Χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κας Σωτηρούλας Χαραλάμπους στο Συνέδριο με θέμα: «Η κοινωνικοποίηση των εξαρτώμενων ατόμων, παιδιών, ηλικιωμένων και ατόμων με ειδικές ανάγκες, μέσα από την πρακτική εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Χάρτη για την Ισότητα των Φύλων στις Τοπικές Κοινωνίες», στη Λεμεσό
19/09/2011
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι σήμερα εδώ για να χαιρετίσω το σημερινό Συνέδριο που πραγματεύεται ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, το οποίο απασχολεί τις κοινωνίες σε ολόκληρο τον κόσμο και αφορά στην ισότητα των φύλων στις τοπικές κοινωνίες σε σχέση με την κοινωνικοποίηση των εξαρτώμενων ατόμων.
Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια στον Δήμο Λεμεσού για την πρωτοβουλία που έχει επιδείξει να είναι συντονιστής εταίρος του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Ευρώπη για τους Πολίτες», καθώς και για τη διοργάνωση του σημερινού Συνεδρίου. Η συμμετοχή του Δήμου Λεμεσού σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα, η οποία χρονολογείται εδώ και 15 χρόνια, αποδεικνύει το συνεχές ενδιαφέρον των πολιτών του Δήμου για τις πολιτικές και τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και για τα κοινά του τόπου μας.
Η αποτελεσματική και πλήρης πραγμάτωση της δημοκρατίας ως θεμελιώδους αρχής λειτουργίας της σύγχρονης κοινωνίας προϋποθέτει την ισότιμη συμμετοχή και εκπροσώπηση όλων των πολιτών, τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών, στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή, καθώς και στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Όπως αναφέρεται στον Ευρωπαϊκό Χάρτη, η ισότητα των φύλων συνιστά θεμελιώδες δικαίωμα για όλους τους πολίτες, καθώς και στοιχειώδη αξία για κάθε Δημοκρατία. Προκειμένου να διασφαλιστεί αυτό το δικαίωμα, δεν απαιτείται μόνο η νομική αναγνώρισή του, αλλά και η εφαρμογή του με μέτρα και πολιτικές που να λαμβάνονται σε όλους τους τομείς της ζωής.
Η προώθηση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελεί δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήδη, από τη Συνθήκη της Ρώμης το 1957 και η προαγωγή και προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών είναι αναπόσπαστο μέρος των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και βασική συνισταμένη των διμερών και ευρύτερα των διεθνών σχέσεων.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, πέραν από την πλήρη εναρμόνιση της εσωτερικής της νομοθεσίας με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες, έχει υιοθετήσει, μεταξύ άλλων, τις προτεραιότητες πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους τομείς της ισότητας των ευκαιριών μεταξύ ανδρών και γυναικών και της προώθησης συνθηκών κοινωνικής συνοχής.
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, αναγνωρίζοντας ότι η θεσμική κατοχύρωση της ισότητας από μόνη της δεν εξαλείφει τις διακρίσεις, εισάγει προγράμματα και πολιτικές που στοχεύουν στον παραμερισμό των εμποδίων που συναντούν οι γυναίκες σε όλο το φάσμα του κοινωνικού γίγνεσθαι.
Αποτελεί γενική διαπίστωση ότι οι γυναίκες βιώνουν μεγαλύτερες δυσκολίες από τους άνδρες προκειμένου να εξισορροπήσουν την επαγγελματική με την ιδιωτική τους ζωή, όπως και δυσκολίες στην πραγμάτωση του στόχου του ενεργού πολίτη λόγω του ότι οι ευθύνες φροντίδας των εξαρτώμενων μελών μιας οικογένειας επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τις γυναίκες.
Οι πολιτικές παροχής διευκολύνσεων προς τους εργαζόμενους γονείς και ειδικότερα προς τις γυναίκες αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στη δυνατότητα για έμπρακτη εφαρμογή της ισότητας των φύλων. Στη βάση αυτής της αρχής, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων προώθησε αλλαγές τόσο στο επίπεδο της βελτίωσης των νόμων, όσο και στο επίπεδο των υποδομών φροντίδας.
