Χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κας Σωτηρούλας Χαραλάμπους σε ημερίδα με θέμα «Μετανάστριες: οι γνωστές-άγνωστες της κυπριακής κοινωνίας», στη Λευκωσία
01/06/2010
Ευχαριστώ για την πρόσκληση να παραστώ και να χαιρετίσω τη σημερινή ημερίδα. Συγχαίρω το Ερευνητικό Κέντρο Ισότητας Φύλου τόσο για τη διοργάνωση της ημερίδας όσο και για τη διεξαγωγή της έρευνας για τις «Μετανάστριες στην Κύπρο», τα αποτελέσματα της οποίας θα παρουσιαστούν σήμερα. Τα αποτελέσματα αυτά είναι σημαντικά και πρέπει να τύχουν αξιοποίησης από όλες τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες και φορείς για επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες μετανάστριες στην εργασία, αλλά και γενικότερα για ενσωμάτωσή τους στην κυπριακή κοινωνία.
Συγχαίρω, επίσης, τους συνδιοργανωτές της εκδήλωσης, την Επίτροπο και το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως, το έργο των οποίων στον τομέα της προστασίας των δικαιωμάτων κάθε ατόμου, και ιδιαίτερα εκείνων που περιλαμβάνονται σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, είναι καλά γνωστό και τυγχάνει καθολικής αναγνώρισης.
Η οικονομική μετανάστευση, αλλά και η μετανάστευση για πολιτικούς λόγους αποτελούν σήμερα μια πραγματικότητα για πολλά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, από τα οποία η Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση. Το σχετικά υψηλό βιοτικό επίπεδο και το επίπεδο κοινωνικής συνοχής, η πολιτική σταθερότητα, η ασφάλεια και το συγκριτικά χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας, σε σχέση με ευρωπαϊκές και άλλες χώρες, αποτελούν πόλο έλξης για σημαντικό αριθμό μεταναστών τόσο κοινοτικών όσο και από τρίτες χώρες.
Γι΄ αυτό και η Κύπρος, ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, κατέχει την πρώτη θέση σε ξένους εργαζόμενους, Ευρωπαίους και μη. Από τα στοιχεία των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων φαίνεται ότι το 2009 απασχολούνταν στην Κύπρο και εισέφεραν στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων πέραν των 110 χιλιάδων Ευρωπαίων πολιτών και από τρίτες χώρες.
Ξεκινώντας από αυτό το στοιχείο, θέλω να τονίσω ότι το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων γνωρίζει ότι οι μετανάστες – και ειδικότερα οι μετανάστριες αποτελούν μια ομάδα εργαζομένων που χρειάζονται ειδικότερη φροντίδα και στήριξη. Γι’ αυτό, έχουμε στοχεύσει στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου και στην υιοθέτηση πολιτικής για την προστασία τους, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι ξένοι έχουν δυσκολίες στην πρόσβαση σε πηγές ενημέρωσης, στην αξιοποίηση κρατικών και άλλων δομών παροχής βοήθειας, καθώς και στη διεκδίκηση των εργασιακών και άλλων δικαιωμάτων τους.
Οι πολιτικές και οι δράσεις του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχουν ιδιαίτερη στόχευση προς τις μετανάστριες, οι οποίες πέραν των γενικότερων προβλημάτων που όπως ανέφερα αντιμετωπίζουν όλοι οι ξένοι εργαζόμενοι, υπόκεινται πολλές φορές σε διακρίσεις και άνιση μεταχείριση ως γυναίκες. Οι ξένες εργαζόμενες στην Κύπρο απασχολούνται σε μεγάλο βαθμό ως οικιακές εργαζόμενες (πάνω από 30 χιλιάδες, σύμφωνα με το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης) ενώ σε άλλα επαγγέλματα εντοπίζονται στον τομέα της γεωργίας, σε ό,τι αφορά γυναίκες από τρίτες χώρες, και στους τομείς του τουρισμού και του εμπορίου, σε ό,τι αφορά πολίτες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.
Πολύ επιγραμματικά αναφέρω, ανάμεσα στα μέτρα και τις ενέργειες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για προστασία των μεταναστών και ιδιαίτερα των μεταναστριών, τη νομοθεσία για καταπολέμηση των διακρίσεων με βάση τη φυλετική και εθνοτική καταγωγή, την ηλικία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, τη θρησκεία και τις ειδικές ανάγκες, τις νομοθεσίες και μηχανισμούς που λειτουργούμε για ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών στην απασχόληση, περιλαμβανομένων των Νόμων για ίση αμοιβή όπως και τη νομοθεσία για την καταπολέμηση της διακίνησης με στόχο τη σεξουαλική εκμετάλλευση. ΄Ενας τομέας στον οποίο μαζί με το Υπουργείο Εσωτερικών προχωρούμε σε αλλαγές είναι ο τομέας απασχόλησης οικιακών εργαζομένων. Στόχος μας είναι τόσο τα συμβόλαια απασχόλησης όσο και το πλαίσιο καθηκόντων και εργασίας να είναι διασαφηνισμένα και πλήρως συμβατά με την εργασιακή νομοθεσία και τις εργασιακές σχέσεις.
Πρόσθετα, με στόχο την καλύτερη ενημέρωση των ξένων εργαζομένων έχει εκδοθεί ενημερωτικό υλικό σε διάφορες γλώσσες, έχουν υιοθετηθεί μηχανισμοί υποβολής και εξέτασης παραπόνων, γίνεται έλεγχος των όρων εργοδότησης μέσω πρότυπων συμβολαίων και εφαρμόζεται διαδικασία χειρισμού θυμάτων σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Επίσης, έχουν εντατικοποιηθεί οι επιθεωρήσεις χώρων εργασίας για καταπολέμηση της παράνομης και αδήλωτης εργασίας και η ενημέρωση των εργοδοτουμένων για τους όρους εργοδότησής τους, με στόχο την προστασία όλων και την καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού.
Τέλος, επισημαίνω πως η κυπριακή κοινωνία, και κάθε ευρωπαϊκή κοινωνία γενικότερα, οφείλει να διασφαλίζει για τους ξένους εργαζομένους, άνδρες και γυναίκες, περιβάλλον εργασίας και όρους απασχόλησης στα επίπεδα που ισχύουν για το ντόπιο εργατικό δυναμικό. Παρά τα βήματα που κάναμε θεωρούμε ότι για όλες τις συνιστώσες του συστήματος εργασιακών σχέσεων χρειάζεται να κάνουμε ακόμα περισσότερες ενέργειες. Πρέπει να καταπολεμήσουμε πιο έντονα και συστηματικά την περιθωριοποίηση, την ανασφάλεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, και να ενδυναμώσουμε τις συνθήκες για πλήρη σεβασμό του ατόμου, για βιώσιμη κοινωνικοοικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη.
Σας συγχαίρω και πάλι για τη διοργάνωση της εκδήλωσης, εύχομαι να ακολουθήσει μια εποικοδομητική συζήτηση και θα αναμένω με ενδιαφέρον τα λεπτομερή αποτελέσματα της έρευνας.