησε τελικά στη βάρβαρη τουρκική εισβολή του 1974. Μέχρι σήμερα ο λαός μας πληρώνει τις ενέργειες ακραίων, προδοτικών στοιχείων. Θυμάται αυτούς που είτε υπήρξαν πρωταγωνιστές, συμπρωταγωνιστές, είτε απλά υποχείρια στην προσπάθεια για ανατροπή του Μακαρίου. Θυμάται επίσης αυτούς που πανηγύρισαν με το πρώτο άκουσμα της δήθεν φυσικής εξόντωσης του Μακαρίου.
Οι παρακαταθήκες που άφησε ο Μακάριος τόσο ως ένας θρησκευτικός όσο και ως ένας πολιτικός ηγέτης που έχαιρε της εκτίμησης και της αγάπης του λαού μας ήσαν πολλές. Πλούσιο υπήρξε και το θρησκευτικό έργο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου του Γ', με κορυφαίες ίσως στιγμές την αντιμετώπιση του εκκλησιαστικού πραξικοπήματος και το ιεραποστολικό του έργο που τον έθεσε στο επίκεντρο του Παγκόσμιου Θρησκευτικού Χάρτη. Ιστορικότερη όμως ήταν η υπογραφή της συμφωνίας για λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Την παρακαταθήκη αυτή ακολούθησαν από τότε όλοι ανεξαιρέτως οι Προέδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ομοσπονδία ήταν φυσικά ένας οδυνηρός συμβιβασμός. Ένας συμβιβασμός που αποκαλύπτει το μέγεθος της τραγωδίας του 1974 και το μέγεθος του εγκλήματος σε βάρος της Κύπρου και του λαού μας. Αποδεικνύει ταυτόχρονα ότι ο Μακάριος είχε το πολιτικό κριτήριο και το πολιτικό εκτόπισμα να λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον της Κύπρου σε στιγμές δύσκολες για τον τόπο.
Σήμερα, συνεχίζοντας την ίδια πορεία και πιστεύοντας ανεπιφύλακτα ότι η βάση που έθεσε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος αποτελεί τη μόνη διέξοδο για αποφυγή της οριστικής διχοτόμησης της πατρίδας μας, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις που θα οδηγήσουν σε αμοιβαία αποδεκτή λύση, το συντομότερο δυνατόν. Την ίδια ώρα, όμως, υπερασπιζόμαστε αρχές και αξίες διεθνώς κατοχυρωμένες. Αυτή η στάση δεν μειώνει ούτε υποβαθμίζει τις διεκδικήσεις μας για τη μορφή της λύσης και αυτό είναι καιρός να το αντιληφθούν οι πάντες εντός και εκτός Κύπρου.
Παραμένουμε σταθεροί σε λύση που θα τερματίζει την κατοχή και τον εποικισμό, θα αποκαθιστά και θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες του λαού μας, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων. Η λύση θα βρεθεί στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και θα προνοεί για ένα κράτος με μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια.
Κατά τη διάρκεια της παρούσας διακυβέρνησης και παρά τις επιδιώξεις της Τουρκίας για αλλαγή της βάσης λύσης του Κυπριακού, εμείς διασφαλίσαμε τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων πάνω σε αυτή τη διαχρονική βάση που καθορίστηκε από τον Πρόεδρο Μακάριο, για λύση ομοσπονδίας, περιλαμβανομένης αυτή τη φορά της διασφάλισης της μίας κυριαρχίας, της μίας ιθαγένειας και της μίας διεθνούς προσωπικότητας.
Εμείς θα συνεχίσουμε τον αγώνα για απελευθέρωση και επανένωση. Αποδεικνύοντας καθημερινά και στην πράξη, με τις θέσεις και τις προτάσεις μας, την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητά μας για λύση. Έτσι ώστε να καταφέρουμε ολόκληρος ο λαός της Κύπρου να μπορεί να ζήσει ελεύθερα στην πατρίδα του, οικοδομώντας μαζί το κοινό, ειρηνικό μέλλον της Κύπρου.