Συγκεκριμένα, βελτιώθηκε ο νόμος για τη γονική άδεια έτσι που να καλύπτει παιδιά ηλικίας μέχρι 8 ετών και ανάπηρα παιδιά μέχρι 18 ετών. Τροποποιήθηκε επίσης ο νόμος για την προστασία της μητρότητας, παρέχοντας αυξημένη προστασία στις έγκυες γυναίκες από απολύσεις. Επίσης, το Υπουργείο Εργασίας έχει υποβάλει πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για συγχρηματοδοτούμενο σχέδιο, μέσα από το οποίο θα επιχορηγείται το κόστος φροντίδας σε άνεργες γυναίκες και οικονομικά αδρανείς, εφόσον ενταχθούν στην απασχόληση.
Με στόχο να υπάρξει μια υλιστική προσέγγιση για τις πολιτικές συμφιλίωσης και μετά από διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς και άλλους εταίρους, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει ετοιμάσει το πρώτο Στρατηγικό Σχέδιο με άμεσους, μεσοπρόθεσμους και μακροχρόνιους στόχους.
Αναγνωρίζοντας τις αναξιοποίητες δυνατότητες των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΑΤΑ) της Κύπρου στον τομέα της κοινωνικής φροντίδας, αλλά και τις επικρατούσες τάσεις και δομές στα άλλα ευρωπαϊκά κράτη, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στοχεύει στην κινητοποίηση των πόρων και του δυναμικού των ΑΤΑ προς τον τομέα αυτό. Σχετική είναι η μελέτη με τίτλο: «Ο ρόλος των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην προώθηση πολιτικών φροντίδας για τη συμφιλίωση του επαγγελματικού και οικογενειακού βίου», που διεξήγαγαν οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας το 2008, η οποία επιβεβαιώνει την ανάγκη εμπλοκής των ΑΤΑ σε προγράμματα κοινωνικής φροντίδας. Η μελέτη αυτή εκπονήθηκε στο πλαίσιο του συγχρηματοδοτούμενου έργου «Επέκταση και βελτίωση των μονάδων και Υπηρεσιών εξυπηρέτησης παιδιών, ηλικιωμένων, αναπήρων και άλλων εξαρτώμενων».
Η μελέτη διαπιστώνει ότι, προκειμένου οι Τοπικές Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας να δραστηριοποιηθούν σε υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας, είναι αναγκαίο να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση και είναι για αυτό τον λόγο που το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων βρίσκεται σε στάδιο ετοιμασίας ενός θεσμικού πλαισίου με βάση το οποίο θα μεταβιβαστούν κάποιες εξουσίες στις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Στον τομέα της συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής το Υπουργείο Εργασίας έχει εφαρμόσει από το 2009 και πρόσθετα προς το Σχέδιο Επιχορήγησης Προγραμμάτων που λειτουργούν οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, το Σχέδιο Επιχορήγησης των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για εφαρμογή προγραμμάτων για επέκταση και βελτίωση των υπηρεσιών φροντίδας για παιδιά και ηλικιωμένους. Το 2011 παραδόθηκαν στις ΑΤΑ και στις εθελοντικές οργανώσεις κρατικές χορηγίες ύψους €7.511.100.
Όπως προαναφέρθηκε, με βάση τις σύγχρονες τάσεις και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι τοπικοί θεσμοί προτρέπονται να παρεμβαίνουν καθοριστικά στην αναπτυξιακή διαδικασία μιας χώρας. Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στις σύγχρονες κοινωνίες είναι αυξημένος και άμεσος σε σχέση με την παροχή υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας και κατ’ επέκταση την ουσιαστικότερη εξυπηρέτηση του πολίτη. Κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό όπως η τοπική κοινότητα έχει τη δυνατότητα να παρέχει ολοκληρωμένη κοινωνική φροντίδα στους πολίτες και οι παρεχόμενες υπηρεσίες να ανταποκρίνονται άμεσα στις ανάγκες του εξυπηρετούμενου πληθυσμού.
Κλείνοντας, επιτρέψετε μου για ακόμη μια φορά να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση που μου απευθύνατε να παραστώ και να κηρύξω την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου. Θέλω να σας διαβεβαιώσω για τη δέσμευση της Κυβέρνησης μας για αποτελεσματική συμβολή στη βελτίωση της ισότητας των φύλων στην κυπριακή κοινωνία υιοθετώντας στοχευμένα μέτρα και πολιτικές.
Σας εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες σας.