Για να το πετύχουμε χρειάζεται ενότητα δράσης, συντονισμός και νηφαλιότητα, μακριά από ακρότητες που τόσο έβλαψαν αυτόν τον τόπο.
Ο μεγαλύτερος φόρος τιμής που θα μπορούσαμε συλλογικά να προσφέρουμε στον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο για την προσφορά του στον τόπο είναι η απελευθέρωση και η επανένωση της πατρίδας και του λαού μας.
Σημ.: Τον χαιρετισμό διάβασε, εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο Υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Σοφοκλής Αλετράρης.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Χριστιανική Ένωση Κυπρίων Επιστημόνων και να συγχαρώ το Διοικητικό Συμβούλιο και τα μέλη της για το πολύπλευρο πνευματικό και κοινωνικό έργο που επιτελούν διαχρονικά. Από την ίδρυση της το 1979, η Οργάνωση έχει συνδράμει σημαντικά στην πνευματική και ηθική καλλιέργεια του λαού μας με το έργο της και την έμπρακτη συμπαράσταση προς τους πάσχοντες συνανθρώπους μας.
Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι το φετινό συνέδριο καταπιάνεται με τη ζωή και το έργο του Αείμνηστου Εθνάρχη Μακαρίου του Γ΄. Στην επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του αποτίνουμε φόρο τιμής σε έναν ηγέτη που αφιέρωσε τη ζωή του στην Κύπρο και τον λαό της, καθοδήγησε την πατρίδα μας σε καιρούς πραγματικά δύσκολους και με την προσφορά του σημάδεψε τη νεότερη ιστορία της.
Έναν οραματιστή με ηγετική φυσιογνωμία, ο οποίος αγωνίστηκε για μια Κύπρο ελεύθερη από τον αποικιακό ζυγό. Ηγήθηκε της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας σε πολύ δύσκολες εποχές και υπό τις συνεχείς απειλές και τις επιβουλές των ξένων κέντρων αποφάσεων. Αντιστάθηκε σθεναρά ενάντια στις δυνάμεις εκείνες στο εσωτερικό που υπονόμευαν την υπόσταση και την ακεραιότητά της Κύπρου και υπέθαλψαν τη μισαλλοδοξία καθοδηγούμενοι από ξένα κέντρα εξουσίας.
O Μακάριος υπερασπίστηκε με σθένος τη δημοκρατία και την αξιοπρέπεια του λαού μας και έδωσε μάχες για την επικράτηση της δημοκρατικής τάξης. Ταυτόχρονα έδωσε όλες του τις δυνάμεις για την πρόοδο και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Στο διεθνές πεδίο με το κύρος, την εμβέλεια του και την πολιτική που ακολούθησε, δημιούργησε φίλους και συμμάχους οι οποίοι παραμένουν σύμμαχοι 50 χρόνια μετά. Χωρίς να γονατίζει μπροστά στα ισχυρά, ξένα συμφέροντα που ήθελαν να καθυποτάξουν την Κύπρο.
Ο κυπριακός λαός στη συντριπτική πλειοψηφία του υπερασπίστηκε τον Μακάριο και μαζί τη δημοκρατία κατά την περίοδο της κορύφωσης της παράνομης δράσης των φασιστών της ΕΟΚΑ Β' και της Χούντας των Αθηνών. Τα φονικά πυρά τους είχαν στόχο τον ίδιο και τη δημοκρατία. Πρώτιστα όμως είχαν στόχο την ίδια την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το αποκορύφωμα αυτών των φασιστικών ενεργειών ήταν η βίαιη προσπάθεια κατάλυσης της συνταγματικής τάξης που οδήγησε τελικά στη βάρβαρη τουρκική εισβολή του 1974. Μέχρι σήμερα ο λαός μας πληρώνει τις ενέργειες ακραίων, προδοτικών στοιχείων. Θυμάται αυτούς που είτε υπήρξαν πρωταγωνιστές, συμπρωταγωνιστές, είτε απλά υποχείρια στην προσπάθεια για ανατροπή του Μακαρίου. Θυμάται επίσης αυτούς που πανηγύρισαν με το πρώτο άκουσμα της δήθεν φυσικής εξόντωσης του Μακαρίου.
Οι παρακαταθήκες που άφησε ο Μακάριος τόσο ως ένας θρησκευτικός όσο και ως ένας πολιτικός ηγέτης που έχαιρε της εκτίμησης και της αγάπης του λαού μας ήσαν πολλές. Πλούσιο υπήρξε και το θρησκευτικό έργο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου του Γ', με κορυφαίες ίσως στιγμές την αντιμετώπιση του εκκλησιαστικού πραξικοπήματος και το ιεραποστολικό του έργο που τον έθεσε στο επίκεντρο του Παγκόσμιου Θρησκευτικού Χάρτη. Ιστορικότερη όμως ήταν η υπογραφή της συμφωνίας για λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Την παρακαταθήκη αυτή ακολούθησαν από τότε όλοι ανεξαιρέτως οι Προέδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ομοσπονδία ήταν φυσικά ένας οδυνηρός συμβιβασμός. Ένας συμβιβασμός που αποκαλύπτει το μέγεθος της τραγωδίας του 1974 και το μέγεθος του εγκλήματος σε βάρος της Κύπρου και του λαού μας. Αποδεικνύει ταυτόχρονα ότι ο Μακάριος είχε το πολιτικό κριτήριο και το πολιτικό εκτόπισμα να λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον της Κύπρου σε στιγμές δύσκολες για τον τόπο.
Σήμερα, συνεχίζοντας την ίδια πορεία και πιστεύοντας ανεπιφύλακτα ότι η βάση που έθεσε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος αποτελεί τη μόνη διέξοδο για αποφυγή της οριστικής διχοτόμησης της πατρίδας μας, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις που θα οδηγήσουν σε αμοιβαία αποδεκτή λύση, το συντομότερο δυνατόν. Την ίδια ώρα, όμως, υπερασπιζόμαστε αρχές και αξίες διεθνώς κατοχυρωμένες. Αυτή η στάση δεν μειώνει ούτε υποβαθμίζει τις διεκδικήσεις μας για τη μορφή της λύσης και αυτό είναι καιρός να το αντιληφθούν οι πάντες εντός και εκτός Κύπρου.
Παραμένουμε σταθεροί σε λύση που θα τερματίζει την κατοχή και τον εποικισμό, θα αποκαθιστά και θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες του λαού μας, Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων. Η λύση θα βρεθεί στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και θα προνοεί για ένα κράτος με μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια.
Κατά τη διάρκεια της παρούσας διακυβέρνησης και παρά τις επιδιώξεις της Τουρκίας για αλλαγή της βάσης λύσης του Κυπριακού, εμείς διασφαλίσαμε τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων πάνω σε αυτή τη διαχρονική βάση που καθορίστηκε από τον Πρόεδρο Μακάριο, για λύση ομοσπονδίας, περιλαμβανομένης αυτή τη φορά της διασφάλισης της μίας κυριαρχίας, της μίας ιθαγένειας και της μίας διεθνούς προσωπικότητας.
Εμείς θα συνεχίσουμε τον αγώνα για απελευθέρωση και επανένωση. Αποδεικνύοντας καθημερινά και στην πράξη, με τις θέσεις και τις προτάσεις μας, την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητά μας για λύση. Έτσι ώστε να καταφέρουμε ολόκληρος ο λαός της Κύπρου να μπορεί να ζήσει ελεύθερα στην πατρίδα του, οικοδομώντας μαζί το κοινό, ειρηνικό μέλλον της Κύπρου.
Για να το πετύχουμε χρειάζεται ενότητα δράσης, συντονισμός και νηφαλιότητα, μακριά από ακρότητες που τόσο έβλαψαν αυτόν τον τόπο.
Ο μεγαλύτερος φόρος τιμής που θα μπορούσαμε συλλογικά να προσφέρουμε στον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο για την προσφορά του στον τόπο είναι η απελευθέρωση και η επανένωση της πατρίδας και του λαού μας.
Σημ.: Τον χαιρετισμό διάβασε, εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο Υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Σοφοκλής Αλετράρης.